Mey İçki Burgaz Rakı'da ısrarlı
TAPDK geçen ay BurgazRakı'nın alkollü içki satış ve dağıtım belgesini iptal etti. RekabetKurulu onay verirse Mey İçki lisansız da olsa şirketi alacak.Rakiplerinin gönlü 'normalleşme' adına onaydan yana.
Alkollü içecekler sektöründeRekabet Kurulu'nun Burgaz Rakı ile ilgili kararı beklenirken, Tütün veAlkol Piyasası Düzenleme Kurulu (TAPDK), geçen ay ilginç bir kararaimza atarak Burgaz'ın alkollü içki satış ve dağıtım belgesini iptaletti.
Ağustos 2009'da yapılan ihalede Meyİçki, Burgaz Rakı için 62.5 milyon TL teklif vermişti. Sektörde pazarpayı bakımından lider olan Mey'in Burgaz'ı alıp alamayacağı RekabetKurulu sonrasında netleşecek. Rekabet Kurulu'nun yılbaşına kadarkararını açıklaması bekleniyor. Rekabet Kurulu'nun kararı beklenirken,TAPDK internet sitesinde yayınlanan bilgilere göre Tütün ve AlkolPiyasası Düzenleme Kurumu'nun 02.10.2009 tarihli Kurul kararı ile"Lüleburgaz'da bulunan Burgaz Alkollü İçkiler Sanayi ve Ticaret AŞ,Burgaz Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketi ve Lüleburgaz ve Edirne debulunan Trakya Pazarlama ve Dağıtım Limited Şirketlerinin "alkollü içkisatış ve dağıtım belgesi" iptal edildi. Kurul kararının Burgaz AŞ veTrakya AŞ'ye yaklaşık 20 gün önce gönderildiği öğrenildi.
Mey geri adım atmayı düşünmüyor
Böylece Burgaz Rakı'nın lisansıTasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) kontrolünde ve satışsürecindeyken iptal edilmiş oldu. Bilindiği gibi TMSF, Burgaz Rakıihalesini 5 Ağustos 2009 tarihinde yaptı. Mey İçki'nin Burgaz içinverdiği teklif 62.5 milyon TL. Ancak bu hesabın içinde Burgaz Rakı'nınlisansız bir şirket olma ihtimali yoktu. TAPDK'nın geçen ay aldığıiptal kararı ortaya ilginç bir tablo çıkardı. Mey İçki şu anda TMSF'denlisansız bir şirketi almak için teklif vermiş oldu.
Lisansının iptal edilmesine rağmenMey'in Burgaz'ı almaktan vazgeçmesi beklenmiyor. Daha öncekiaçıklamalarda Mey'in Burgaz'a teklif vermesinin en büyük nedeni "haksızrekabetin ortadan kaldırılması" olarak açıklanmıştı. Bu nedenle Mey'insektörün büyüğü olarak Burgaz'ı alma ve sektörün disipline etmemisyonundan vazgeçmesi beklenmiyor.
Burgaz Alkollü İçkiler Sanayi veTicaret AŞ ve Trakya Pazarlama ve Dağıtım Ltd. şirketleri adına yetkibelgesi Şirketlerin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Genel Müdürüolan Hüseyin Gerçek adına alınmıştı. Burgaz Pazarlama ve DağıtımLimited Şirketi'nin ise alkollü içki dağıtım yetki belgesi şirket GenelMüdürü ve Burgaz Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Katnaş adına kayıtlıydı.Geçen aylarda Edirne, Lüleburgaz, İstanbul ve Manisa'da bulunan Burgazve Trakya AŞ'ye ait çeşitli depolarda yapılan baskınlar sonucu 1milyondan fazla şişe 70 cl. Burgaz rakı, Burgaz Yaş üzüm ve 100 clİstanblue votka markalı ürünlere 20 cl. bandrol yapıştırıldığı ve buşekilde piyasaya sürülmek üzere olduğu tespit edilmişti. Şirketyöneticileri aleyhine de ceza davaları açılmıştı.
