Merkel: Türkiye ile makul bir ilişki kurmak zorundayız

Almanya Başbakanı Angela Merkel, resmi temaslarda bulunmak üzere Yunanistan'ın başkenti Atina'ya gitti. Başbakanlık görevini vekaleten sürdüren Merkel Yunanistan'a gerçekleştirdiği son resmi ziyarette Yunan mevkidaşı Kiryakos Mitsotakis'le bir araya geldi. İkili ilişkiler, Avrupa politikaları ve ekonomik işbirliğini ele aldıkları görüşmenin ardından iki lider, kameraların karşısına geçerek ortak basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Halefine son dönemde giderek gerilen Türkiye'yle ilişkiler açısından vereceği tavsiye sorulan Merkel, göreve geldiği 2005'ten bu yana Ankara-Brüksel ilişkilerinin o zamanlar öngörülemeyecek bazı gelişmelerden etkilendiğini hatırlattı. Merkel, insan haklarının da içinde bulunduğu "görüş ayrılıklarına” rağmen, Ankara'yla rasyonel bir ilişki kurulması gerektiğini belirterek, "Hem NATO müttefikimiz hem de komşumuz olarak Türkiye'yle makul ilişkiler kurmanın bizim yararımıza olduğunu açıkça ortaya koymamız gerektiğine inanıyorum'' diye konuştu.

"Problemlerin çözülmesi iki tarafı da güçlendirir"

Başbakan Merkel, Kıbrıs'ın da içinde bulunduğu ihtilaf noktalarına ilişkin Avrupa'nın ortak bir tutum benimsemesinin önemine de dikkat çekerek, bu ortak pozisyonun bütün tarafları daha çok güçlendireceğini belirtti. Başbakan Merkel, bunun yanı sıra diyaloğun da elzem olduğunu, ilgili düzenlemelere riayet edilmesi ve problemlerin çözülmesi halinde bunun Türkiye'yi de Avrupa'yı da hem küresel hem ekonomik açıdan daha güçlü kılacağının açıkça ortaya konması gerektiğini ifade etti.

Mitsotakis'ten iki seçenek: İşbirliği ya da yaptırım

Mitsotakis ise Ankara'ya, iki seçenek sunduklarını kaydetti. Yunanistan Başbakanı, uluslararası hukukun tanınması şartıyla işbirliğine yönelik ilk seçeneğin tüm tarafların arzusu olduğunu belirtirken, ikinci seçeneğin ise Türkiye'nin bu şekilde hareket etmeye devam etmesi halinde Avrupa'nın yaptırımlarına maruz kalması olduğunu söyledi. Türkiye'nin Kıbrıs meselesindeki tutumuna ilişkin hem kendisinin hem de Merkel'in kafasında soru işaretleri olduğunu da belirten Mitsotakis, prensip olarak reddettikleri iki devletli çözüm temelinde bir eylemde bulunmayacaklarını vurguladı.

Yunanistan-Türkiye arasındaki problemlerin otomatik olarak Avrupa-Türkiye problemi olduğunu da söyleyen Mitsotakis, bunun Atina'nın Avrupa Birliği (AB) üyesi olmasından ziyade, söz konusu problemlerin Avrupa'nın tamamına da yansımasıyla alakalı olduğunun altını çizdi. Göç meselesini buna örnek olarak veren Yunanistan Başbakanı, ülkesinin coğrafi konumu nedeniyle bundan doğrudan etkilenmesi kadar, Avrupa'nın ve dolayısıyla Almanya'nın da etkilendiğini ifade etti.

"Türkiye ile ilişkilerin kesilmesini istemiyoruz" vurgusu

AB Konseyi'nin Yunanistan'a tam destek verme konusundaki kararını hatırlatan Mitsotakis, "Yine de şunun altını tekrar çizmek istiyorum. Türkiye'yle ilişkilerin kesilmesini istemiyoruz. Bu kimsenin iyiliğine olmaz'' diye konuştu. Diğer yandan aşılmaması gereken kırmızı çizgiler olduğunu hatırlatan Mitsotakis, Yunanistan - Türkiye ilişkileri çerçevesinde de Ankara'ya dostluk eli uzattıklarını, ancak Atina'nın egemenliği ve sınırlarının yüzde yüz arkasında olduğunu belirtti.

Almanya Başbakanı Merkel de, Atina ve Ankara arasındaki problemlerin Avrupa'yı doğrudan ilgilendirdiği konusunda Yunan mevkidaşına destek verdi. Diğer yandan Türkiye'yle karşılıklı bir bağımlılık durumunun söz konusu olduğunu belirten Merkel, Ankara'nın mülteciler konusunda üstlendiği ağır yükü her zaman takdir ettiğini ifade ederek, Türkiye'nin bu konuda desteğe ihtiyacı olduğunu vurguladı.

Cumhurbaşkanı ile görüşmede "zor dönemler" de anıldı

Merkel, Atina'da Yunan mevkidaşı Mitsotakis ile görüşmesi öncesinde Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu ile bir araya geldi.

Görev döneminde "zor durumlarla da karşılaşıldığını" belirten Merkel, "Ancak sonuçta diyalog gerçekten de her zaman çözümün anahtarı oldu. Bunun için iyi bir zeminimiz vardı" dedi. Merkel, "Bize, iki tarafa da güç veren, ikimizin de Avrupa'ya ait olduğumuzu bilmemizdi" ifadesini kullandı.

Yunanistan Cumhurbaşkanı Sakelaropulu da mali kriz dönemine işaretle "Kendimizi çok yalnız hissettiğimiz anlar oldu" dedi, ancak bu zor dönemin Almanya ile ilişkilerin iyileştirilmesini ve iki ülkenin birbirini daha iyi anlamasını sağladığını kaydetti.

Merkel'in "büyük bir politikacı" olduğunu ve gelecekte de aktif kalmasını umduğunu belirten Sakelaropulu'ya Merkel, "Kesinlikle siyasi bir insan olarak kalacağım ama sorumluluk üstlenmeyeceğim" diye yanıt verdi. Merkel'in Başbakanlık görevi, Salı günü yeni Federal Meclis'in kurucu oturumunu gerçekleştirmesiyle resmen sona ermişti. Merkel, yeni hükümet iş başı yapana kadar fiilen görevi sürdürecek.

2007'de başlayan küresel mali krizin de etkisiyle ağır bir buhrana sürüklenen Yunanistan'da Merkel yönetiminin krediler karşılığı talep ettiği acı reçeteler Alman liderin imajını olumsuz yönde etkilemiş, Merkel Yunan kamuoyunda sert eleştirilerle karşı karşıya kalmıştı.