Mutlu çocuk için 10 altın kural
Uzman Psikolog aile ve çift terapisti Gamze Eser, ebeveynler için ‘Mutlu Çocuk Nasıl Yetiştirilir’ konusunu ele aldı. Eser, "Mükemmel olmasını istemek çocuğa zarar verir. Eksiklerimizi ve yapamadıklarımızı çocukların tamamlamasını istemek ve zorlamak mutsuz birey yetiştirmek için yapılan bilinçsiz davranışlardır" diyor. Eser ayrıca çocukların kendilerini işe yarar hissetmeleri ve yeterlilik duygularının gelişmesi için "Merdivenden çıkmak, masa hazırlamak, kapıyı açmak ve bunun gibi her yaş grubuna uygun birtakım fiziksel eylemleri" gerçekleştirmesine izin vermesini öneriyor.
Yarın Bakış’ta yer alan habere göre, Uzman Psikolog Eser çocuğun mutlu olarak yetişmesi için 10 altın kural şöyle sıraladı:
Her anne baba çocuğunun, kendini iyi ifade eden, ihtiyaçlarının farkında olan, mutlu bir birey olarak yetişmesini ister. Peki, günlük hayatın hızlı temposunda, hayallerdeki bu pembe tabloyu, nasıl gerçeğe dönüştüreceğiz?
1- Tutarlı olun
Doğru rol model olabilmek; sözlerimizle davranışlarımızın birbirine örtüşmesi ile mümkün olur. Sürekli paylaşımcı olmanın öneminden bahseden bir babanın, acil bir durumda ihtiyacı olan arkadaşına arabasını vermemesi tutarsızlığın bir örneğidir.
2- Önemli hissettirin
Çocuklarımıza değerli olduklarını maddi temellerle gösteremeyiz. Bu şekilde onların değerli olma algısını tamamen yanlış şekillendirmiş oluruz. Önemli hissettirmek için sizin güzel sözleriniz ve davranışlarınız yeterlidir.
3- İşbirliğini öğretin
İşbirliği duygusu, bütünleştirici, öğretici ve içinde saygı barındıran bir duygudur. Takım sporları, grup çalışmaları, birlikte oynadığınız oyunlar, okul projeleri gibi faaliyetlerde birleştirici ve tamamlayıcı yaklaşımda bulunmayı tercih edin.
4- Kıyaslamayın
Kıyaslanmaktan hoşlanan birey yoktur. Hoşunuza gitmeyen, rencide edici ve özgüven kırıcı bu davranışı çocuklarınıza uygulamayın. Herkes dünyaya farklı parmak iziyle gelirken okulda aldığı notlar, sosyal ve fiziksel becerileri yüzünden kıyaslanmayı hak etmez. Herkes özeldir. Mutsuz çocuk sürekli etrafındaki yaşıtlarıyla kıyaslanan çocuktur; unutmayın!
5- Saygıyı öğretin
Bireyin sahip olması gereken temel duygulardan biri de; kendisine ve başkalarına saygı duymasıdır. Çocuklarımıza bu durumu ancak davranışlarımızla gösterebiliriz. Ne konuştuğumuza değil nasıl davrandığımıza bakarlar ve bu şekilde kendilerini yönlendirirler. Eşimize, arkadaşlarımıza gösterdiğimiz saygı onlar için yol gösterici olur.
6- Sevginizi gösterin
Kuşkusuz her anne-baba çocuğunu çok sever. Önemli olan bunu doğru biçimde göstermek ve sevginin koşulsuz olduğunu öğretmektir. Koşullar ve istekler üzerine kurulmuş sevgi ilişkileri, hem karşılıklı güven sorgulamasına açıktır hem de temel olarak değersizlik hissi yaşatır. Birey koşulsuz sevildiği zaman mutludur ve koşulsuz sevmeyi öğrendiği zaman huzurludur.
7- Geçmişle yaşamayın
Sürekli yaşanmışlıklardan bahsetmek, yaşanan olumsuzlukları durmadan dillendirmek, yaptığı hataları affetmemek ve sürekli hatırlatmak çocuklarınızın sizden uzaklaşmasına ve onları anlayacak başka birilerini aramaya iter. Bunun yerine; affedin, dinleyin ve geçmişte yaşamayı bırakın.
8- Sorgulamayı öğretin
Çocuklarımıza isteklerini, davranışlarını, söylemlerini sorgulamayı öğretin. Bunun için sorular sorun ve cevaplar bekleyin. “Ben öyle istiyorum, öyle olacak!’’ demeyin. Çocuğunuza evet veya hayır cevabını verirken mutlaka gerekçesini de sunun. Bu sayede o da sorgulamayı, her söyleneni doğru kabul etmemeyi öğrenecektir.
9- Mükemmel kimse yoktur
Mükemmel olmasını istemek çocuğa zarar verir. Eksiklerimizi ve yapamadıklarımızı çocukların tamamlamasını istemek ve zorlamak mutsuz birey yetiştirmek için yapılan bilinçsiz davranışlardır.
10- Yapabileceği işleri elinden almayın
Çocuklar işe yaradığını hissetmek ister ve bu duygu var olma güdülerini güçlendirir; yeterlilik hissini pekiştirir. Merdivenden çıkmak, masa hazırlamak, kapıyı açmak ve bunun gibi her yaş grubuna uygun birtakım fiziksel eylemleri gerçekleştirmesine izin vermek, çocuğunuzun özgüvenini pekiştirir ve başarma duygusunu tatmasını sağlar.