Maden şirketinden ilk açıklama: Doğal bir afet!
Karaman’ın Ermenek İlçesi’ne bağlı Pamuklu Köyü yakınlarındaki Has Şekerler Madencilik Limited Şirketi’ne ait linyit özel şirkete ait kömür ocağında salı günü meydana gelen su baskınıyla yerin 350 metre altında mahsur kalan 18 işçiyi kurtarma çalışmalarından henüz sonuç alınamadı. 'Ahtapot' adı verilen su tahliye aracının devreye girmesiyle galerideki su seviyesi düşmeye başladı. Bölgede bu sabah saat 06.00’da başlayan yağmur aralıklarla devam ediyor. Maden şirketi de yaptığı açıklamada ''Gerekli tüm tedbirler alınmış ve bu zamana kadar gerekli denetimlerin tamamı yapılmıştır. Ocak hukukun emrettiği şekilde işletilmiştir. Kazanın oluş nedeninin şu anda tespit edilmesi imkansız olmakla birlikte, içeriden kurtulan kardeşlerimizin bize verdiği bilgeye göre doğal bir afetten bahsedilmektedir'' dedi.
Ermenek İlçesi’nin kömür ocaklarının yoğun olduğu Güneyyurt Beldesi ile Pamuklu Köyü arasında bulunan Has Şekerler Madencilik Limited Şirketi’ne ait linyit kömürü ocağındaki facia geçen salı günü saat 12.15’te meydana geldi. Sabah vardiyasındaki işçiler ocak içinde öğle yemeği molasındayken, yeraltı su düzeyinin altında bulunan 350 metrelik galeriye bir anda su dolmaya başladı. Sanki baraj kapağı açılmış gibi galeri duvarını patlatan tonlarca su ocağı kapladı ve bu bölümde çalışan işçilerden 16’sı kendi çabalarıyla kurtulmayı başarırken, 18’i su ile dolan bölümü geçemedi.
420 kişilik ekip çalışma yapıyor
Facianın duyulması ardından sevk edilen ekipler, çalışmalara başladı. İşçileri kurtarma ümidi giderek tükenirken, AFAD koordinasyonundaki 420 kişilik ekip maden ocağında bulunan 12 bin tona yakın olduğu değerlendirilen suyu motopomplarla çekmeye çalışırken İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait dakikada 8 bin 500 litre su tahliye edebilen 'Ahtapot' adı verilen su tahliye aracı dün akşamdan itibaren kullanılmaya başlandı. Motopompların su ile birlikte çektiği taş ve moloz parçaları bunların sık sık devre dışı kalmasına neden oldu. Arızalanan motopompları yeniden çalıştırmak için görevliler aralıksız çalıştı.
Cumhurbaşkanı ve Başbakan bölgede inceleme yaptı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu, dün akşam saatlerinde Ermenek’e gelip, maden ocağında inceleme yapıp, mahsur kalan işçilerin aileleriyle görüştü.
Maden ocağındaki suyun tahliye çalışmaları aralıksız sürerken AFAD Koordinasyon Merkezi’nde çalışmaları yakından takip eden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, saat 01.00 sıralarında maden ocağına girip çalışmaları inceledi ve AFAD yetkililerinden bilgi aldı.
‘Su tahliye işlemi 1 hafta sürebilir’
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait dakikada 8 bin 500 litre su tahliye eden aracın akşam saatlerinde devreye girmesiyle tahliye işlemlerinde ilerleme sağlandı. Yaklaşık 50 kişilik kurtarma ekibi içinde yer alan madenci Durmuş Ali Uçar, saat 01.00 sıralarında su seviyesinin 10 metre düştüğünü belirtti. 'Ahtapot' adlı aracın devreye girmesiyle tahliyenin hızlandığını belirten Uçar, ”Ancak alttan su gelmeye devam ediyor. Ahtapot adlı araçtan önceki tahliye çalışmalarında kullanılan borular inceydi. Kaya parçaları tıkanma yapması sonrası borular patlamıştı. Ama Ahtapot tahliye etmeye başlayınca bu sorun ortadan kalktı" dedi.
