T24 Haber Merkezi
CHP İstanbul Milletvekili ve TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu'nun, nisan ayı hak ihlalleri raporununda sosyal medya paylaşımları nedeniyle en az 500 kişinin gözaltına alındığı belirtildi. Basın açıklaması, bildiri dağıtma, toplantı ve gösteri gibi en az 62 etkinliğe polisler tarafından müdahale edildi. Rapora göre eylem ve gösterilerde biri çocuk olmak üzere 71 kişinin kolluk kuvvetlerinin şiddetine maruz kaldığı kaydedildi.
CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu nisan ayı hak ihlalleri raporunu yayınladı. Rapora göre nisan ayında en az 271 yaşam hakkı ihlali tespit edildi. “Yargısız İnfaz, Dur İhtarı, Rastgele Ateş Açma” nedeniyle nisan ayında 3 yaşam hakkı ihlal edildi.
23 Nisan'da 10 yaşındaki Rojin Ece nereden geldiği belli olmayan bir kurşunun başına isabet etmesi sonucu hayatını kaybetti. Adana'da 19 yaşındaki Ali El Hemdan polis tarafından vuruldu ve hayatını kaybetti. A.M ise 11 Nisan'da Beyoğlu'nda bir polisi yaralamasının üzerine başka bir polis tarafından vuruldu ve iki gün sonra hayatını kaybetti.
31 Mart günü Diyarbakır Lice’ye bağlı Serin Köyü yakınlarında hayvan otlatan 11 yaşındaki Yusuf Yıldırak , mayın patlaması sonucu ağır yaralandı. Yıldırak, 3 Nisan günü hastanede öldü.
TTB tarafından 22 Nisan günü yapılan açıklamada da, 1-22 Nisan arasında Covid-19 salgını nedeniyle 14’ü hekim 24 sağlık çalışanının yaşamını yitirdiği bildirildi.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin verilerine göre, nisan ayında (103’ü Koronavirüs nedeniyle) 220 işçi yaşamını yitirdi. Ölenlerden 14’nün kadın, 4’ünün çocuk, 8’nin de sığınmacı olduğu belirlendi.
Raporda İçişleri Bakanlığı tarafından başta belediyeler olmak üzere dernek ve vakıfların yardım toplamasının engellendiği de hatırlatıldı. Konuya ilişkin şu tespitler raporda yer aldı:
"18-19 Nisan sokağa çıkma yasağı sırasında Mersin Büyükşehir Belediyesi tarafından ücretsiz ekmek dağıtılması İçişleri Bakanlığı genelgesi uyarınca yasaklandı.
"7 Nisan günü diktirdiği maskeleri Bartın semt pazarında ücretsiz dağıtan Bartın Halkevleri Şube Başkanı ve maskeleri diken terzi gözaltına alındı, ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldılar.
"Ağrı’da ihtiyaç sahiplerine gıda kolisi dağıtan HDP Merkez İlçe Yöneticisi ve HDP Üyesi, “Vefa Sosyal Destek Grubu dışında yardım dağıtılmasının yasak olduğu” gerekçesiyle gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar aynı gün serbest bırakıldı. 50 yardım kolisine ise polis tarafından el konuldu.
"26 Nisan günü Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından gönderilen ekmekleri Yüreğir ilçesinde ücretsiz dağıtan üç kişi gözaltına alındı. Doğankent Polis Karakoluna götürülen üç kişi ifade işlemlerinin ardından serbest bırakıldı.
"Ancak süreç içinde AKP’li belediyelerin ve AKP’ye yakın örgütlerin yardım çalışmalarının engellenmediği yolundaki haberler basına sık sık yansıdı.
Raporda nisan ayında en az 7 kişinin gözaltında ya da gözaltı merkezleri dışında güvenlik güçlerinin işkencesine maruz kaldığını basına açıkladığı belirtildi. Ay içinde eylem ve gösterilerde de en az 71 kişi (biri çocuk) polisin/jandarmanın fiziksel şiddetine maruz kaldı. Raporda şunlar ifade edildi:
"Adalet Bakanı, 13 Nisan günü yaptığı açıklamada açık cezaevlerinde tutulan 3 mahkûmun Covid-19 salgını nedeniyle yaşamını yitirdiğini bildirdi.
