Hülya Karabağlı
T24/ ANKARA
Çiçekten, yemeğe kadar türlü ticaretin yapıldığı internet dünyasına yasayla çeki düzen geliyor. TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonu’nda kurulan alt komisyonda ‘Elektronik Ticaret Yasa Tasarısı’na son şekli verilmeye çalışıyor. Alt Komisyon üyesi CHP Adana Milletvekili Ümit Özgümüş, T24’e, elektronik dünyadaki ticaret hacminin 681 milyar dolar olduğunu, yasanın bu ticareti daha da artırmayı amaçladığını söyledi.
Tasarı, intenet üzerinden yapılan satışları, tüketici arasında bir sözleşmeye bağlıyor. Özgümüş'ün örneğine göre, Kars'ta el emeğini satan da, İstanbul'da yapan da aynı kritere uyacak. Ürünü alan va satan arasında siparişin sonlandırımasına kadar olan her adımda bir sözleşmeye uyacaklar. Ayrıca, satıcının da yükümlülükleri bulunuyor. Pazarladığı ürünün ayrıntılarını belirtecek. Hangi fiyattan reklam yapıyorsa tüketiciye başka bir fiyattan satış yapamayacak.
CHP'li Özgümüş'ün tasarıya ilişkin verdiği bilgiler şöyle:
HİZMET SUNANLAR: İnternette mal satan veya hizmet sunanlar, sözleşmenin nasıl yapılacağına ve yapıldıktan sonra sözleşmeye nasıl erişilebileceğine ilişkin bilgileri açık bir şekilde gösterecektir. Buna göre örneğin internet sitesinden, kitap satışında, satıcı; alıcının kitabı sipariş edebilmesi ve ödeme bilgilerini girebilmesi için hangi yolu takip etmesi, yanlış bilgi girildiğinde nasıl düzeltmesi gerektiğini kendi İnternet sitesinde açıkça tarif etmek zorunda olacaktır. Böylelikle, vatandaşlar daha sözleşme yapılmadan önce sözleşmenin cereyan edeceği süreci önceden bilecektir.
DAHA YÜKSEK FİYATLA MAĞDUR EDEMEYECEK: Uygulamada kimi zaman vatandaşlar, internet üzerinden alışveriş yaparken, siparişin onaylanması aşamasında yanlış ücret bilgileri ile aldatılmakta, çeşitli bahanelerle alıcıya gösterilen ücretten daha yüksek bir tutar fatura edilerek vatandaşlar mağdur edilmektedir.
TOPLAM BEDELİ SÖYLEYECEK: Tasarıyla, bu tarz uygulamaların engellenmesi amacıyla, İnternette mal satan veya hizmet sunanların, siparişin onaylanması aşamasında ve vatandaşlar ödemeye ilişkin kredi kartı veya banka hesap numarası gibi ödeme aracı bilgilerini vermeden önce, alıcının ödeyeceği toplam bedel dahil olmak üzere sözleşmenin tüm şartlarını göstermeleri zorunlu tutulmaktadır. Ayrıca, satıcı siparişi aldığını, alıcıya göndereceği bir elektronik ileti vasıtasıyla teyit edecektir.
İNDİRİM-KAMPANYA-YARIŞMA: Elektronik posta, faks mesajı veya kısa mesaj gibi ticarî nitelikteki elektronik iletilerin kimin tarafından gönderildiği, eğer bunların içeriğinde indirim, hediye, yarışma veya oyunlar varsa bunların niteliği, katılım ve faydalanmanın şartları iletide açıkça gösterilecektir. Örneğin, bir GSM operatör şirketi, indirim kampanyası düzenliyorsa veya herhangi bir mağaza bir çekiliş düzenliyorsa ve bu konuda müşterilerine kısa mesaj ya da elektronik posta yoluyla bilgi vermek istiyorsa, artık bu faaliyetin reklamını yapan mesajlarda, mesajı gönderen kişi ya da kuruluşun kim olduğunun ve bu kampanya ya da çekilişe katılma şartlarının neler olduğunun açıkça gösterilmesi gerekecek.
PARA CEZALARI GELİYOR: Yükümlülüklere aykırı hareket edenlere, ihlal edilen yükümlülüğün niteliğine göre çeşitli miktarlarda idarî para cezası verilmesi öngörülüldü. Cezanın alt sınırı bin liradan başlıyor. Komisyon çalışmalar ilerledikçe cezaları da belirleyecek.