Gece boyu devam eden su tahliye işlemleri sayesinde su düzeyi yaklaşık 20 metre düştü. Sabah saatlerinde ocakta biriken su nedeniyle galeride çökmeler görülebildiği belirtilirken sağlamlaştırma çalışmalarına da ağırlık veriliyor.
TMMOB: Eski galerilerde biriken su alttaki galerilere akıyor
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Alan, işletmenin üst kotlarda bulunan eski galerilerinde biriken suların, galeri duvarlarının incelerek zayıflaması ve sonuçta yıkılmasıyla halen faaliyette bulunan alt kotlardaki galerilere doğru ani boşaldığını, eski galerilerde biriken suların alt kotlardaki galerilere boşalımının halen devam ettiğini söyledi. Ocakta eski ve halen faaliyet gösterilen galerilerin boyutları (hacimleri) ile ilgili henüz bilgi edinilemediğini anlatan Alan, eski galerilerde su seviyesi gözlemi yapılabilecek bir olanak olup olmadığı, bu tür bir gözlem için bir girişimde bulunulup bulunulmadığı konusunda da bir bilgi bulunmadığını ifade etti.
Alan, şöyle konuştu:
"Ocakta yer alan kömürün Miyosen yaşlı kırıntılı seri içinde yer almakta olduğu, bu genç serinin çevresi ve olasılıkla tabanının; Mesozoyik yaşlı allokton ve genelde geçirimsiz birimlerin hakim olduğu kaya birimlerinden oluştuğu, bölgesel özellikleri dikkate alındığında, allokton birimin, boyutlarının bir kaç kilometre kareye ulaşabilen geçirimliliği yüksek, yeraltı suyu içeren karbonatlı kayaç blokları içerebildiği anlaşılmaktadır. Alandan gelen ilk bilgiler, su boşalımının yer altı suyu sistemiyle ilgili olmadığı yönünde olmasına karşın, allokton birimlerin bu genel karakterinin göz ardı edilmemesi gerektiği düşünülmektedir. Bununla birlikte, su baskını meydana gelen maden ocağının bulunduğu alanda yerel jeolojik yapı ile ilgili henüz ayrıntılı bir bilgiye ulaşılamamıştır. Jeolojik yapıya ilişkin bilgiler ışığında bu olasılık yeniden değerlendirilecektir."
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Alan, su baskınına neden olan suyun kaynağı ile ilgili bilgi edinmek amacıyla tahliye edilen sudan örnekleme yapılması için gereken girişimlerde bulunulduğunu ifade ederken Ermenek Baraj gölünün maksimum su kotu, işletmenin en derin noktasından daha düşük olduğunu hatırlattı.
Bölgede yağmur başladı
Kurtarma çalışmasına katılan ve yorgun düşen ekipler ateş yakarak ısınmaya çalıştı. Bölgede bu sabah saat 06.00’da başlayan yağmur aralıklarla devam ediyor.
Kömür ocağında mahsur kalan 18 işçinin yakınları Kızılay’ın çadırında beklemeyi sürdürüyor.
Maden şirketinden açıklama: Doğal bir afet
Has Şeker Madencilik açıklama yaptı. Maden şirketinden yazılı açıklamada ''İşletmekte olduğumuz maden ocağında tüm iş güvenliği tedbirleri alınmış, bu zamana kadar gerekli denetimlerin hepsi yapılmış, maden ocağı hukukun emrettiği şekilde işletilmiştir. Kazanın oluş nedeninin şu anda tespit edilmesi imkansız olmakla birlikte, içeriden kurtulan kardeşlerimizin bize verdiği bilgeye göre doğal bir afetten bahsedilmektedir'' ifadeleri kullanıldı.
Bakan Yıldız: Umutlarımız azalıyor
Olayın meydana geldiği ilk andan itibaren maden ocağına gelen AFAD Koordinasyon Merkezi’nde çalışmaları koordine eden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, bugün basın açıklamasını yaptı.
