Dünyada sadece Kuzey Amerika’da izlenebilen Güneş tutulmasını görebilmek için milyonlarca Amerikalı, dün (21 Ağustos 2017) Oregon’dan Güney Carolina’ya kadar inen eyaletlere akın etti. Yaklaşık 200 milyon kişinin izlediği Güneş tutulması, bugüne dek en fazla kişinin izlediği ve fotoğrafladığı tutulma olarak tarihe geçti.
Bilim insanlarının “ABD’den izlenebilen en büyük Güneş tutulması” olarak nitelendirdiği ve ABD’de 14 eyaletten izlenebilen tutulma, Türkiye saatiyle saat 19.00’dan sonra başladı. Yaklaşık iki dakika 45 saniye süren ‘tam Güneş tutulması’nı izlemek için milyonlarca kişi ABD’nin Pasifik kıyılarına hücum ederken, otel fiyatları 1500 dolara çıktı, gözlük satışları 100 milyonu aştı.
Çadır fiyatlarının bile 150 dolar olduğu Güneş tutulmasının iş gücünde 698 milyon dolarlık kayıp yarattığı ama buna karşı ABD’ye getirisinin üç milyar doları bulduğu tahmin ediliyor. ABD Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) tarafından yapılan açıklamaya göre, Güneş tutulması en net Oregon, Idaho, Wyoming, Nebraska, Missouri, Illinois, Tennessee, North Carolina eyaletlerinde görüldü. Tutulma, karadan toplam 4200 kilometre uzunluğunda ve yaklaşık 100 kilometre genişliğinde bir alandan izlenebildi.
Ay’ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve dolayısıyla Ay’ın Güneş’i kısmen ya da tümüyle örtmesi sonucunda gerçekleşen tam Güneş tutulmasını kutlamak amacıyla Oregon’da bir “tutulma festivali’ bile düzenlendi.
Her olgunun ekonomik boyutunu hesaplayan ABD’liler, tutulma süresince yaşanacak işgücü ve üretim kaybının maliyetini ise 694 milyon dolar olarak hesapladı.
Tutulma için özel üretilen güneş gözlüklerinin satışları da patladı. Normalde 0.50 dolardan satılan gözlüklerin fiyatı 5 dolara kadar çıktı. Amerikalılar gözlüklerin satıldığı noktalarda metrelerce kuyruk oluşturdu. Bu kuyruğa girmek istemeyenler için internet üzerinden satılan gözlüklerin fiyatı ise 11 dolara kadar çıktı. 100 milyondan fazla gözlük satıldığı tahmin ediliyor. Tutulma armalı magnet, kupa ve tişörtler de kapışıldı.
Güneş tutulmasını aracıyla gelip izlemek isteyenler bile para ödedi. Tutulma bölgesindeki park yerlerinin ücreti 100 dolar civarındaydı. Hatta bazı bölgelerde 120 dolara bile çıktı.
Tutulma bölgesinde yaşayanlar da bu durumu fırsata çevirdi. Sadece Oregon eyaletinde 55 bin kişi evlerini Airbnb’den kiralamaya başladı. Burada da 100 dolardan başlayan oda fiyatları 2 bin dolara kadar tırmandı. Oregon kentinde ayrıca 25 çadır kampı kuruldu ve bu kamplarda çadırlar geceliği 150 dolardan kiralandı. Güney Carolina’da 100’den fazla etkinlik düzenlenirken kente yaklaşık 2 milyon turist geldi. Sadece tutulma konaklamasının bir milyar doları aştığı iddia ediliyor.