"Meslek hastalıklarının sadece yüzde 1’i kayıtlara geçiyor"
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu CHP Sözcüsü ve Zonguldak milletvekili Ünal Demirtaş’ın meslek hastalıkları ile ilgili soru önergesine yanıt verdi. Demirtaş, Bakan Selçuk’un verdiği yanıttaki rakamların doğru olmadığını söyledi. Demirtaş, silikozis ve diğer meslek hastalıklarının tamamının önlenebilir olduğunu ancak meslek hastalıkları konusunda atılması gereken adımların atılmadığını belirterek, Türkiye’de meslek hastalıklarının ancak yüzde 1’inin resmi kayıtlara girdiğini kaydetti.
BirGün'ün haberine göre Bakanlığın açıkladığı rakamın gerçekleri yansıtmadığına dikkat çeken Demirtaş şöyle konuştu: “Meslek hastalığına yakalanan pek çok işçi tanı bile konulamadan hayatını kaybediyor. Türkiye’de meslek hastalıklarının ancak yüzde 1’i resmi kayıtlara girmektedir. Bu durumda da aslında meslek hastalığına yakalanan işçi sayısının çok daha yüksek olduğunu söylemek mümkün. İşin dramatik ve üzücü tarafı ise şu; Tüm bu işçiler gereken önlemler alınsa ölmeyecekler.”
"Tazminat ödememek için hastalık bildirilmiyor"
Demirtaş meslek hastalıklarının tespit edilememesinin birden fazla sebebi olduğunu kaydederek şu ifadeleri kullandı:
“Öncelikle ‘tıbbi meslek hastalıkları tanı sistemi’ bulunmuyor. İş yeri hekimleri doğrudan işverene bağlı çalışıyor. Meslek hastalığı ortaya çıktığında, işverenin tazminat ödemesi söz konusu olacağı için sağlıklı bir bildirim yapıldığından söz etmemiz çok da mümkün olmuyor. Kayıt dışı istihdam ve merdiven altı atölyeler de meslek hastalıklarının tespiti konusunda bir diğer büyük problemi oluşturuyor. İş yerlerinin denetimleri yeterli sıklıkta sağlıklı bir şekilde yapılmıyor. Bunun yanında işçilerimiz de çalışamaz raporu verilmesi halinde geçimlerini sağlamayacakları kaygısı ile hastanelere gitmek konusunda tereddüt yaşıyor. Tüm bunlar meslek hastalıklarının ortaya çıkmasını engelleyen etkenler. Tam da burada Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın önemi ortaya çıkıyor. Bakanlık tüm bu unsurları ortadan kaldıracak bir uygulamayı hayata geçirmekle görevli.”
"İşçilerin ölmesine göz yumuluyor"
Bakanlığın soru önergesindeki tüm sorulara yanıt verememesini de eleştiren Demirtaş şöyle konuştu:
“Çalışma hayatı içinde uyguladığınız yönetim ve denetim unsurlarının her biri bir zincirin halkası. Siz halkayı bir yerde eksik bırakırsanız, sistem çöker. ‘277 iş yerinde idari para cezası uygulanması istenmiştir’ diye yanıt vermiş Bakanlık. Biz önergemizde ‘kaç iş yerine, ne kadar idari para cezası kesilmiştir?’ diye sormuşuz. Bakanlık ne miktarda ceza uygulandığına cevap vermemiş. Bunun üzerinde ısrarla duruyorum. Çünkü idari para cezaları caydırıcı unsurlardan birisi. Ancak biz bugün işçi sağlığı ve iş yeri güvenliği tedbirlerini sağlamadığı için iş yerlerine ne kadar idari para cezası kesildiğini bilemiyoruz. O halde doğal olarak şu sonucu çıkarıyoruz, cezalar caydırıcı olmuyor kağıt üstünde kalıyor, işçilerin ölmesine de bu şekilde göz yumuluyor!”
1 yılda 73 bin 173 hasta başvurusu
Meslek hastalıklarında, en önemli basamaklardan birinin Meslek Hastalıkları Hastaneleri olduğuna dikkat çeken Demirtaş şunları söyledi: “Türkiye’de sadece 3 tane Meslek Hastalıkları Hastanesi var. Bunlardan biri de Zonguldak’ta. Bu hastaneler, meslek hastalıklarında önemli basamaklardan biri. Ama şimdi Zonguldak’taki hastanenin kapatılması söz konusu. Zonguldak Uzun Mehmet Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesi’ne, 1 Ocak 2018 ile Aralık 2018 tarihleri arasında, ayakta başvuran hasta sayısı 73 bin 173 olarak ifade edilirken, yatan hasta sayısı ise 4 bin 91 olarak belirtilmiştir. Binlerce hastamıza hizmet veren bu hastanemizin, liyakatsız bir yönetim nedeniyle kapatılması demek, binlerce hastanın cezalandırılması demektir. Ülkemizde meslek hastalıkları hastanesi sayısının artırılması gerektiği rakamlarla ortada iken Zonguldak Uzun Mehmet Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesi’nin kapatılmasının konuşulması bile kabul edilemez bir durumdur.”