Çalışmaların aralıksız devam ettiğini ve işçiler için umutların azaldığını vurgulayan Bakan Yıldız, şunları söyledi:
''24 saatte bu yana çalışmalar kesintisiz devam ediyor. Malum dün önceliğimizin oradaki suyun bir an önce tahliye etmek olduğunu söylemiştik. Ancak su tahliyesinde her hangi bir sıkıntımız olmadı. Ama suyu tahliye ettikçe arkasında çamurun ve bozulan tahkimatın geldiğini gördük. Suyu boşaltıyoruz. Yaklaşık yatayda 16 metreye kadar su boşaltıldı. Ancak, boşalttığımız bölümün tahkimatının ve bir kısım tahkimatının bozulmuş olmasıyla beraber 1 metrelik, 2 metrelik çöküntüler oluştu. Bizim için hem suyu tahliye etmek, hem çamuru tahliye etmek, hem de bir yandan madencilikle alakalı tahkimat yapmayı zorunlu kılıyor. Tabii ki zaman ilerliyor. Bizim 18 işçi kardeşimizle alakalı umutlarımızın azaldığını söylemem gerekir. Burada bu çöküntülerin aynı şekilde, aynı zaman da dışarı çıkartılması ve o kasaların çıkartılması için ahtapotun montajı yan tarafa alındı. Raylı sistemden yararlanılıyor şu anda. İşimizin kolay olmadığını zaman alacağı ve bununla ilgi bütün ekiplerini 24 saat vardiyalı olarak çalıştığın söylemek lazım.''
30 yakın kurumun çalışma yaptığını belirten Bakan Yıldız, malzeme tedarikiyle ilgili şu an bir sıkıntının olmadığın kaydetti. Yıldız, ”Burada mücadele hem nefeslikte, hem de desandrede iki ayrı koldan çalışmalar sürdürülüyor. Görev bölümü taksimatlarda tekrar gözden geçirildi” dedi.
‘Yeni gelecek tabloların ne olduğunu bilemeyiz’
Ocaktaki suyun ne kadar zamanda tahliye edileceğinin sorulması üzerine Bakan Yıldız, şöyle konuştu:
''Burada karşımıza her metreyi açtıkça yeni şeylerin çıktığını görüyoruz . Beş altı bar, civarında gelen suyun, tahminen çamurlu suyun oluşturduğu tahribatı, içerdeki tahribatı biz görmüş değiliz. Ama her ulaştığımız metre bize yeni bir tablo çıkartıyor. Bizim o tabloyu çözmemiz lazım. Oradaki problemi çözmemiz lazım. Biraz önce de bahsedildiği gibi su aktarmak önceliğimizdi. Suyu aktardıktan sonra çamurun ve tahkimatın bozulduğunu gördük. Şimdi o tahkimatı yapmadan, bu çalışmayı yapacak arkadaşların güvenliğini sağlamadan, biz orada çalışmayı sürdüremeyiz. 24 saat çalışma var. Bunun illa çalışmanın adı su aktarmak olarak anlaşılmaması lazım. Bize yeni gelecek tabloların ne olduğunu şu anda tam olarak bilemeyiz.''
‘İster 'Uyar' olsun, ister uymayan olsun tavizimiz yok’
Bakan Yıldız, bir gazetecinin Soma’da 1 işçinin yaşamını yitirdiği 27 işçinin de yaralandığı, Kasım 2013’te kapatılan Uyar Madencilikle ilgili ''Soma’da Uyar Madencilik’te kaza yaşanmış ve maden kapanmış, sonrasında işçilerin mağduriyetleri vardı, oradaki ziyaretinizde işçilere madenciyi bulamıyoruz dediğiniz iddia ediliyor. Uyar madencilikte burada yeniden karşılandık. Bulunamayan maden sahibi ve 18 işçi aşağıda mı?'' sorusu üzerine AK Parti hükümetleri ve şahıslar olarak doğruyu ve gerçeği paylaştıklarını söyledi.
