Nabucco gaz hattında süreç hızlandı...

Azerbaycan başta olmak üzere Hazar ve Orta Doğu'dan temin edilecek doğal gazı Türkiye'den başlayarak Bulgaristan, Romanya ve Macaristan üzerinden Avusturya'ya ulaştıracak alternatif doğal gaz boru hattı Nabucco'da süreç hızlandı. Doğal gaz da kaynak çeşitliliği ile arz güvenliği açısından hem AB'yi hem de geçiş ülkesi olması nedeniyle Türkiye'yi yakından ilgilendiren projeye dönük görüşmeler hız kazanırken, Türkiye'nin projeye ilişkin bazı taleplerinden vazgeçtiği öne sürüldü. İngiltere'de yayımlanan The Guardian gazetesinde yer alan haberde, bir yıldır sürüncemede olan Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında Nabucco projesi üzerindeki anlaşmazlık konularının çözüldüğü bildirirken, Hazar Denizi doğal gazını Avrupa'ya taşıyacak Nabucco projesinin 25 Haziran tarihinde imzalanacağı kaydedildi. Habere göre, üst düzey bir AB yetkilisi, Türkiye'nin yüzde 15'lik indirimli gaz kullanma talebine dönük, "Türkiye bizim mukavele şartlarımızı kabul etti. Herhangi bir ön koşul yok" dedi. A.A muhabirinin edindiği bilgiye göre de Avrupa Komisyonu Enerjiden Sorumlu Üyesi Andris Piebalgs'nin sözcüsü Ferran Tarradellas, Türkiye'nin yüzde 15'lik talebinden vazgeçtiği yönündeki iddiaları doğruladı. Projeye her paydaşın eşit düzeyde ve aynı miktarda para yatıracağına dikkat çeken Nabucco şirketi, karın ve vergi oluşumlarının projenin döngüsünde eşit, adil ve dengeli şekilde planlandığını bildirmişti. Şirket, ancak Botaş'ın hem işletme açısından hem de boru hattının bakımı noktasında fayda sağlayabileceğini ifade etmişti. En son Prag'da gerçekleştirilen ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de katıldığı "AB Güney Koridoru" enerji zirvesinde de Nabucco projesi gündeme gelmişti. Söz konusu aşamada, gözler Türkiye'de imzalanması beklenen mutabakat zaptında. Projenin maliyeti 7,9 milyar Euro Proje görüşmeleri 2002 yılında başlayan ve 2004 yılında Nabucco gaz boru Hattı şirketi kurulan projede, BOTAŞ (Türkiye), Bulgargaz (Bulgaristan), Transgaz (Romanya), MOL (Macaristan), OMV (Avusturya) ve RWE (Almanya) olmak üzere 6 paydaş bulunuyor. Toplam 7,9 milyar Euroluk proje maliyetinin yüzde 30'u paydaşlar tarafından kendi öz sermayeleriyle karşılanacak. Bu da her ortak için 400 milyon Euro anlamına geliyor. Öte yandan küresel krizle mücadele kapsamında AB ortak bütçesinde bulunan ve önceki yıllarda kullanılmayan 5 milyar Euroluk ödeneğin 3,5 milyar Eurosuyla enerji projelerini destekleme kararı alan AB Komisyonunun, stratejik önemde gördüğü Nabucco projesi için ayırdığı 250 milyon Euroya, üye ülkeler onay vermemişti. İlk gaz 2014'te pompalanacak Doğalgaz boru hattının inşasına 2011 yılında başlanması öngörülüyor. Projenin geliştirilmesi fazının ardından da boru hattından ilk gazın 2014'te pompalanması beklenen projede, ilk etapta 8-10 milyar metkerüplük bir gaz akışı sağlanacak. Daha sonra yıllar itibariyle bu miktarın artırılması ve kapasitenin yıllık 30 milyar metreküpe çıkarılması hedefleniyor. Projenin süreci Projede 2009 sonu 2010 başlarında nihai finansman-yatırım kararları alınacak. Nihai yatırım kararını almadan önce de hükümetler arası anlaşmanın sonuçlanması gerekiyor. Hükümetler arası anlaşma nihai halini aldıktan sonra açık sezon dönemi başlayacak. Açık sezonda da ilgili ülkeler rezervasyonlarını yaptıktan sonra taşıma anlaşmalarının tamamlanması devreye girecek. Daha sonra organizasyonel yapısının geliştirilmesi ve tamamlanması süreci başlayacak. Bu aşamadan sonra detaylı mühendislik çalışmaları yapılacak ve mali kapanış yapılacak. Hattın inşası sonrasında 2014 yılında Güneydoğu Avrupa, Batı Avrupa ve Türkiye'ye gaz tedarikinin başlaması bekleniyor. Boru hattının üçte ikisi Türkiye'den geçiyor Orta Doğu ve Hazar bölgesi doğal gaz rezervlerini Avrupa pazarlarına bağlamayı öngören Nabucco hattı, Türkiye-Bulgaristan-Romanya-Macaristan-Avusturya güzergahında inşa edilecek. Toplam uzunluğu, besleme hatları dahil 3 bin 282 kilometre olan Nabucco boru hattının, 1,998 kilometresi (besleme hatları dahil) Türkiye'den geçecek. Ana Nabucco hattının 1,558 kilometresi Türkiye, 392 kilometresi Bulgaristan, 457 kilometresi Romanya, 388 kilometresi Macaristan, 46 kilometresi de Avusturya'da yer alacak. Gürcistan sınırı-Horasan arasındaki 226 kilometre ile İran sınırı-Horasan arasındaki 214 kilometrelik besleme hatlarıyla da Türkiye'nin boru hattındaki payı 1,998 kilometreye ulaşacak. Nabucco hattının öncelikle Azerbaycan ve Türkmenistan kaynaklarıyla doldurulması amaçlanırken, uzun vadede de Irak, İran, Mısır ve Rusya'nın da bu sistemi beslemesi isteniyor.