Amerikan Havacılık ve Uzay İdaresi (NASA) yeni nesil James Webb Uzay Telekobu'nun gönderdiği ilk tam renkli fotoğrafları kamuoyuyla paylaşmaya hazırlanıyor. Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü'nden gök bilimci Klaus Pontoppidan "Bu sırları daha fazla gizi tutmaya çalışmayacağım günü dört gözle bekliyorum, bu benim için büyük bir rahatlama olacak" dedi.
Gök bilimcinin bahsettiği tarih 12 Temmuz olarak açıklandı. Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Kanada uzay ajansları, Hubble uzay teleskobunun yerini alarak evrenin sırlarını açığa çıkarmaya yardımcı olacak 10 milyar dolarlık Webb teleskobunun yeni gözlemlerini paylaşmaya hazırlanıyor.
Euronews'te yer alan habere göre NASA, James Webb Uzay Telekobu'ndan gelen ilk kozmik görüntülerin şimdiye dek görülmemiş uzak galaksileri, parlak bulutsu yıldız kümeleri yani nebulaları ve uzak dev gaz gezegenlerini içereceğini bildirdi.
İlk paylaşımda hangi fotoğrafların yer alacağına uluslararası bir komite karar verdi. Bu paylaşımda yaklaşık 7 bin 600 ışık yılı ötedeki devasa toz ve gaz bulutu Carina Nebulası ve 2 bin ışık yılı uzaklıkta sönmekte olan bir yıldızı çevreleyen Güney Halka Nebulası yer alacak.
Carina Nebulası "Gizemli Dağ" olarak bilinen yüksek sütunlara benzer görüntüsüyle tanınıyor. Üç ışık yılı yüksekliğindeki kozmik tepenin eşsiz fotoğrafı Hubble teleskobu tarafından çekilmişti. Orijinali siyah-beyaz olan bu fotoğraflar sonradan renklendirilmişti.
Webb teleskobu ayrıca 2014 yılında keşfedilen WASP-96 b adlı dev gaz kütlesinin tayf ölçümünü gerçekleştirecek. Tayf ölçümü, yani spektroskopi, ışık analiziyle ölçümün yapıldığı nesne ile ilgili detaylı bilgileri açığa çıkarmak anlamına geliyor.
Dünya'dan yaklaşık bin 150 ışık yılı uzaklıktaki WASP-96 b, Jüpiter'in neredeyse yarı kültesine sahip ve her 3,4 günde bir kendi yıldızının etrafında dönüyor.
Paylaşılacak bir diğer kozmik fotoğraf da Stephan'ın Beşlisi olarak bilinen yaklaşık 290 milyon ışık yılı ötedeki galaksi topluluğu. NASA bu galaksilerin dördünün "tekrar eden yakın temasla bir kozmik dans yaptığını" söylüyor.
Paylaşılacağı açıklanan son fotoğraf ise belki de en dikkat çekici olanı. James Webb teleskobu bu fotoğrafta SMACS 0723 olarak adlandırılan ön plandaki bir galaksi kümesini kozmik bir büyüteç gibi kullanarak arkasındaki çok uzak ve soluk galaksileri görüntüledi.
Bu yöntem "yerçekimsel kırılma" olarak adlandırılıyor ve gözlük gibi, ön plandaki galaksilerin kütlesini arkasındaki nesnelerin ışığını bükmek için kullanıyor.
Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü'ndeki bir başka gök bilimci Dan Coe teleskobun ilk görüntüleriyle bir bilimsel çığır açtığını belirtiyor. Coe, bu galaksi kümesinin sunduğu ilk görüntüleri gördüğünde, bir anda, evrenle ilgili daha önce bilmediği üç şey öğrendiğini söylüyor ve "Bu tamamen aklımı başımdan aldı" diyor.
Webb teleskobunun kızılötesi becerisi 13,8 milyar yıl önce yaşanan Büyük Patlama zamanlarına kadar gidebilmeye imkan sunuyor. Bilim insanları daha önce hiçbir aletin bunu sağlayamadığına dikkat çekiyor.
İlk yıldızlardan çıkan ışık morötesinden daha görünür olan uzun kızılötesi dalga boylarına doğru değişiyor. Evren de bu şekilde genişliyor. Bunu tespit edebilmek için gerekli donanıma sahip olan Webb teleskobu bu görüntüleri daha önce görülmemiş bir çözünürlükle sunabiliyor.
Fırlatılışı birkaç kez ertelendikten sonra nihayet 25 Aralık 2021'de uzay gönderilen James Webb Uzay Teleskobu, Hubble için çok uzak ve soluk olan nesneleri görmesine imkan sağlayan geliştirilmiş kızılötesi çözünürlüğü ile bugüne kadar uzaya gönderilen en gelişmiş teleskop olma özelliğine sahip.