18 işçi bu suyun altında
Yıldız, ''Biz Uyar madenciliğin çalışmalarından memnun değiliz. Ben bulamadığımızı söylemedim. Şunu söyledim. Üzerlerine ruhsatlı. Buradaki yapının amcasının olduğu söylendi. Soma’dan sonra, üzerlerinde ruhsat varsa, ben bu ruhsatların kaldırılması talimatını verdim. Biz hem işçi kardeşlerimizin hukukunu koruyarak, hem de makul ölçülerde işçi sağlı ve işçi güvenliği sınırları içinde yerli kömürün üretilmesiyle alakalı politikalar üretiyoruz. Burada dün Sayın Başbakanımız ve Cumhurbaşkanımız da ifade ettiler, eğer birisinin, ister işveren olsun, isterse kamunun, burada bir kusurluk var ki, işlem oluyor. Bunun açığa çıkmasıyla alakalı kimsenin bir tereddüttü olmasın bizim bu manada irademiz tamdır. Bir önceki kazada söylemiştim, biz yalnızca dünyadaki yaptırım ve cezalar değil, ahretteki vebale inanan insanlarız. O yüzden kimsenin gözünün yaşına bakmayız. İster 'Uyar' olsun ister uymayan olsun. Bu konuda tavizimiz yoktur” diye konuştu.
‘Aynı şirket değil’
Yıldız, ''Aynı şirket değil. Aileden başka birisini adı altında asıl ruhsat kendisinin üzerinde değil. Bu yaptığımız konuşmalar bugünün gündemi değil. İdare ve adli çalışmalar yapılıyor. Maden işçileri genel müdürlüğü bu konuda yaptığı çalışmalar ben kurtarma çalışmalarıyla alakalı odaklandığımız bu yapının başka türlü konularla bozulmaması lazım. Bu, onları araştırmadığımız üzerinde durmadığız anlamına gelmesin. Önceliğimiz bu olduğunu söylüyorum. Bizim kimse tavassupta bulunma durumumuz olmaz'' dedi.
‘Gözaltı yok’
Bakan Yıldız, Ermenek Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan soruşturma kapsamında şu an için her hangi bir gözaltının söz konusu olmadığını söyledi.
Çelik: Doğru bir yaklaşım değil
Olayın meydana geldiği ocakla ilgili 'Bu ocağa ruhsat verilmemeliydi' yönünde açıklama yapıp, yapmadığı sorulan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Faruk Çelik, şunları söyledi:
“Daha önce buraya gelen milletvekili arkadaşlarımızla geçmişteki maden kazalarıyla ilgili değerlendirme yaptık. O arkadaşların bazılarının daha yanlış aktarımları oldu. Onu düzeltmeye dönük bir açıklamaydı. Yanlış ve farklı anlaşmalar olmasın diye. Bugün ifade ettiğimiz konu, ocağın içinde olup bitenleri hızlı bir şekilde sonuçlandırmak. Sonuçlandırma mücadelesine endekslenmiştik. Bunu ısrarla başka noktalara çekmeyi doğru bulmuyorum. Bu gayret içinde olanlar var. Bu doğru bir yaklaşım değil.”
Yemek şikâyeti
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan, bir gazetecinin 'Olayın yaşandığı ocaktaki işçilerin su baskınıyla ilgili sorunu daha önce size aktardıkları iddia ediliyor' sorusuna ise, ''AK Parti Karaman Milletvekili Mevlüt beye ulaşan bazı talepler var. Yemekle ilgili. Şahsıma yönelik doğrudan bana ulaşan bir şey olmadı. Özellikle yemeğin yeraltında yenmesiyle ilgili hadise. İkinci husus da burada bulunan işçilerin işine son verilmesi, 45 gün süre işçilerin çalışmasına son verilmiş” dedi.
Ahtapot yaklaşık 350 metre aşağıya yerleştirildi
Maden ocağına ulaşan ekipler zor şartlar altında Ahtapot’u yaklaşık 350 metre aşağıya konuşlandırdı. Madencilerin ve diğer ekiplerin yardımıyla ana parçalar maden ocağının su dolan bölümünde konuşlandırılarak su tahliyesi işlemine başlandı.
İstanbul Büyükşehir Belediye’si Karaman’da meydana gelen maden ocağı kazasına kurtarma çalışmalarına katılmak için İSKİ’den teknik ekip gönderdi.
Maden ocağında su tahliye çalışmalarına destek vermek için yer altında 450 metre derinlikten görüntü aktarabilen robot kamera mobil aracı bölgeye gönderildi. Dört uzman personel maden ocağında kamera ile arama yapılacak ve görüntüler mobil araçtan izlenerek arama kurtarma çalışmalarına destek verilecek.