CHP üzerinden adeta kıyamet kopuyor. Deniz Baykal’ın çarşaflı kadınlara parti rozeti takması ortalığı birbirine kattı. Başını Prof. Necla Arat’ın çektiği birkaç CHP’li bu çıkışa ateş püskürürken, Nur Serter, Canan Arıtman, Mehmet Sevigen gibi isimler çıkışın arkasında durdu. Peki böyle bir tavır değişikliğinin arkasında ne yatıyor? CHP muhafazakarlıkla ilişkisini yeniden gözden geçirme kararı mı aldı? Türk siyasetinde taşlar yerinden mi oynuyor? Partiler toplumla ilişkilerini yeniden mi düzenliyor?
Bu soruları ‘çarşaf töreni’ne en sert eleştirileri getiren Prof. Dr. Necla Arat, Akşam gazetesinden Nagehan Alçı’ya cevapladı: Geçen cumartesi İstanbul Taksim’deki Kadın Araştırmaları Derneği’nde bir araya geldiğimiz Arat, partisindeki tavır değişikliği konusundaki katı tavrını koruyor. “Çarşaf siyasi bir simgedir, bu simge CHP’nin ideolojisine terstir” diyor ve partinin üst yönetiminden yeterli eleştiri gelmediğini düşünüyor. Arat’a göre CHP çarşafla değil yeni bir program ve tüzükle çıkış yapmaya hazırlanıyordu. Onun yerine Sultanbeyli’deki görüntülerle kıyamet koptu. Ve bu kıyametten taban çok rahatsız.
Başörtüsü kabul itirazım çarşafa Baykal’ın ‘çarşaf açılımına’ hiç katılmayan Necla Arat: Çarşafın bir siyasal simge olmadığına beni kimse ikna edemez. Gelenekten geliyor deniyor. Çarşaflı oranı yüzde 3. Yüzde 97 geleneğe aldırış etmiyor mu yani? Çarşaf şeriatın simgesi. Bizim başörtülü çok üyemiz var. Buna itirazımız yok. İtirazımız çarşafın simgelediği düşünceye. Cumhuriyetin kadın imajı ile uyumlu değil
Kıyamet koptu, dediniz. Öyle mi görüyorsunuz hakikaten? Türkiye’de tartışma ekseninin genişlemesi olarak yorumlanamaz mı CHP’nin çıkışı? Kıyamet koptu, tartışma uzadı, bambaşka yerlere geldi... Benim görüşüm yıllardır yazıp çizdiğim doğrultuda. Bunun dışına zaten çıkmazdım. CHP’nin bu girişiminin Türkiye’nin değişim sürecine bir katkısı olacak mı, onu izleyip göreceğiz.
Baykal, tesettüre özgürlük mü verecek?Baykal’a sürpriz değilmiş Bu, önceden çalışılmış bir hamle miydi? Sayın Baykal’ı kim ikna etti? Hiçbir bilgim yok bu konuda. Parti Meclisi toplantımızda böyle bir şey konuşmadık. O yüzden o manzara benim için de bütün diğer milletvekili arkadaşlarım için de gerçek bir sürpriz oldu. Genel Başkanımız için de sürpriz olduğunu düşünüyordum ama demek ki değilmiş.
Deniz Baykal’la daha sonra görüştünüz mü? Hayır, henüz görüşmedim. Bu hafta Ankara’da olacağım. Görüşürüz herhalde. Görüştükten sonra daha iyi anlayacağım.
Baykal’a emrivaki yapılmış olabilir mi? O sırada birileri geldi, Sayın Baykal da gelenlere o şekilde davrandı, diye düşünüyorum. Ama işte bunun bir açılım olduğu, bazı değerlerin sorgulanması gerektiği ve yeni yaklaşımların Türkiye için yararlı olduğu türünden açıklamalar yapıldı. Yapıldı da biz siyasi partilerin tüzükleri, programları ve kim ne derse desin bir ideolojileri olması gerektiğini biliyoruz. Değerlerimizden, ilkelerimizden ve CHP’nin yoğun bir şekilde savunduğu devrimlerden ödün vermek pahasına olarak gördüğüm için ben bu olayı yadırgadım.
Kadınlar gösteri malzemesi Çarşaflıya rozet takmak niye devrimlerden ödün vermek olsun? Bir; laiklikle bağlantılı. İki; kadınların gösteri malzemesi olarak kullanıldıklarını düşünüyorum.
Laikle ne ilgisi var bunun? Çarşafın bir siyasal simge olmadığına beni kimse ikna edemez. Gelenekten geliyor, deniyor. Bu ülkede çarşafın kullanılma oranı yüzde 3. Gelenekse yüzde 97 geleneğe aldırış etmiyor mu yani? Öte yandan çarşaf İslam dünyasında şeriatın simgesi. Demek istiyorum ki bizim toplantılara katılanlar bir takım köktenci görüşleriyle oraya geldiler. Çarşaf giydikleri için hangi değer ve görüşleri savunduklarını tahmin edebiliyoruz.
Söylediğiniz gibiyse bu kadınları kazanmak için önce onları kendi bünyenize alıp, sonra çarşaftan kurtarmaya çalışmak da bir yol değil mi? Ben bu kadınlara karşı değilim. Benimle ilgili, ‘Kadınlarla ilgili çalışması yok, tepeden inme’ vs deniyor.
Tekin’in özrü işe yaramaz Bir de “Tombala vekil” dedi Gürsel Tekin. Ne hissediyorsunuz bu benzetmeler karşısında? İl Başkanımız sağ olsun “Necla Hanım’ı hiç görmüyoruz” demiş, oysa ben yıllardır kadınlar üzerine çalışıyorum. CHE’leri biz kurduk (Cumhuriyet Halk Evleri), yıllardır binlerce kadınla çalışıyoruz. Sayın Tekin daha sonra özür diledi ama bu bir şey ifade etmiyor.
CHE’ler bünyesinde başörtülü kadın var mı? Var tabii. bizim onlarla problemimiz yok.
Problem çarşafla mı? Bakın, başörtüsü-çarşaf meselesi değil. Çarşafın burada CHP’ye, tabanı çok rahatsız edecek şekilde girmesini anlatmaya çalışıyorum.
Yani o görüntüde çarşaf yerine başörtüsü ya da türban olsa da aynı rahatsızlığı duyar mıydınız? Bizim başörtülü çok üyemiz var. Buna itirazımız yok. İtirazımız çarşafın simgelediği düşünceye. Çarşaflı görüntü Cumhuriyetin kadın imajı ile uyumlu değil.
Çarşaflılar modernleşip partiye öyle mi gelsin diyorsunuz? Hayır, kadınlar bunu istiyorlarsa zaten geliyorlar. Biz kadınlarla ilgili tüm Türkiye’de çalışma yapıyoruz.
CHP’ye oy kaybettirir Çarşaflıların partinize oy vermesi sizi rahatsız eder mi? Etmez, tercihine karışmam.
Bu hamle yerel seçimde oy sağlar mı? Sağlamaz. Hatta izlenimim, oy kaybettireceği yönünde. Bizim kitlemiz çarşaflılar mı ki? Biz Anadolu’nun her yerinde çalışıyoruz, program ve tüzük değişikliği üzerine süren çalışmalar var. Bunlarla gündeme geleceğiz sanıyordum.
Atatürk’ü sevdiklerine nasıl ikna olayım Deniz Baykal’a parti içinden fazla karşı çıkış olmamasının altında parti hiyerarşisi mi yatıyor? Demek ki farklı fikirleri yok arkadaşların. Yani aynen katılıyorlarsa diyecek bir şey yok. Ama ben fikrimi savunmaya devam ederim. Çünkü o tabloda gördüklerime göre ben bu çarşaflı bayanların CHP’nin ilkelerine bağlı olduklarına ve Atatürk’ü sevdiklerine nasıl ikna olayım?
Neden ikna olmanız gerekiyor? Herkes Atatürk’ü sevmek zorunda mı? Değil tabii. CHP’nin ilkelerine de bağlı olmak zorunda değil ama bunları “miş” gibi gösterip maske takmak hoş değil.
Peki o kadınların seçmen olmasında problem var mı? Hayır yok. Seçmenler zaten. Ama istedikleri yere oy verdikleri konusunda tatmin olmuş değilim. “Zincirlerinden kurtulacaklar” deniyor, ben de diyorum ki başka bir yere zincirlenecekler. Çünkü kocaları nedeniyle toplu halde bir yerden bir yere götürülüyorlar.
Humeyni seven başı açık yok ki Deniz Baykal “Başı kapalı da olsa önemli olan Atatürk sevgisi, başı açık olup da Humeyni’yi sevse daha mı iyi” dedi. Siz ne dersiniz? Şimdiye kadar başı açık ama Humeyni’yi seven birini hiç görmedim.
Fatih Altaylı’nın programında türbanlı bir kız çıkıp “Ben Atatürk’ü sevmiyorum, Humeyni’yi seviyorum” demişti. O kızla rozet takan çarşaflılar arasında bir ayrım yapıyor musunuz? O kızlar eğitimli. Çarşaflılar ise pek değil.
Hangisi CHP’ye daha uzak? İkisi de uzak. İki grubun da CHP’ye hiç sempati duyduklarını sanmıyorum.
Arıtman ve Serter’e sitem Kadın arkadaşlarım yanımda olsun isterdim
Daha çok destekçiniz olmasını bekler miydiniz? Ben kimse arkamdan gelsin diye bu konuşmaları yapmadım. Ama kadın arkadaşlarımın çok net bir şekilde yanımda yer almalarını isterdim.
Sizinle hemfikir olmayanların parti ile uzlaşı içinde olmak için mi böyle davrandığını düşünüyorsunuz? Onu bilemem. Ama o arkadaşların kadınlarla benim yaşadığım deneyimi yaşamadıklarını biliyorum.
Nur Hanım beni yaraladı Sanırım Prof. Nur Serter’den destek beklerdiniz... Nur Hanım kadın olayı ile çok fazla ilgilenmemiştir. Bizim karşılaştıklarımızı yaşamadı. Ama onun daha tutarlı bir yaklaşım içinde olmasını beklerdim. Kendisini çok severim ama maalesef bir sözü ile beni çok yaraladı. “Fanatik davranmamak lazım” dedi.
Laikliğimi tartışıyoruz Parti Meclisi’nden ‘çarşaf politikasını’ destekleyen bir karar çıkarsa CHP’den ayrılır mısınız? Ne yapılacağına bağlı. Gerçi genel başkanımız ipuçlarını verdi. “Biz laikliği tartışıyoruz” dedi. Biz laikliği mi tartışıyoruz hakikaten? Bunu merak ediyorum. Tartışıyorsak neden tartışıyoruz? Biz o kulvara herhalde girmedik ve girmeyiz diye düşünüyorum. Ama bütün bunları bir araya gelince anlayacağız.