Burgaz AŞ ve Trakya Pazarlama AŞYönetim Kurulu üyeleri olan Sinan Katnaş ve Hüseyin Gerçek hakkındahalen Lüleburgaz 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/356 Esas, KadıköyAsliye Ceza Mahkemesinin 2009/823 Esas ve Eyüp Asliye Ceza Mahkemesinin2009/1065 ve Kocaeli 6. Asliye Ceza Mahkemesinin 2009/542 Esas sayılıdosyalarından açılan ceza davaları devam etmekte olup, Sanıklarhakkında 4733 Sayılı yasa ve bandrol tebliğlerine aykırılık nedeniyle 3yıla kadar hapis cezası talep ediliyorRakiplerin gönlü satıştan yana
Rekabet Kurulu'nun kararı meraklabeklenirken sektörün hemen hemen tüm oyuncularının Burgaz Rakı'nınMey'e satışına sıcak baktığı öğrenildi. Sektörün en büyük oyuncusu olanMey'in pazar payını daha da artırması ihtimaline karşın rakiplerinin bugörüşte olmasının en büyük sebebi ise "normalleşme." Burgaz'ın baskınve mahkeme kararları ile de ispat edilen bazı usulsüzlüklerle sektördehaksız rekabet yaptığını öne süren rakipleri, "Şu anda ortada olan tektalip Mey. Eğer satış olmaz da Burgaz ortada kalırsa sektördekisıkıntılar devam edecek. Burgaz'ın şartlı ya da şartsız satışına onayverilirse bu durumda usulsüzlükler ortadan kalkar. Biz de eşitşartlarda rekabet edebiliriz. Eğer rekabet eşit koşullarda yaşanırsazaten Burgaz'ın bu pazar payını koruması mümkün değil" diye konuşuyor.
Lisans iptalleri bizi zor duruma sokar
TMSF Başkanı Ahmet Ertürk, düngerçekleştirilen finans zirvesinde lisans iptali ile ilgili Referansgazetesine şu açıklamayı yaptı: "Evet böyle bir şey söz konusu. Henüzbize tebliğ edilmedi ama bunun duyumunu aldık. TAPDK'nın böyle birkararı çıkmış. Bizde şu anda kamuya 'Bizim 80-90 milyon dolarlık birvarlığımızı tehlikeye atmayın' diyoruz. Görüşmelerimizi sürdürüyoruz.Eğer lisansı iptal edilirse biz de oldukça güç durumda kalırız tabiiki. Sonuçta biz üretimi devam ettiriyoruz, kârlı bir şekildesürdürüyoruz şirketi."
Radikal fiyat hamlesinin ardından bandrolde usulsüzlük çıktı
Batık Sümerbank'ın sahibi HayyamGaripoğlu'na ait Burgaz Alkollü İçkiler Sanayi ve Ticaret AŞ; 2004yılında Kırklareli'nin Lüleburgaz ilçesinde 40 milyon dolarlıkyatırımla kuruldu. Burgaz, Tekel'in alkollü içkiler bölümününözelleştirilmesinden sonra yeni oyuncuların girdiği ve 25'e yakın rakıve 5'in üzerinde votka çeşidinin bulunduğu pazarda, üzerlerindeki ağırvergi yüküyle 22.5 TL'den başlayan 70cl'lik ürün fiyatlarını 19.90TL'ye çekerek pazarını büyüttü.
Burgaz Rakı'nın bu "radikal" fiyathamlesi, rakipleri tarafından şüpheyle karşılandı. Bu fiyatpolitikasıyla satışlarını artıran Burgaz'ın pazardaki büyümesi, bandroluygulamasının yürürlüğe girdiği 2007 yılından itibaren ivme kazandı.
Sektörün diğer oyuncuları, 70cl'lik ürünlerin 19.90 TL'ye satılmasının mümkün olmadığını önesürdüler ve defalarca durumun incelenmesi için TAPDK ve MaliyeBakanlığı'na başvurdu.
