Metamfetamin kullanımına bağlı şizofrenide artış
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı'ndan Doç. Dr. Sertaç Ak, metamfetamin kullananlarda görülen etkilerin son dönemde değiştiğini belirterek, "Şizofreni benzeri bir yan etki görüyoruz ve çok ağır şizofreni ilaçları kullanmak zorunda kalıyoruz, bu hasta grubunda" dedi.
Doç. Dr. Sertaç Ak, uzun zamandan beri metamfetamin kullananlar ile ilgili çok ciddi sorunlar yaşadıklarını söyleyerek, "Eskiden metamfetamin içenlerdeki yan etkileri, sıkıntıları, kesilme dönemlerinde neler yaşanacağı veya yüksek doz kullanımında neler olabileceğini çok iyi bilirdik. Fakat son dönemde metamfetamin alanlarda şizofreni benzeri bir yan etki görüyoruz ve çok ağır şizofreni ilaçları kullanmak zorunda kalıyoruz bu hasta grubunda. Öğrendiğimiz kadarı ile metamfetamin üreten yasa dışı üreticiler son dönemde bir sentetik metamfetamin katıyorlar. Ciddi anlamda bir 'genetiği değiştirilmiş GDO' deriz ya ona benzer bir durum ortaya çıkmış durumda metamfetaminde. Hiçbir psikoz belirtisi olmayan kişilerin genç erkek ya da kadınlarda çok ciddi anlamda emir veren sesler duyması, gözlerinin önüne hayaller gelmesi, yakınlarının bir şekilde onlara zarar vereceğini düşünmesi, takip edildiklerini düşünmesi şeklindeki hezeyanları, sanrıları ve varsayımları ortaya çıkmakta. Bu durumlar çok gürültülü olduğu için de biz hızlıca müdahale ediyoruz ve 1 haftalık bir süreç içerisinde hem maddenin kesilimi hem de çok ağır şizofreni ilaçları ile ancak durumu geri çevirebiliyoruz" diye konuştu.
“Aileye şiddet uyguluyorlar”
Doç. Dr. Ak, genetik olarak psikoza yatkın kişi metamfetamin kullandığında geri çevirmenin de kolay olmadığını vurgulayarak, "Orada şizofreni hastalığı ya da psikotik özellikli bipolar rahatsızlığı başlayabiliyor metamfetamin kullanımı ile. Daha da kötüsünü söyleyeyim; biz eroin bağımlılığı ile de uğraşıyoruz. Son dönemde eroin bağımlılığından metamfetamin bağımlılığına geçen hastalarımızın aileleri hastayı kliniğe getirdiklerinde 'Hocam oğlumuzu, kızımızı siz eroin bağımlılığına geri çevirin' diyorlar neredeyse. Çünkü metamfetamin bağımlısı ile aynı evde yaşamak, eroin bağımlısı ile aynı evde yaşamak gibi olmadı. Ciddi anlamda aileye şiddet uyguluyorlar" dedi.
“Metamfetamini eroin yerine koyuyorlar”
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Erişkin Hastanesi Ametem Kliniği'ne başvuran eroin bağımlılarının yüzde 90'ının ise metamfetamin kullanımına başladığını söyleyen Ak, "Hastalarımız, metamfetamini sanki eroinin yerine koyuyormuş gibi başvurduklarını belirtiyorlar. En önemli sebebi bu içine başka maddeler katılarak üretilen metamfetamin çok ucuz şekilde insanlara ulaşıyor. 20 lira ile 30 lira gibi rakamlara ulaşabildiklerini söylüyorlar ve şu anda çok ciddi anlamda sokakta rahat bir şekilde ulaşabildiklerinden bahsediyorlar. Eroinin yerine bunu kullanmaya geçtiklerinde sanki eroinden kurtulmak için başlayıp sonrasında ise bunun bağımlısı olduklarını da anlatıyorlar. 9 yaşı gördüm uyuşturucuda. 9 ile 12 yaşlarında başlayan o kadar çok kişi var ki" diye konuştu.
"Bu konu multidisipliner ele alınmalı"
Doç. Dr. Ak, uyuşturucu ile mücadelede etkin kanunlar olduğunu belirterek, "Özellikle 'Türk Medeni Kanunu'nun 432'nci maddesinde, etrafına zarar verme riski olan her bireyin zorla tedavi edilebileceğine dair bir hüküm var. Yine aynı kanunun 406'ncı maddesinde de alkol ve madde bağımlılığı ile ilgili kısıtlanabileceklerine dair hüküm var. Bu 432'nci madde hızlıca devreye sokulabilir. Burada cumhuriyet savcılarımızın ve kolluk kuvvetlerimizin inisiyatif alması gerekiyor. Özellikle cumhuriyet savcılarımız bu konuda ailenin böyle bir bildirimi olduğunda hızlıca bir tedbire başvurabilirler ve bizler de buna hızlıca yanıt verip, 1 hafta, 2 hafta içerisinde bu tabloyu geri çevirebiliriz. Belki de tedavi için de bir yol açılmış olabilir. Çok ciddi bir sorun ile karşı karşıyayız. Dağ gibi büyüyor ve bu dağ üzerimize çökecek diye çok korkuyoruz. O yüzden multidisipliner olarak bu konuyu ele almak hayati öneme haiz. Emniyet Genel Müdürlüğü, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve üniversitelerin beraber çalışması gerekiyor" dedi.
Cumhurbaşkanlığı'nda Bağımlılık Koordinasyon Kurulu kurulduğunu hatırlatan Doç. Dr. Ak, "Sağlık Bakanlığı'nın sekretaryasında yürütülüyor, başında da Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay var. Amaç da buydu zaten çok yönlü olan bu mücadelede nasıl olurda bu multidisipliner, çok farklı grupların ortak çalışmasını nasıl sağlayabiliriz. Bizler de elimizden geldiği kadarıyla bu konuda hizmetin ya da bunun nasıl yürüyeceğine dair bilgiyi üreten kurum olarak üniversite olarak elimizden geleni yapıyoruz" diye konuştu. (DHA)