Milyonları ilgilendiren torba yasa taslağı, Başbakan'ın onayını bekliyor
Genel Sağlık Sigortası borçlularından, BAĞ-KUR borçlusuna, derece bekleyen memurlardan taşeron işçilere, çocuk desteğinden iş ve meslek danışmanının düşük maaşına kadar milyonlarca işçi, memur, esnafı ilgilendiren torba yasa taslağı, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın onayını bekliyor.
Aysel Alp’in Hürriyet’te yer alan haberine göre, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik başkanlığında geçen hafta ekonomi bürokratlarıyla yapılan toplantıda son şekli verilen yasa taslağı, onay için Başbakan Erdoğan'a sunulacak. Çalışma hayatını ilgilendiren ve 50 maddeyi bulan taslakta, Genel Sağlık Sigortası prim borçlularını ilgilendiren maddeler de yer alıyor.
3.8 milyon kişinin 8 milyar borcu var
Bürokratlar, 1 Ocak 2012 tarihinde yürürlüğe giren Genel Sağlık Sigortası (GSS) nedeniyle yaklaşık 3 milyon 800 bin kişinin 8 milyar liralık borcu biriktiğine dikkat çektiler. Ancak bu borcun 1 ila 1.8 milyonunun yurtdışında yaşadığı halde ikameti Türkiye'de görünen kişilerden kaynaklandığını belirten yetkililer, geçici veya kalıcı çalışma, eğitim gibi nedenlerle yurtdışında yaşayan bu kişilerin de borçlu göründüğünü vurguladılar.
Borç nasıl yapılanacak?
Bürokratlar, yasa taslağının kabulü halinde, GSS borçlularına yasanın yürürlüğe girmesinden itibaren 3 ay başvuru süresi tanınacağını belirterek, "Borçlar, bugünkü gelirleri üzerinden yeniden hesaplanacak. Yani gelir testi yaptırmadığı için kişinin geliri en üst seviyeden kabul edilip, aylık 257 lira üzerinden prim borcu çıkarılıyor. Oysa gelir testi sonrası bu kişinin geliri brüt asgari ücretin üçte birinden yani 357 liradan az ise; bu kişinin tüm borcu silinecek ve sağlık primlerini devlet üstlenecek. Geliri, 357 lira ile 1071 lira arasında çıkarsa; bu kez aylık prim borcu 42.8 lira üzerinden hesaplanacak. Geliri 1071 lira ile 2 bin 142 lira arasında çıkarsa primi 128 lira 52 kuruş olacak. Ancak geliri 2 bin 142 liranın üzerindeyse yine aylık primi 257 lira olarak devam edecek" dedi.
Aynı bürokrat, borcunu yapılandırmak için başvuran ve gelir testi yaptıran bu kişilerin yeni hesaplanacak borcu için faiz uygulanmayacağını ve 12 taksitte ödeme fırsatı sunulacağını anlattı.
‘Hem borç hem hizmet silinecek’
Bakanlığın hazırladığı taslak, BAĞ-KUR'a 12 aydan fazla prim borcu bulunan 1 milyon 700 bin esnafı da yakından ilgilendiriyor. Eğer bu kişiler, borçlarını ödeyemeyeceklerini düşünüyorlarsa, birikmiş borçları faizleriyle birlikte tümden silinecek. Ancak bu birikmiş hizmetlerinin de silinmesi şartıyla yapılacak. Bir yetkili, "Hem hizmet hem borç silinecek. Ama kişiler ilerde yeniden ödeme gücüne kavuşurlarsa bu hizmetlerini yeniden canlandırma imkanı da bulacak" dedi.
Hizmetini sildirmeyen borçlular ne olacak?
Peki ama Bağ-Kur'a prim borcu bulunan ancak hizmetini sildirmek istemeyen esnaf ve sanatkarlar için bir yapılandırma, af olmayacak mı? Bakanlık yetkilileri, hazırladıkları taslakta bu kişiler bir düzenleme bulunmadığını belirttiler. Ancak nihai kararın Meclis'te verileceğini, dolayısıyla tasarının hem komisyon hem de Genel Kurul görüşmeleri sırasında değişiklikler yapılabileceğini anımsattılar.
Milyonlarca memurun gözü de torbada
Bakanlığın torbasını bekleyen bir diğer kesim ise devlet memurları. Özellikle 2005 yılından sonra memuriyete başlayan ve 1 derece ilerlemesi bekleyen yaklaşık 800 bin memur da torbada yer almayı umut ediyor. Ancak onlarla ilgili de son sözü Başbakan'ın söyleyeceğine dikkat çekilirken, torbada yer almasına kesin gözüyle bakılan düzenlemeler şöyle sıralanıyor:
"Disiplin cezalarının affı; adaylıkta uyarma ve kınama cezası alanların memuriyetten çıkarılmasının engellenmesi; özelleştirme nedeni ile araştırmacı olarak atanan genel müdür ve yardımcılarının kariyerlerine uygun mimar, mühendis, avukat kadrolarına atanması; nöbetçi memurluk uygulamasının kaldırılması; iş ve meslek danışmanlarının ek ödemelerinin artırılması; Sümer Holding'de çalışan sözleşmeli personelden işsizlik sigortası kesilmemesi; iş yoğunluğu fazla olan mahkeme çalışanlarına fazla çalışma ücreti verilmesi; emekli ikramiyesinin hesaplanmasında 30 yıllık hizmet sınırının kademeli olarak 35 yıla çıkarılması, Tapu Kadastro çalışanlarının sorumluluğunun yeniden düzenlenmesi"
Kamu ve özeldeki taşeronların durumu
Sağlık Bakanlığı, Karayolları, Gençlik ve Spor Bakanlığı başta olmak üzere kamuda çalışan 600 bin işçinin durumu Yargıtay kararları nedeniyle hükümeti büyük sıkıntıya sokarken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, işçi ve işveren sendikaları anlaşamasalar da bu konuya çözüm bulacaklarını açıklamıştı. Yaşanması muhtemel tepkiler nedeniyle seçim sonrasına bırakılan düzenlemenin de yeni torbada yer alıp alınmayacağı; alınacaksa hangi şartları içereceği de Başbakan ile yapılacak görüşmede netlik kazanacak. Yine işverenin büyük tepki gösterdiği ve iş hayatında ciddi kaosa neden olacağı ifade edilen 'çocuk teşviki' konusu da başbakana pas edilen bir diğer konu olarak dikkat çekiyor.