Marksist düşünür Marshall Berman hayatını kaybetti
Amerikalı Marksist, hümanist teorisyen Marshall Berman hayatını kaybetti. Yazar 1940 New York doğumluydu.
Milliyet gazetesinin haberine göre; 'Ülkemizde Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor' kitabıyla tanınıyor daha çok. Ama 'Marksizmle Maceram' kitabı da özel ilgililerinin vazgeçemediği eserlerindendi.
'Marksizmle Maceram', 20. Yüzyılın bu Marksist filozofuna dair ince ipuçları barındırmakta: Genç Berman’ın babası, New York’ta tekstil sanayisinin farklı kollarında yıllarca didinir durur. Ancak kalbi, henüz 48’ine gelmeden piyasanın vahşiliğine yenik düşer. İntikam almak isteyen oğlu, nereden ve nasıl başlaması gerektiğini bilememektedir. Birkaç yıl sonra Columbia Üniversitesi’nde öğrenciyken Marks’ın 1844 El Yazmaları’nı keşfeder ve tanesi 50 sentten yirmi tane alıp çevresindekilere dağıtır.
Berman’ın Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor kitabı ise özellikle doksanların başucu kitaplarından biriydi. Berman bu kitapta Marks’ı modernist perspektifle ele almış, moderniteyi ise Marksist eleştirinin çemberi içine çekerek eleştirmişti.
Modern olmak, biraz da sürekli kaygılı, sıkıntılı; özgürlüğü ve gerçekliği arayan açmazdaki birey olmak demektir. Tıpkı grip aşısı olmak gibi işte; vücuda çok az modernite alarak, hastalığa karşı yeni bir zırh geliştiriyoruz. Modernliğe karşı bizi aşılayan düşünürlere de bu açıdan sıcak bakabiliyoruz.
Berman’ın deneyimi, modernizmin biyografisini çıkaracak düzeyde ileri gidebilmeyi göze almış bir çalışmaydı. Modern dünyada kendini evinde hissedebilmeyi öne almışlara dair ince bir tokattı aslında.
Berman bu kitabında modernizmin ansiklopedisini yazmadığını, daha çok insanların kendi deneyimlerinden yola çıkacak bir dizi bakış açısıyla bir paradigma geliştirdiğini söyler. Elitist perspektiflerin ışığından Faust’a, oradan New York sokaklarına; Petersburg’un muazzam soğuk meydanlarına, Dostoyevski’nin İnsancıklarına, Weber’e, Baudelaire’e, büyük Fransız devriminin etkilerine; paradokslara ve postmodernizme; Yunan tanrılarının Olimpos’una dair, tüm mümkünlerin kıyısını okşayan huzursuz bir denizin dalgasıdır Mashall Berman. Aylak Adamları, Tutunamayanları, Oblomovları bize okutan bu çağın hastalıklarının yazarı, eylülün bizim için manidar olan bir tarihinde gömüldü toprağa; 12 Eylül’de. Toprağı bol olsun. Ruhu emniyetli alanlara buharlaşsın dileklerimizle, bu aklı karışık filozofu uğurluyoruz.