'Tahrir'de gün içinde en az 33 toplu tecavüz vakası gerçekleşti'
Mısır'da Muhammed Mursi'ye karşı protestolarla başlayan isyan, ordunun darbesiyle sonuçlandı. BBC, Mursi yerine Anayasa Mahkemesi Başkanı'nı cumhurbaşkanı olarak atayan Mısır ordusu televizyonda "yol haritası"nı açıklandıktan sonra Tahrir Meydanı'nda havai fişeklerle kutlamalar yapıldığını yazdı. Operation Anti Sexual-Harassment (Cinsel Tacizle Mücadele Girişimi) adlı grup, "Tahrir'de gün içinde en az 33 toplu tecavüz olayı gerçekleştiğini" açıkladı. Grup, 20 tecavüz girişimine müdahale ettiklerini belirtti.
BBC Türkçe'nin Mısır'daki gelişmeler hakkında hazırladığı canlı akışta yer alan bazı ifadeler şöyle:
"Tahrir'de bugün en az 33 toplu tecavüz olayı gerçekleşti. (…) 20 olaya müdahale ettik." - Operation Anti Sexual-Harassment ('Operation Anti Sexual-Harassment' adıyla bilinen Cinsel Tacizle Mücadele Girişimi, cinsel tacize karşı mücadele eden Mısırlı bir grup)
Amerika Birleşik Devletleri, Mısır'daki vatandaşlarına, mümkün olan en kısa sürede ülkeyi terk etmeleri çağrısında bulundu.
"Mısır'ın demokratik niyetleri için kara bir gün. 25 Ocak devrimine ve demokrasiye inanan milyonlarca Mısırlı'ya ihanet." – Müslüman Kardeşler
Washington Post, Kahire'deki ABD Büyükelçiliğinin güvenlik nedenlerinden dolayı diplomatik olmayan personelin çekilmesi talimatı verdiğini aktarıyor.
"Rabiatül Adaviyye meydanında bir Mursi destekçisi bana 'Hiç bir yere gitmiyoruz. Mursi için ölürüz' dedi." – BBC Muhabiri Shaimaa Khalil
Mısır'ın yeni geçici lideri 68 yaşındaki Anayasa Mahkemesi Başkanı Adli Mansur.
Mursi karşıtı göstericilerin toplandığı Tahrir Meydanı'nda ordunun açıklamasıyla havai fişekler atılmaya başlandı.
Mısır'da dini yayınlar yapan televizyon kanalları ile Müslüman Kardeşler'in yayın organlarının televizyon yayınlarının durdurulduğu haberleri geliyor.
Mısır'ın en üst düzey Sünni din adamı, El Ezher Şeyhi, devlet televizyonunda yaptığı konuşmada, ordunun ve diğerlerinin ehveni şeri seçmek zorunda kaldıklarını söyledi.
"Kahire'nin Medinat Nasr semtinde yapılan Müslüman Kardeşler gösterisinde ateş açıldığı bilgisi elimize ulaşıyor." Kahire'de bulunan BBC muhabiri Aleem Maqbool
BBC Kuzey Amerika Editörü Mark Mardell: "Mısır'da askeri darbeye benzeyen olay Obama yönetimini garip bir konumda bırakıyor. Dışişleri Bakanlığı defalarca ABD'nin hiçbir tarafı desteklemediğini söyledi. Ama bir tarafa finansal destek sağlanıyor – gelecek yıl 1,3 milyar dolarlık askeri yardım sağlanması planlanıyor ve pek çok üst düzey Mısırlı asker Amerika'da eğitim alıyor."
Genelkurmay Başkanı General Sisi konuşurken, Tahrir Meydanı'nda havai fişeklerle kutlamalar yapıldı...
Mısır Silahlı Kuvvetleri'nin açıkladığı yol haritasına göre, anayasa geçici olarak askıya alındı. Ülke, Yüksek Anayasa Mahkemesi tarafından seçimlere götürülecek.
Mısır Silahlı Kuvvetleri'nin siyasi krize müdahaleyle ilgili açıklaması şu anda yapılıyor.
Açıklamada, Mısır ordusunun "yönetimi devralma" niyetinde olmadığı ve devrimin çıkarlarının korunması için halktan gelen mesajı aldığı belirtiliyor.
BBC Arapça Servisi'ye konuşan bir güvenlik yetkilisi, Müslüman Kardeşlerin Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed Bedii'nin Libya'ya geçme girişiminin engellendiğini teyit etti. Yetkililer, Bedii'nin gözaltına aldığı iddialarını reddediyor...