Burgaz'ın ülke çapında çeşitlidepolarında yapılan incelemelerde, çok sayıda 70 cl'lik şişeninbandrolünün 20 cl'lik ürün gibi aktive edildiği ortaya çıktı. Buolayların ardından Kırklareli, Manisa, Muğla, Kocaeli ve Nevşehirillerinde Cumhuriyet Savcıları, Burgaz AŞ aleyhine kamu davası açtı.
TAPDK da 4733 sayılı kuruluşyasasının 8/8. maddesinin uygulanması, dolayısıyla Burgaz AŞ'ninürünleri için gerçek kişiler adına alınan üretim, satış, dağıtım veyauygunluk belgelerini iptal etti. TAPDK'nın web sitesinde 27 Ekim 2009tarihinden itibaren, Burgaz Rakı Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Katnaşile Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Trakya Pazarlama ve DağıtımLtd. Şti. Müdürü Hüseyin Gerçek adına düzenlenen belgelerinin kurulkararıyla iptal edildiği bilgisi yer aldı.
Garipoğlu sahte belgeyle ihalenin iptalini istedi
Önceki gün Milliyet gazetesindenyer alan bir habere göre son günlerin önemli konuları arasında olan"ıslak imzalı belge" tartışmasının bir benzeri de Sümerbank'ın eskisahibi Hayyam Garipoğlu ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF)arasında yaşanıyor. Haberde Garipoğlu'nun, Burgaz Rakı'nın ihalesininiptal edildiğine dair Fon Kurulu kararı bulunmasına rağmen, TMSF'ninihaleyi iptal etmediğini iddia ederek İdare Mahkemesi'ne başvurduğunadikkat çekildi.
İhalenin iptalini isteyenGaripoğlu'nun iddiası hakkında müfettiş incelemesi yaptıran TMSF isebelgenin sahte olduğunu belirledi. TMSF, Garipoğlu hakkında "resmievrakta sahtecilik" iddiasıyla suç duyurusunda bulundu.
Garipoğlu'nun resmi evraktasahtecilik iddiasıyla hâkim karşısına çıkmasına yol açan gelişmeler, 5Ağustos 2009 günü gerçekleşen Burgaz Rakı'nın satış ihalesiyle başladı.İhaleyi 62.5 milyon dolara Mey İçki kazandı. Satışın onaylanması içinTMSF Fon Kurulu 13 Ağustos'ta toplandı. Ancak Fon Kurulu'nda iptal veonay yönünde 3'e 3 oy çıktı ve karar alınamadı. Fon Kurulu 20 Ağustos2009 günü bir kez daha toplandı. TMSF Fon Kurulu 29 Ağustos 2009 günüBurgaz Rakı'nın Mey İçki'ye satışının onaylandığını açıkladı. Garipoğluise Fon Kurulu'nun karar almadığı iddia edilen 13 Ağustos 2009 tarihlitoplantıda ihalenin iptali yönünde karar çıktığını öne sürerek ihaleniniptalini talep etti. İddiasına dayanak olarak da TMSF İkinci BaşkanıŞakir Ercan Gül imzasını taşıyan bir belge gösterdi. Müfettişlerbelgenin sahte olduğunu belirledi- Türkiye'de yılda 45 milyon litre rakı üretiliyor.
- Pazarın büyüklüğü yaklaşık 1,6 milyar TL civarında.
- Krizin rakı pazarını 2009'da yüzde 4 daraltması bekleniyor.
- 278 bin kişi doğrudan, 1.3 milyon kişi geçimini dolaylı olarak rakıdan kazanıyor.
- Alkollü içkilerin yüzde 75'i Ankara'nın batısında tüketiliyor.
- Kişi başı alkol tüketiminin en yüksek olduğu şehir İzmir.
- Toplam nüfusun yüzde 46'sı alkol kullanıyor.
- Pazarda dört oyuncu var. Mey, Burgaz, Efe ve Antalya Girişim Grubu.
| PAZAR PAYLARI (%) | |
| Mey | 63.7 |
| Burgaz | 25 |
| Efe | 5.1 |
| Diğer | 6,2 |