NASA'nın göktaşlarına çarparak yörüngesini değiştirme denemesi Dünya için riskli mi?
NASA'nın dünyaya tehdit oluşturabilecek gök taşlarına çarparak yönlerini değiştirme amacıyla bir süredir üzerinde çalıştığı Çift Asteroit Yeniden Yönlendirme Testi (DART) girişiminin ilk denemesinin Eylül 2022'de yapılması planlanıyor.
DART'ın ilk denemesinde göktaşına çarptığında açığa çıkacak enerjinin 3 ton TNT patlayıcıya denk olacağı hesaplanıyor.
Ancak Planetary Science Journal adlı bilimsel yayında yayımlanan bir makale, bu denemenin insan eliyle yapılan ilk göktaşı yağmuruna yol açacağını ve ortalığa saçılan parçaların uzun vadede yarardan çok zarar getirebileceği uyarısı yaptı.
Makalede, çarpma sonrası oluşan ve dünyaya düşen göktaşı parçalarının bilim insanları için Dünya benzeri asteroitlerin yapısını anlamak konusunda önemli bir malzeme sağlayacağı belirtildi.
Bununla birlikte bu taşların Dünya'ya ulaşmasının, yörüngesinde bulunan uydular için az da olsa risk yaratabileceğine dikkat çekildi.
NASA riskin düşük olduğunu düşünüyor
Makalede, bu risk az olsa bile DART programının Dünya'ya uzun vadeli etkilerinin incelenmesi için önemli bir gösterge olacağı vurgulandı.
Makalenin yazarı Western Ontario Üniversitesi Astronomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Weigert, "Bu çarpışma sonucunda oldukça yüksek miktarda materyal açığa çıkacak" dedi.
Bu çarpışma sonucu ortaya çıkabilecek parçaların uzun vadede yaratabileceği sorunların belirsizliği de bilim insanlarını kaygılandıran bir diğer nokta.
Weigert, DART denemesinin büyük bir risk yaratmasının beklenmediğini ancak ileriye dönük olarak bunun etkilerinin iyi incelenmesi gerektiğini belirtti.
NASA ise kaygıların yersiz, riskin de çok düşük olduğunu söylüyor.
DART program yöneticisi Tom Statler, yaptıkları modellemelerde "kaydadeğer bir enkaz tehlikesi tespit etmediklerini" ifade etti.
DART programının amacı ne?
NASA, yaklaşık 500 kilogram ağırlığındaki DART uzay aracını 2021 yılında uzaya göndermeyi planlıyor.
DART'ın Güneş etrafında birlikte hareket eden iki Dünya benzeri asteroiti hedef alması planlanıyor.
DART'ın bu asteroitlerden Didymoon adı verilen küçük olana çarpması öngörülüyor.
Bu çarpışmanın asteroidin 11.92 saat olan yörüngesinde yaklaşık 4 dakikalık bir değişime yol açması bekleniyor. Bu değişim, asteroidin Dünya'daki teleskoplar tarafından takip edilmesini sağlayacak.
Çarpmanın etkisiyle asteroitten çok sayıda ufak parçanın kopacağı tahmin ediliyor.
Bu denemenin başarılı olması halinde, uzayda başıboş bir şekilde dolaşan ve dünyaya tehdit oluşturma riski bulunan göktaşlarına karşı insanlık önemli bir silah geliştirmiş olacak.