Meksika sınırına örülen duvarın maliyetini kim karşılayacak?
ABD Başkanı Donald Trump, ülkesiyle Meksika arasına "aşılamaz, büyük, yüksek, güçlü ve güzel" bir duvar inşa etmek istiyor.
Cumhuriyetçi başkanın büyük fikirleri, iş ayrıntılara gelince eksik olabiliyor ve duvar konusu da bir istisna değil.
ABD'nin Meksika ile sınırı 3 bin 100 kilometre uzunluğunda ve boş çöllerden sulak alanlara kadar farklı türlerde coğrafi bölgeden geçiyor.
Sınırın yaklaşık bin kilometresi şu anda birbirinden kopuk bir şekilde de olsa çitler, beton bloklar ve benzer yapılarla örülmüş durumda.
Ne inşa edecek?
Trump kampanyası boyunca güney sınırını bir duvarla güçlendirme konusunda çok netti. "Duvar çitten daha iyidir çünkü daha güçlüdür" diyordu Trump.
Fakat seçimin ardından Kasım ayında bu sözünden geri adım attı, CBS'e verdiği söyleşide "belli bölgelerde çit olabilir" dedi.
Ocak ayındaki ilk basın toplantısında ise duvarla ilgili planlarını soran bir muhabire "Çit değil, duvar olacak. Yanlış haber yaptınız" dedi.
Bu durumda sınırı tellerle veya demir bloklarla örme ihtimali gündemden kalkmış oluyor.
Böylesi bir duvar için beton kullanmak şart. New York merkezli Ali Rhuzkan adlı mühendisin hesaplamasına göre sınırın tamamını duvarla örmek için 339 milyon metreküp beton gerekiyor. Bu, Atatürk Barajı'nın gövde hacminin 7 katına denk bir hacim demek.
Rhuzkan'ın hesaplamaları yerin altında 1,5 metre, yerin üzerinde ise 6 metre uzanacak bir duvar içindi. Trump ise bugüne kadar duvarın yüksekliğinin ne kadar olacağıyla ilgili konuşmalarında 9 metreden 17 metreye kadar çeşitli ölçülerden bahsetti.
Sınırın sadece bin 600 kilometresini bile böyle bir duvar örmek için büyük miktarlarda beton kullanmak gerekiyor.
Bu miktarda betonu üretebilmek içinse sınır bölgesine yakın yerlerde sırf bu duvara üretim yapacak fabrikaların kurulması gerekiyor.
Bu da devasa yatırım, üretim ve işçilik maliyetleri demek.
"Büyük bir duvar inşa edeceğim ve inanın, kimse benden daha iyi duvar öremez, üstelik onları çok ucuza örerim".
Donald Trump, inşaatın 10-12 milyar dolar arası bir maliyeti olacağını söylüyor. Fakat araştırmacılar ve mühendisler bunun daha fazla tutacağını düşünüyor.
Mevcut bin kilometrelik çitlerin maliyeti bile 7 milyar dolar tuttu. Üstelik hiçbiri Trump'ın "aşılamaz, büyük, yüksek, güçlü ve güzel" tanımına uymuyor.
Maliyetin ciddi miktarda yükselmesine yol açacak bir diğer şey de Trump'ın duvarı ıssız ve dağlık bölgelerden de geçirme konusundaki kararlılığı.
İnşaat ve işçilik gibi maliyetlerin yanı sıra bir de duvarın geçeceği özel mülkleri satın alma veya kamulaştırma maliyetlerini eklemek gerekecek.
Washington Post gazetesinin yaptığı bir araştırmaya göre inşaatın maliyeti 25 milyar dolara yakın olacak.
Kim ödeyecek?
Donald Trump, duvarın faturasını kimin ödeyeceği konusunda bocaladı.
Başlangıçta Meksika'nın parayı ödeyeceğini söyleyen Trump, Meksika'dan gelen "ödemeyeceğiz" açıklamasının ardından duvarın ABD tarafından finanse edileceğini, sonradan Meksika'nın bu parayı ABD'ye vermesinin sağlanacağını belirtti.
ABD'li gazetecilerden gelen, Meksika'nın faturayı ödemesi için ne yapılabileceği sorusuna ise belgesiz göçmenlerin Meksika'ya para göndermesini engelleyerek Meksika'ya şantaj yapabileceği şeklinde yanıt verdi. Trump, bunun yasal temelinin de ABD'nin terörle mücadele yasalarında olduğunu söyledi.
Terörle mücadele yasasını kullanarak göçmenleri engellemek için başka bir ülkeye şantaj yapmanın nasıl mümkün olacağı konusunda gazeteciler tarafından sıkıştırılan Trump, diğer seçeneklerin ise Meksikalılar için vize ücretlerinin artırılması, sınırı geçenlerden daha fazla para alınması ve ithalat vergisinin artırılması olduğunu söyledi.
Trump, bunların gerçekçi çözümler olduğunu düşünüyor: "Pazarlık sanatından anlıyorsanız bunlar gerçekçidir. Eğer pazarlığı soytarılar yaparsa gerçekçi değildir."
Uluslararası ilişkiler uzmanları ise devasa bir duvar inşa etmenin, ABD'nin güney komşusuyla arasını bozmasına değip değmeyeceği konusunda şüpheli.
Trump, Türkiye'yle ilgili hangi politikaları savunuyor?
Doğa nasıl etkilenecek?
ABD ve Meksika arasında serbest dolaşım yalnızca insanları değil hayvanları da ilgilendiren bir mesele.
İki ülke arasındaki sınır bölgesinde hayvanların sürekli sınırı geçtiği narin bir ekosistem bulunuyor.
Trump'tan çevrecilerin karşı çıktığı iki petrol boru hattı projesine onay
Buraya bir duvar inşa etmek sınırda yaşayan canlıları nasıl etkileyecek?
Sınırdaki bazı türlerin üremek için sınırın diğer tarafına geçmesi gerekiyor. Bunlar arasında soyu tükenme tehlikesi altında bulunan Kuzey Amerika jaguarı ve siyah ayılar da bulunuyor. Siyah ayıların Meksika ayılarıyla çiftleşememesi, soylarının tehlike altına girmesine yol açacaktır.
Duvarla ilgili bir diğer sorun da su basan bölgeleri ve kum zeminleri hesaba katma gerekliliği. Kum zemini olan bölgelerde zeminin sürekli hareket etmesi duvarın yıkılmasına yol açabilir.
Son olarak devasa duvar inşaatının doğa manzarasına etkisini de unutmamak gerek. Trump'ın duvarın "çok güzel" olacağına dair sözüne rağmen kazılar, yol inşaatları ve 17 metre yüksekliğinde bir duvarın görüntüsü bölgenin görünümünü değiştirecek.