Mamutların nasıl yok olduğu kesinleşti
Bilim insanları, eski insanlarla aynı dönemlerde on binlerce yıl yaşamış olan ancak 4-10 bin yıl önce yok olan mamutlanın sonunun nasıl geldiğine dair net bir senaryo oluşturmayı başardı.
Yapılan en son araştırmalar, tüylü dev hayvanların, insanlığı bugün tehdit eden faktörler nedeniyle yok olduğunu gösterdi. Bunlar arasında iklim değişikliği ve yaşam ortamlarındaki değişimler öne çıkıyor. Ayrıca, insan nüfusunun hızla artması da mamutlar için kaçınılmaz değişimlere neden oldu.
Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, mamutların sonunu en başta iklim değişikliği getirdi. Araştırmada yer alan ABD’nin California Üniversitesi’nden Glen MacDonald, “Benzer bir durum, insanlığın önünde yatıyor” dedi.
Binlerce yıl öncesine uzanan ve mamutların yaşamını etkileyen tüm faktörlerin haritasını çıkaran araştırmacılar, mamutların sonunun bazı talihsizliklerle de çakıştığını ifade etti.
Buzul Çağı’nın sona erdiği 15 bin yıl önce, fil familyasına ait olan tüylü mamutların nüfusu artışa geçti. Buzulların erimeye başlamasına rağmen, sıcaklık mamutların hayatta kalması ve tükettikleri bitkilerin gelişmesi için idealdi. Ancak, Kuzey Amerika ile Asya’yı birbirine bağlayan Beringia kara parçası ve bu kara parçasının bağlantılı olduğu Alaska, Yukon ve Sibirya’da yaşayan mamutlar için, ideal yaşam şartları uzun süre var olmadı.
Avcılar ve sıcaklık
MacDonald, mamutların nasıl sona yaklaştığını şöyle anlattı: Mamutları bin yıldır Sibirya’da avlamakta olan insanlar, Beringia üzerinden Kuzey Amerika’ya geçti ve buradaki mamutları da avlamaya başladı. Avcılık, Alaska ve Yukon’da da 1,500 devam etti. 13 bin yıl öncesine gelindiğinde, havalar da iyice ısınmaya başladı. Isınan hava, mamutların en çok tükettiği çim ve söğütü azaltırken, düşük besin değerli kozalaklı ağaç ve zehirli olabilen huş ağacı artışa geçti. Bataklıklar çoğaldı ve gür ormanlarla yaşam alanları daralan mamutların göçlerini zorlaştırdı.
Avcılık ve bozulan çevre, mamutların büyük kısmının 10 bin yıl önce yok olmasına neden oldu. Geride kalan azınlıklar, 4 bin yıl öncesine kadar adalarda hayatlarını sürdürebildi.
Bilim insanları, geçmişte mamutların sonunu getiren faktörler arasında avcılık, iklim değişikliği, hastalık ve hatta meteor çarpması olduğunu öne sürüyor ancak kesin bir sonuca varılamıyordu. Bilim insanları ilk kez radyo karbon 14 metodu kullanarak, fosillerin izlerini takip etti ve mamut ile insan populasyonlarının ve mamutların tükettiği bitki türlerinin hareketini belirleyerek bir harita çıkardı. Böylece mamutların sonunu getiren senaryoda çizilmiş oldu.