MB, yabancı para zorunlu karşılık oranında yapılan 2 puanlık indirimle bankacılık sistemine, yaklaşık 2,5 milyar dolarlık ek döviz likiditesi sağlandığını bildirdi. Merkez Bankası, küresel mali krizin etkilerini azaltmak için yeni bir önlem daha aldı ve döviz cinsi mevduatlar için zorunlu karşılık oranını düşürdü. Merkez Bankası'nın "Zorunlu Karşılıklara" ilişkin açıklamasında, son dönemde küresel kredi piyasalarında yaşanan sorunların ekonomi üzerindeki etkilerini azaltmak amacıyla şimdiye kadar alınan önlemlere ek olarak, hâlihazırda yüzde 11 olan yabancı para zorunlu karşılık oranının 2 puan azaltılarak yüzde 9'a indirildiği belirtildi.
MB’den ‘karşılık’ hamlesiBankaların bünyelerindeki döviz cinsi mevduatlar için Merkez Bankası’nda tutulan zorunlu karşılıkların oranının iki puan düşürülmesi ise bankaların işine yaradı. Merkez Bankası, yabancı para zorunlu karşılık oranında yapılan 2 puanlık indirimle bankacılık sistemine, yaklaşık 2,5 milyar dolarlık ek döviz likiditesi sağlandığını bildirdi. 30 Ekim’de açıkladığı krize karşı yol haritasında döviz cinsi zorunlu karşılık oranlarının indirilebileceğini duyuran Merkez Bankası, bugünkü Resmi Gazete’de yayımlanan kararla döviz cinsi zorunlu karşılık oranını yüzde 11’den 9’a çekti. Türk Lirası mevduatlar için zorunlu karşılık oranı yüzde 6 olarak korundu. Karar, 28 Kasım itibarıyla uygulanmaya başladı. Bankaların Merkez Bankası’ndaki döviz cinsinden zorunlu karşılıklarının tutarı 17 milyar 736 milyon YTL. İki puanlık indirimin, bankalara yaklaşık 3.5 milyar YTL bir taze kaynak sağlaması bekleniyordu.
Karar ne anlama geliyor? Merkez Bankası’nın kararını değerlendiren ABank Döviz Pozisyon Müdürü Sevgi Aytekin, şunları söyledi: “Zorunlu karşılıkların düşürülmesi, döviz maliyetinin aşağı gelmesinde faydası olacak. Bankaların en önemli kalemi olan yabancı para mevduat kaleminde önemli düşüş olacak. Maliyetlerin aşağı gelmesi döviz fiyatlarının da bir miktar baskıdan kurtulması anlamına gelecek. Bu adım son derece olumlu ancak tek başına yeterli değil.”
Zorunlu karşılık oranı nedir? Mevduat kabul eden finansal kurumların bu mevduatlara karşılık olarak merkez bankasında tutmak zorunda oldukları mevduatlar için kanunen saptanan oranı ifade etmektedir. Merkez bankaları bu oranı bir para politikası aracı olarak kullanabilmektedir. Eğer bankalar atıl rezervlere sahip değilse, zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankalar verdikleri kredileri geri çağırırlar ve bu durum para arzının azalmasına neden olur. Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv şekline dönüşür, bu da bankaların kredi tabanını artırır. Bankaların kredi tabanın genişlemesi de para arzının artmasına neden olur.
İlave önlemler alınabilir Merkez Bankası'nın, uluslararası piyasalardaki sorunların ekonomi üzerindeki etkilerini sınırlamak için üzerine düşeni yapmaya devam edeceği kaydedilen açıklamada, bu doğrultuda, küresel kredi piyasalarındaki gelişmelerin niteliğine bağlı olarak ilave YTL ve döviz likiditesi önlemlerinin alınabileceği vurgulandı. Açıklamada şöyle denildi: "Bu çerçevede, küresel kredi piyasalarındaki sorunların derinleşmesi halinde yabancı para zorunlu karşılık oranında tekrar indirim yapılabileceği gibi, uluslararası piyasalardaki iyileşmelere bağlı olarak döviz likiditesine ilişkin sorunların ortadan kalkması halinde bu oranın artırılması da söz konusu olabilecektir. Diğer taraftan, içinde bulunduğumuz dönemde sağlıklı bir gelişme olarak gözlemlediğimiz ters dolarizasyon sürecini desteklemek ve bu doğrultuda YTL mevduatı ve kredileri teşvik etmek amacıyla, yabancı para zorunlu karşılıklara faiz ödenmesi uygulamasına son verilmiş, Türk parası zorunlu karşılıkların faiz oranı ise artırılmıştır. Bu çerçevede, Türk parası zorunlu karşılıklara ödenen faiz oranı Bankamız gecelik borçlanma faiz oranının yüzde 75’i seviyesinden 80;i seviyesine çıkarılmıştır."
(Tempo24)