"Nisan ayında, cezaevlerinde ya da götürüldükleri hastane ve adliyelerde fiziksel şiddete maruz kalan çok sayıda tutuklu ve hükümlüye ilişkin haberler basında ve insan hakları örgütlerinin çalışmalarında yer aldı. Bu çerçevede, en az 483 kişinin fiziksel/psikolojik şiddete maruz kaldığı, sağlık hakkının engellendiği belirlendi.
"İHD, 31 Mart itibariyle Türkiye genelinde cezaevlerinde hasta mahpus sayısının 590’ı ağır hasta olmak üzere 1.564 olduğunu açıkladı.
"Nisan ayında, basın açıklaması, bildiri dağıtma, toplantı ve gösteri gibi en az 62 etkinliğe polisler tarafından müdahale edildi. Müdahalelerde en az 73 kişi gözaltına alındı, 7 kişi (2’si çocuk) tutuklandı. Ay içinde, en az 1 etkinlik, basın açıklaması, toplantı, gösteri, festival, tiyatro ya da film gösterimi valilikler, kaymakamlıklar tarafından engellendi, yasaklandı. Kasım ayında 3 ilde değişik sürelerle tüm eylem ve etkinlikler yasaklandı."
"Nisan ayında, en az 1 gazeteci (Hakan Aygün) tutuklandı ve 6 Mayıs tarihinde tahliye edildi. En az 4 gazeteci gözaltına alındı. En az 12 gazeteci hakkında dava, en az 7 gazeteci hakkında soruşturma açıldı. Bağımsız Gazetecilik Platformu verilerine göre cezaevinde (1 Mayıs itibariyle) en az 102 gazeteci bulunmaktadır.
Dava açılan gazeteciler: Yeni Yaşam Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Ferhat Çelik, Yazıişleri Müdürü Aydın Keser, Oda TV Haber Müdürü Barış Terkoğlu, Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan, Muhabir Hülya Kılınç, Yeniçağ Yazarı Murat Ağırel, BirGün Yazarı Erk Acarer, Cumhuriyet Muhabiri Alican Uludağ, Yazıişleri Müdürü Olcay Büyüktaş Akça, Cumhuriyet Muhabiri Hazal Ocak, Fatih Portakal ve Sabiha Temizkan Soruşturma Açılan Gazeteciler: ÇGD Rize Şube Başkanı Gençağa Karafazlı, Doğan Can İlek, Hasan Fehmi Demir-Rize; Oktay Candemir-Van (üç ayrı soruşturma); Ahmet Kanbal-Mardin (Koronavirüs haberleri); Zülal Koçer (İstanbul'da Feminist Gece Yürüyüşü sırasında uygulanan polis şiddetine dair haber), Ruşen Takva (Koronavirüs haberleri) |
"Nisan ayında konuşmaları ya da yazıları nedeniyle en az 2 kişi (Canan Kaftancıoğlu, Urfa Tabip Odası Başkanı Ömer Melik) ve 2 kurumun yöneticileri hakkında soruşturma açıldı, en az 1 kişi tutuklandı.
"Diyanet İşleri Başkanının LGBTİ+’ları hedef gösteren açıklamasına tepki gösteren Ankara Barosu hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca “halkın bir kesiminin benimsediği dini değerleri aşağılama” iddiasıyla soruşturma açıldı.
"Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanının evinin fotoğraflanması nedeniyle CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu hakkında “suçu ve suçluyu övmek”; “azmettirme” iddialarıyla İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldı.
"Nisan Ayında sosyal medya paylaşımları nedeniyle 500’den fazla kişi (Urfa Tabip Odası Başkanı Ömer Melik ve Genel Sekreteri Osman Yüksekyayla, DİSK/Tekstil İşçileri Sendikası Gaziantep Temsilcisi Mehmet Türkmen) gözaltına alındı. En az 2 kişi tutuklandı.
"Ancak, sosyal medya paylaşımlarına ilişkin basın yayın organlarından derlenen bu verilerin gerçek durumu yansıtmaktan çok uzak olduğu unutulmamalıdır.
İçişleri Bakanlığından 27 Nisan günü yapılan açıklamada, Covid-19 salgınına ilişkin sosyal medya paylaşımları nedeniyle son 42 gün içinde 6.362 hesabın incelendiği, 402 kişinin gözaltına alındığı bildirildi."
Tanrıkulu'nun hazırladığı nisan ayı hak ihlalleri verilerinden oluşan tablo şu şekilde: