MEB'den "İHH'ya zorla bağış" iddiasına: Şikâyet içerikli geri dönüş yok

Milli Eğitim Bakanlığı'nın, İnsani Yardım Vakfı’nın (İHH) okul öncesi bütün okullarda yıllardır yardım adı altında topladığı milyonlarca liraya ilişkin şikâyetleri görmezden geldiği belirtildi. Eğitim İş’in öğrencilerin bağış yapmaya zorlandığına ilişkin yazısına, sendika ve velilerin itirazlarına karşın MEB, "Bakanlığımıza şikâyet içerikli herhangi bir geri dönüş olamıştır" yanıtı verdi.

Cumhuriyet'ten Ozan Çepni'nin haberine göre, İHH kampanyasını "değerler eğitimi" kapsamında olduğunu açıklayan MEB, yıl boyu bağışa zorlanan öğrenciler için "gönüllülük esası" dedi. MEB ile İHH arasında imzalanan protokole dayandırılarak 2013 yılından itibaren "Her Sınıfın Bir Yetim Kardeşi Var" adıyla binlerce okul ve sınıftan toplanan milyonlarca liraya ilişkin tartışmalar Eğitim ve Bilim İşgörenleri Sendikası’nın (Eğitim İş) bakanlık nezdindeki girişimlerinin ardından yeniden alevlendi. Okullarda yapılan itirazların ve bakanlığa yapılan şikâyetlerin ardından öğrenci velileri son çare olarak Eğitim İş’e başvurdu. İHH’nın sınıflara kumbara konularak her ay 30 liradan 100 liraya kadar değişen miktarlarda para toplandığı iddia edildi. İHH’nin MEB ve Diyanet İşleri Başkanlığı ile yaptığı protokoller kapsamında ilkokul, ortaokul, lise, özel okul, Kuran kursları ve hatta okul öncesi sınıflarına kadar uzanması ‘bağış’ adı altında yapılan kampanyalara ilişkin şikayetleri arttırdı. İHH’nin kampanya yönergesine göre bir yıllık taahhüt ile başlanılabilen kampanyada, her ay para toplanması nedeniyle öğrenciler ve veliler üzerinde baskı oluşturulduğunu belirten Eğitim-İş şikayetlerin ardından bakanlığa başvurarak, MEB’in izin verdiği bu uygulamaya son verilmesini istedi.

5 yaşında bağış

Kampanyadaki taahütler itibariyle gönüllülük sınırının aşıldığını belirten Eğitim İş, “bağış” kavramının hukuki bir niteliği olduğunu ve kampanyanın okul öncesi sınıflara da izin verildiğine dikkat çekti. Sendika ayrıca, İHH’nin ‘insani yardım’ adı altındaki kampanyasına, 5 yaş grubu dahil olmak üzere muhattap tutulan çocukların hukuki işlem ehliyetine sahip olmadığı ve bu konudaki iradelerinden de söz edilemeyeceğini savundu. Süreklilik arz edecek şekilde çocukların bağışa zorlanmasının suç unsuru olduğunu belirten Eğitim İş, devletin koruması altında bulunan ve iradesinden bahsedilemeyecek çocukların “cep harçlıklarının alınması şeklinde” kampanyaların sürdürüldüğü iddialarını bakanlığa aktardı.

Milli Eğitim Bakanlığı, Eğitim İş’e verdiği yanıtta ise İHH’nın kampanyasını savunarak, kendilerine iletilen bir şikayet olmadığını iddia etti. İHH’nın kampanyası, bakanlık tarafından “değerler eğitimi” kapsamında değerlendirilerek, duyarlı nesillerin yetiştirilmesi gayesiyle bu tür bir uygulamaya izin verildiğine cevabında yer verdi. Öğrenci velilerinin şikayetlerine karşın, “Bakanlığımıza bu iddiaların doğruluğunu teyit eden, şikayet içerikli herhangi bir geri dönüş olmamıştır” yanıtını veren MEB, İHH’nın Bakanlar Kurulu kararıyla kamu yararına çalışan ve izin almadan yardım toplayabilen bir vakıf olma özelliğini gösterdiğini savundu.

Proje ortağı Eğitim Bir-Sen

İHH’nin tüm okul öncesi, ilkokul, ortaokul, lise, özel okul ve Kuran kursu öğrencilerinin katılabileceğini belirttiği kampanya, sınıflardaki öğrencilerin her ay harçlıklarından biriktirdikleri 100 lira ile yardım yapmasını öngörüyor. MEB, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın desteği ile yürütülen kampanyada, hükümete yakınlığı ile bilinen Eğitim-Bir-Sen ise “proje ortağı” olarak vurgulanmış. Eğitim-Bir-Sen’in bütün üye öğretmenlerine “kampanyanın daha fazla öğrenciye ulaşabilmesi için gayret içerisinde” bulunacağını belirten İHH, Ekim 2017 Eğitim-Bir- Sen Büyük Buluşması’nda proje için özel bir bölüm ayırılacağını belirterek, iller bazındaki bütün çalışmanın ortak olarak yapılması, duyuru ve tanıtım programını muhakkak Eğitim-Bir-Sen ile birlikte düzenlemeye gayret gösterilmesini talep etmesi ile dikkat çekiyor.

3 yılda 57 milyon

2013 yılında başlatılan kampanya kapsamında toplanan milyonlar, İHH verilerine göre katlanarak yıllar içerisinde büyüdü. 2013 - 2014 eğitim döneminde 2 bin 64 sınıftan 'bağış' adı altında para toplanırken, bu sayı 2016 yılında 8 bin 848 sınıfa yükseldi. 2014’te yaklaşık 8 milyon lira toplanırken 2016’da 29 milyon lira toplandı. Kampanya kapsamında, her sınıftan en az 100 TL ve 1 yıllık taahhüt ile geçen 3 yıl içerisinde yaklaşık 57 milyon TL’ye yakın ‘bağış’ toplandı.