"Milletvekillerine en çok sağ iktidarlar 'dokundu'"

Darbe dönemlerini saymazsak Milletvekili ve senatörlerin dokunulumzalıklarına en çok sağ iktidarlar dokundu. Bu konuda rekor, DP dönemindeydi. Hüseyin Cahit Yalçın’la başlayan furyadan en fazla Osman Bölükbaşı etkilendi. Kasım Gülek hakkında da pek çok mahkumiyet kararı bulunmasına karşın fezlekesi genel kurula gelemeden darbe olduğu için kurtuldu. AP ve DYP’nin iktidar olduğu dönemlerde de pek çok senatör ve milletvekilinin dokunulmazlığı kaldırıldı.

Cumhuriyet'te Miyase İlknur'un haberine göre; TİP Milletvekili yazar Çetin Altan’ın Akşam gazetesinde yazdığı yazılar nedeniyle 7 ayrı dosyadan dokunulmazlığının kaldırılması istendi. 28 Eylül 1966 tarihli Akşam gazetesi’nde yayımlanan “Bornova Savcısı lütfen Dinleyin” başlıklı yazısı TBMM’ye hakaret ve tehdit olarak algılandı. TCK’ya göre yargılanması istenen Altan’ın dokunulmazlığı 21 Temmuz 1967 tarihinde kaldırıldı. Altan’ı meclis çıkışında bekleyen polis minibüsüne bindirilerek gözaltına alınma girişimi, dönemin CHP Genel Başkanı İsmet İnönü tarafından, “Anayasa Mahkemesi’ne başvuru hakkının bulunduğu gerekçesiyle engellendi. Nitekim Anayasa Mahkemesi TBMM genel kurulunda alınan dokunulmazlığın kaldırılması yönündeki kararı iptal etti. Altan’ın lehine verilen bu karardan TİP’li Mehmet Ali Aybar ile Behice Boran da yararlandı.

Osman Bölükaşı tarihe geçti

Dokunulmazlığını en çok kaldırılan isim olarak Türk siyasi tarihine geçti. Kırşehir’de yaptığı bir konuşma nedeniyle Meclis’in manevi şahsiyetinini tağyir iddiasıyla dokunulmazlığı kaldırılarak mahkum edilen ve cezaevine gönderilen Bölükbaşı’nın avukatları, en yakın Ağır Ceza Mahkemesi olan Keskin Ağır Ceza Mahkemesi’ne itiraz etmesi sonucu serbest kaldı. Ancak serbest kaldığı günün akşamı DP iktidarı, Bölükbaşı’nın dışarıda kalmasına daha fazla tahammül edemezdi. Güdümlü yargı hemen devreye girdi ve başka bir suçtan serbest kaldığı gün mahkumiyet kararı verince akşamına yeniden cezaevine girdi. Ancak 1957 seçimlerinde yeniden milletvekili seçilince dokunulmazlık hakkını elde ederek serbest kaldı.

Hüseyin Cahit Yalçın'ın yazısı dokunulmazlığını kaldırttı

DP döneminde 1954 yılında muhalif milletvekili Hüseyin Cahit Yalçın, Halkçı gazetesinde yazdığı bir yazı nedeniyle hakkında dava açıldı. Davada gazetenin yazıişleri müdürü beraat etmesine karşın Hüseyin Cahit Yalçın’ın dokunulmazlığı mecliste görüşülürken dikkate alınmadı.

Ziya Şerefhanoğlu'nun senatörlüğü düşürüldü

Tarihe “49’lar Davası” olarak geçen ve aralarında Musa Anter, Yaşar Kaya, Medet Serhat, Naci Kutlay, Şerafettin Elçi ve Koço Elbistan gibi Kürt aydınlarının yargılandığı davadan tutuklanan Av. Ziya Şerefhanoğlu, yargılamanın sürdüğü 1965 yılında Bitlis’ten Senatör seçildi. Türkiye’de sürekli takibat aldında bulunan Şerefhanoğlu, Senatodan izin alarak yurt dışına gitti. İznini bir kez uzatan Ziya Şerefhanoğlu, üçüncü kez izin talebinde bulunduğunda AP Eskişehir Senatörü Ömer Ucuzal’ın “yurtdışında bölücü çalışmalar yapıyor” iddiası üzerine yapılan oylama sonucu senatörlüğü düşürüldü.

Ağar ve Bucak önce Sümenaltı edildi

Susurluk Davası sanıklarından Urfa Milletvekili Sedat Bucak ile Elazığ Milletvekili Mehmet Ağar’ın fezlekeleri önce Erbakan, sonra da Çiller tarafından meclise gönderilmeyerek sümen altı edildi. Ancak DGM savcılığının itirazı üzerine genel kurula gelebildi. 11 Aralık 1997 tarihinde meclis genel kurulunda her iki milletvekilinin dokunulmazlığı kaldırıldı. 1999 yılında genel seçimlerde Mehmet Ağar ve Bucak yeniden, Elazığ’dan Bağımsız milletvekili seçilince yeniden dokunulmazlık zırhına kavuştular.

DEP'liler Meclis'ten götürüldü

Mecliste ve halka açık toplantılarda yaptıkları konuşmalardan dolayı haklarında DGM savcılığınca dava açılan DEP Milletvekilleri Sırrı Sakık, Ahmet Türk, Hatip Dicle, Orhan Doğan ve Leyla Zana’nın dokunulmazlığı 1994 yılında kaldırıldı. Milletvekilleri meclis önünde bekleyen polisler tarafından hemen gözaltına alınarak emniyete götürüldüler.

Uyuşturucu kaçakçışığından dokunulmazlığı kalktı

Mecliste yüz kızartıcı suçlamalar nedeniyle dokunulmazlığı kalkan milletvekilleri de oldu. MHP Kastamonu Senatörü Kudret Bayhan, aracıyla Fransa’ya baz morfin sokarken yakalanmıştı. 2 Mart 1972 tarihinde meclis genel kurulunda yapılan oylama sonucu dokunulmazlığı kaldırıldı. FP Van Milletvekili Mustafa Bayram cinayetten, DYP Isparta Milletvekili Ömer Bilgin yolsuzluk, FP Gaziantep Milletvekili Kahraman Emmioğlu evrakta sahtecilik ve ihracat yolsuzluğu, DYP Denizli milletvekili ise avukatlık yaptığı dönemde müvekkilinin parasını üzerine geçirme suçu nedeniyle dokunulmazlığını yitirdiler. TBMM Eski Başkanı Mustafa Kalemli de, TBMM Genel Kurul salonunun yenilenmesi sırasında hakkında çıkan iddialar nedeniyle dokunulmazlığının kaldırılmasını istedi. Yapılan oylama sonucu dokunulmazlığı kaldırıldı.