Mısır ordusunca ülkenin geleceği için tasarlanan ve BBC'nin de ulaştığı "yol haritası", yeni cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yapılmasını, yeni anayasanın askıya alınmasını ve meclisin feshedilmesini içeriyor.
Mısır Devlet Televizyonu: Siyasi ve dini liderler, krizi sona erdirebilmek için bir yol haritası açıklayacak.
"Mısır Devlet Televizyonu orduyu öven şarkılar çalıyor..." Kahire'deki BBC muhabiri Aleem Maqbool Müslüman Kardeşler hareketinin üst düzey liderlerinden Muhammed el Biltaci, Mısır ordusunun Kahire sokaklarını kontrol altına almasına karşı barışçıl yolla direneceklerini söyledi.
El Cezire televizyonunun canlı yayınında konuşan El Biltaci, Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin geçen yılki adil seçim sonucunda 4 yıllığına göreve geldiğini hatırlattı.
El Biltaci, "Genelkurmay Başkanı, Başkomutanı olan Cumhurbaşkanı'na ültimatom veriyor! Bu bir darbedir seçilmiş Cumhurbaşkanı'na karşı" diye konuştu.
Muhabirin, "tanklara karşı koyup koymayacakları" sorusuna, gösteri yapan Mursi yanlılarını işaret ederek yanıt veren El Biltaci şöyle konuştu: "Kahire'nin kalbindeki bu resmi görüyorsunuz. Biz kimseye saldırmadık; genel merkezimiz, liderlerimiz saldırıya uğradı, taraftarlarımız hedef alındı ve öldürüldü ama biz karşılık vermedik. Bu insanlar burada Cumhurbaşkanı'nı savunmayı sürdürecek."
Anadolu Ajansi: Müslüman Kardeşler Teşkilatı Rehberlik Konseyi Başkanı Muhammed el-Bedii'nin 6 koruması gözaltına alındı.
Bağımsız gazeteci Shahira Amin, 1991-2002 arasında Cezayir'de yaşanana benzer bir iç savaşın Mısır'da çıkması senaryosunun korkutucu olduğunu söylüyor.
CNN International canlı yayınına katılan Amin, Müslüman Kardeşler'in yıllardır şiddet eylemlerinden uzak durmasına rağmen, hareketin milyonlarca üyesi içinde ordu müdahalesini "İslam'a savaş" olarak görenler bulunduğunu belirtti.
Amin ayrıca, 2011'de yıkılan Hüsnü Mübarek rejiminin kalıntısı olan "derin devlet" elemanlarının kitlesel gösterilerden faydalanarak güç kazanmaya çalıştığını dile getirerek, "Onları yine televizyon ekranlarında görüyoruz" dedi.
BBC Arapça'dan Claire Read: Askeri kaynaklar, ordunun bir saat içinde açıklama yapacağını söylüyor.
Kahire'nin Medinat Nasr semtinde toplanan Cumhurbaşkanı Mursi destekçilerinin etrafını saran askerler nişan alıyor.
Doha Brooking Center uzmanı Omar Ashour, Mısır'da ordunun her fırsatta siyasi gelişmelere müdahale etme geleneğinin sürdüğünü belirtti.
El Cezire televizyon kanalının canlı yayınında konuşan Ashour'a göre, Mısır'daki çalkantı Libya, Sudan, Filistin gibi bölge ülkelerini derinden etkileyebilir.
Reuters: Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı: Mısır'da tüm taraflar şiddeti azaltmak için birbirleriyle görüşme yolunda adım atmalı.
CNN International canlı yayınında konuşan Hür Mısırlılar Partisi temsilcisi Naguib Abadeer, Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin meşruiyetini kaybettiğini belirterek, "Bu bir askeri darbe değil. Bu bir devrim" dedi.
Sözcü, Müslüman Kardeşler hareketi üyesi Mursi'nin, geçen yılki seçimlerde İslam dinini kullanarak oyları çaldığını iddia etti.
Reuters: Mısır ordusu Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin bulunduğu yerin etrafına tel örgü gerip, barikatlar kuruyor.
Sky News muhabiri, Kahire Üniversitesi civarında toplanan Cumhurbaşkanı Mursi taraftarlarının etrafının askerler tarafından çevrildiğini aktarıyor.
Habere göre, Mursi taraftarlarının temsilcileriyle görüşen subaylar, amaçlarının sadece güvenliği sağlamak olduğunu söyleyerek ortamı yatıştırmaya çalışıyor.
Üniversite civarındaki muhaliflerin ve Mursi taraftarlarının sopalar taşıdığı belirtiliyor.
Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı Chuck Hagel'ın, sonuncusu Salı günü olmak üzere geçen hafta içinde Mısır Savunma Bakanı General Abdulfatih es-Sissi'yle iki kez görüştüğü açıklandı.
Savunma Bakanlığı Basın Sözcüsü George Little, konuşmanın içeriğiyle ilgili bilgi vermezken, ABD'nin Mısır'da demokrasiden yana olduğunu ve sorunların barışçıl yolla çözülmesini arzuladıklarını söyledi.
El Cezire: Cumhurbaşkanı Mursi'nin tüm yardımcıları Cumhurbaşkanlığı sarayını terk etti. Sarayda sadece Mursi kaldı.
Müslüman Kardeşler'in İngiltere'deki Sözcüsü Mona el Kazzaz BBC'ye konuştu: Başlıca korkum askeri yönetime geri dönülmesi. Ordu siyasi sahnenin bir parçası olmamalı.
Kahire'de bulunan Fehim Taştekin TSİ 19:35 civarı Twitter'dan bu mesajları attı:
"Havaifişek yağmuru ama yakıcı güneşin altında ışık yansıması sıfır. Mursi gitmiş değil ama kalabalık koptu.
Vuvuzelayı Mısırlılar daha iyi öttürüyor, bir de Mısır usülü kornalar var. Her yer curcuna."
Kahire Üniversitesi'nin önünde zırhlı araçlar konuşlandırıldı. 'Mübarek'in haydutları' diye niteledikleri grupların saldırılarından korkan Müslüman Kardeşler taraftarları memnun.
"İslamcıları dağıtmak için askerler havaya ateş açtı." - New York Times muhabiri Kareem Fahim
BBC World televizyon kanalında canlı yayına konuk olan Fahmy, serbest seçimlerin, Hüsnü Mübarek'in 30 yıllık iktidarına son veren 2011 devrimindeki taleplerden yalnızca biri olduğunu vurguladı. Fahmy, güvenlik güçlerinin denetim altına alınması ve işkencenin son bulması gibi taleplerin ise karşılık bulmadığını belirtti.
Gösterilerin kitleselliğine gönderme yaparak, "12 milyon kişi sandık sonucuna saygısızlık ediyor olamaz" diyen Fahmy, ordunun da bu yoğun baskı nedeniyle Mursi'ye tavır aldığını söyledi.
Fahmy, halkın Mısır'ı yönetenlere, "Taleplerimiz karşılanmadığı sürece sokaklara çıkmaya devam edeceğiz" mesajı verdiğini dile getirdi.
Kahire'de Müslüman Kardeşler'in toplandığı Medinat Nasr semtinin sokaklarına askerler konuşlandırılıyor.
Mısır'da hem muhalifler hem Mursi yanlılarının meydanlardaki gösterileri sürüyor. Mursi destekçileri "Şehit olmaya hazırız" sloganları atıyor. BBC Ortadoğu Editörü Jeremy Bowen'ın haberi.
Mısır polisi özel timinden memurlar zırhlı araçlarıyla Tahrir Meydanı'yla Mursi destekçilerinin toplandığı Kahire Üniversitesi'ni bağlayan bir köprüyü koruyor.
Mısır'daki kriziyle ilgili olarak BBC World canlı yayınında Müslüman Kardeşler'in görüşünü, hareketin sözcüsü ve iktidardaki Hürriyet ve Adalet Partisi'nin danışmanı Cihad el Haddad dile getirdi.
Mursi'nin seçilmesiyle Mısır'daki 60 yıllık yozlaşmış düzenin son bulduğunu belirten Haddad, şimdi eski rejimin destekçileriyle diğer siyasi grupların birleştiğini iddia etti.
Milyonlarca kişinin sokağa çıkmasının Mısır'daki demokrasinin göstergesi olduğunu söyleyen Müslüman Kardeşler sözcüsü, bu milyonların seçimle hükümeti ve Cumhurbaşkanı'nı değiştirme gücü olduğunu ifade etti.
Haddad, ordu ile siyasi bir pazarlık yürütülemeyeğini vurgulayarak, "Ordunun yeri kışlalardır, siyaset sahnesi değil" diye konuştu.
Mısır Devlet Televizyonu: Dini liderler, gençlik liderleri ve iktidardaki Özgürlük ve Adalet Partisi dışındaki siyasi gruplarla yapılan toplantı biter bitmez, ordu açıklama yapacak.
