MetroPOLL: Türkiye'de seçmenler 'stratejik oy' veriyor
MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar şirketi Ağustos 2013 Türkiye’nin Nabzı ‘Stratejik Oy Verme Davranışı’ anketi sonuçlarını açıkladı. Anket, Türkiye’de seçmenin ‘stratejik oy’ verebileceğini ortaya koydu.
“Önümüzdeki yerel ve genel seçimlerde farklı partilere oy verebilir misiniz?” sorusuna ankete katılanların yüzde 47’si “Evet verebilirim”, yüzde 44.2’si ise “Hayır vermem” yanıtını verdi. Ankette cumhurbaşkanının ilk kez halkın oylarıyla seçileceği 2014’te yapılacak seçimlerde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ’a göre daha fazla destek çıktı.
MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar şirketi özel dosya olarak vatandaşların ‘stratejik oy verme davranışını’ inceledi. Bu davranış, seçmenin ‘samimi olarak desteklediği parti veya adayın dışında bir başka parti veya adaya oy vermesi’ olarak tanımlanıyor. Anketi gerçekleştiren Prof. Dr. Özer Sencar, araştırmayla ilgili şunları söyledi:
Yerel seçimde kullanıyor
“Türkiye’de seçmen stratejik oy verme davranışını çok büyük oranda yerel seçimlerde kullanıyor. Bu davranış iki şekilde ortaya çıkıyor. En yaygın olanı, seçmenlerin samimi olarak destekledikleri görüş veya partinin adayının kazanma ihtimalinin az olduğu durumlarda kazanma ihtimali yüksek olan iki adaydan kendisine yakın olanı tercih etmesi. Özellikle ülkemizde sıkça karşılaştığımız bir diğer stratejik oy verme davranışı ise seçmenin kendi partisinin adayı bile olsa kazanmasını istemediği bir adaya karşı en güçlü rakibini destekleme davranışıdır.”
Muhalefet farklı partilere oy verebiliyor
Ankette yer alan “Önümüzdeki yerel ve genel seçimlerde farklı partilere oy verebilir misiniz?” sorusuna gelen yanıtlar, Türkiye’de seçmenin ‘stratejik oy’ verebileceğini ortaya koydu. Bu soruya ankete katılanların yüzde 47’si “Evet”, yüzde 44.2’si ise “Hayır” yanıtını verdi. “Evet” diyen seçmen sayısı AK Parti tabanında yüzde 31.6. CHP ’de bu oran yüzde 63.7, MHP ’de yüzde 70.8, BDP ’de yüzde 55.9, SP’de yüzde 70.6. Bu çerçevede “Gelecek sene yapılacak yerel seçimlerde kazanmasını istemediğim parti veya adayın karşısındaki en güçlü adaya oy veririm” diyenlerin oranı yüzde 20.9 çıktı. AK Partililerin yüzde 15’i yerel seçimlerde ‘stratejik oy’ verebileceğini söylerken bu oran CHP’lilerde yüzde 33, MHP’lilerde yüzde 29’a çıktı. Ankete katılanların yüzde 56.6’sı bir partiye ‘tam bağlı’, yüzde 43.4’ü ise ‘esnek bağlı’ çıktı. CHP’lilerin yüzde 53.2’si, AK Partililerin yüzde 34.9’u MHP’lilerin yüzde 45.4’ü, BDP’lilerin de yüzde 73.9’u, ‘esnek bağlı’ çıktı. “Önümüzdeki yerel ve milletvekili seçimlerinde farklı partilere oy verebilir misiniz?” sorusuna tam bağlıların yüzde 41.7’si, esnek bağlıların yüzde 53.9’u “Evet” dedi. Bu veriler Türkiye’de stratejik oy verme davranışının bulunduğunun göstergesi olarak değerlendirildi.
Cumhurbaşkanlığı yarışında Abdullah Gül farkı
Detaylarına MetroPOLL Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Şirketi’nden ulaşılabilecek olan ankette yer alan çarpıcı diğer sonuçlar şöyle: “Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Çankaya’da kimi görmek istersiniz?” sorusuna yüzde 24.8 “Gül”, yüzde 19.3 “Erdoğan” dedi. “CHP’den bir aday” diyenlerin oranı ise yüzde 1.3’te kaldı.
Cumhurbaşkanlığı seçimine sadece Gül ve Erdoğan’ın katılması durumunda, ankete katılanların yüzde 50.3’ü “Gül”, yüzde 29.3’ü “Erdoğan” yanıtını verdi. AK Parti seçmeninin yüzde 46’sı Erdoğan’ı, yüzde 44’ü Gül’ü destekleyeceğini belirtirken; muhalefet partilerinin tercihi de Gül’den yana oldu.
“Cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olması durumunda Abdullah Gül’e oy verir misiniz?” sorusuna halkın yüzde 65.3’ü olumlu yanıt verdi. Ak Partililerin yüzde 87.1’i, CHP’lilerin yüzde 31.8’i, MHP’lilerin yüzde 55.4’ü ve BDP’lilerin yüzde 58.8’i “Gül’e oy vereceğini” söyledi.
Erdoğan’a cumhurbaşkanlığı seçiminde aday olması durumunda oy vereceğini söyleyenlerin oranı ise yüzde 50.9 olarak tespit edildi. Ak Partililerin yüzde 81.1’i, CHP’lilerin yüzde 10.5’i, MHP’lilerin yüzde 26.2’si, BDP’lilerin yüzde 38.2’si Erdoğan’a destek vereceğini açıkladı. Ankette Ergenekon davası ile ilgili sorular da yöneltildi. Ergenekon kararlarının “adil olmadığını” düşünenlerin oranı yüzde 38.6, “kararların adil olduğunu” belirtenlerin oranı ise yüzde 35.2 oldu. Yüzde 26.2 oranında kişi ise fikir belirtmedi.
“Hükümetin TV ve gazetelere müdahale ettiğini düşünüyor musunuz?” sorusuna ise yüzde 55.8’lik bir kesim “Evet düşünüyorum” yanıtını verirken, yüzde 37.1’i “düşünmüyorum” dedi.