"Mursi, Mübarek değil. Cumhurbaşkanını özgürce seçen Mısırlılar bu demokratik tercihlerini koruyacak ve korkuya yenik düşmeyecektir." – Müslüman Kardeşler
Cinsel taciz olaylarının önüne geçilmesi için gönüllü protestocular kadınlar ve erkekleri ayırıp, aralarında "güvenli bölge" oluşturdu.
"Mısır'daki askeri darbe girişimini reddediyorum. Mursi'nin otoriter yönetimine karşı siviller direnmelidir. Asker kışlaya siviller Tahrir'e!" - Osman Elbek
Kahire'den BBC okuru Sarah: Mısırlılar neden daha geçerli bir muhalef için gelecek cumhurbaşkanlığı seçimlerini beklemedi diye düşünüyordum. Ama muhtemelen birçoğu yakıt, gıda eksikliği veya kısıtlı istihdam olanağı nedeniyle o kadar uzun yaşayamayacak... Mursi yerel saatle 1630'da konuşma yapacak. 'Meşruiyet'ten daha az, danışma ve ordunun adım atmasına gerek kalmadan taviz vermek gibi 'demokrasinin gereklilikleri'nden daha çok bahsetmesini umalım.
Emekli Büyükelçi ve USAK Başkanı Özdem Sanberk: Mısır'ın bu noktadan sonra otoriter bir sürece girmesi bütün Arap dünyasını olumsuz etkiler ve Türk diplomasisi için büyük hüsran olur.
Askerler, arkadaşlarımla birlikte oturduğumuz kafeye gelip, hepimize evlerimize gitmemizi emretti. Mısır'da özgürlük yankılansın, ama askeri darbe olmasın.
@HatemRushdy - Twitter
Mısır'ın başkenti Kahire'de halk isyanın sembolü olan Tahrir Meydanı'ndan ayrılmıyor. Mursi destekçileri "şehir olmaya hazırız" diyor. BBC Ortadoğu Editörü Jeremy Bowen, Kahire'den bildiyor.
Eğer bir asker Mısır devlet televizyonundaki kişilere eve gitmelerini söylüyorsa buna 'ele geçirme' denebilir mi? Binadan ayrılan çalışanlara göre evet.
@AleemMaqbool - Aleem Maqbool, BBC Muhabiri - Twitter
Kings College London'da ekonomi-politik dersleri veren Dr. Ashraf Mishrif, BBC World televizyon kanalındaki canlı yayın bağlantılarında Mısır'daki siyasi krizi değerlendiriyor.
Mishrif, geçen yıl büyük oy desteğiyle Cumhurbaşkanı seçilen Muhammed Mursi'nin bugün kitlesel gösterilerle karşı karşıya kalmasının sebebini, "geçiş dönemiyle ilgili uzun vadeli bir stratejisinin olmamasına" bağlıyor.
Uzmana göre, ikinci sebep ise 2011'de 30 yıllık Hüsnü Mübarek iktidarının devrilmesinin ardından yönetime gelen Müslüman Kardeşler ekibinin ülkede ekonomik ve siyasi istikrarı sağlayabilecek kadar yetkin olmaması.
Mishrif'e göre ordu, yönetime el koyma veya bir geçiş hükümetine gözetleyici olma seçeneklerinden ikincisini tercih edecek öncelikle.
"Niye bu coğrafyada insan veba ya da koleradan birini seçmek zorunda kalıyor? Mısır'a bak." – Figen Batur
Associated Press Haber Ajansına göre, Mısır Devlet Televizyonu'nun haber merkezinde subaylar ültimatomun süresinin dolmasından önce yayınları denetliyor.
BBC World televizyon kanalındaki canlı yayında konuşan Mısırlı emekli Tuğgeneral Ayman Salama, ordunun bir iki saat içinde vereceği kararın "pandoranın kutusunu açabileceğini" söyledi.
Salama, generallerin "meşruiyet" vurgusu yaptığına dikkat çekerek, ordunun kitabında meşruiyet kaynağının seçim veya anayasa değil, "halkın istekleri" olduğunu belirtti.
Emekli general, Cumhurbaşkanı Mursi'nin 2011'deki devrimi koruma adına yargıyla ve yeni anayasa yapımıyla ilgili birçok yetkiyi kendi üzerinde toplayan bildirisine gönderme yaparak, "Mursi meşruiyetini 21 Kasım'da kaybetti" dedi.
"Mübarek gibi diktatöre on yıllarca tahammül edenlerin halkının üçte ikisinin oyu ile seçilen Cumhurbaşkanı Mursi'ye itirazları 2 yüzlülüktür" - Egemen Bağış, Türkiye AB Bakanı
@EgemenBagis - Twitter