Nobel Edebiyat Ödülü'nün favorisi kim; hangi adaya bire kaç veriliyor?
Nobel Edebiyat Ödülü’nü kimin kazandığının açıklanmasına sayılı günler kala, ödülün kime gideceği yönünde yapılan tahminlerde ilk sıradaki isim değişmedi: Haruki Murakami. Yıllardır ilk sıradan aday olan Murakami'ye 1’e 6 şans verilirken, listedeki diğer güçlü isimler Ngugi Wa Thiong’o, Philip Roth, Joyce Carol Oates.
Karar gazetesinden İnci Döndaş'ın haberine göre, her yıl bugünlerde açıklanan Nobel Edebiyat Ödülü’nü kimin kazandığının bu sene 13 Ekim’de duyurulacağı belirtildi. Tarih değişikliğiyle ilgili olarak Nobel’i veren İsveç Akademisi’nin üyelerinden Per Wästberg “Tüzüğümüze göre eylül ayının son perşembe gününden itibaren perşembeleri yapılan toplantılarımız. Bunların sonuncusunda edebiyat ödülünü açıklayacağız” dedi.
Ödülün kime verileceğiyle ilgili tahminlerde ise heyecan dorukta. Kazanacak ismi tahmin etmek hayli güç. İngiliz bahis sitesi ‘Ladbrokes’ta en şanslı Japon romancı Haruki Murakami görülüyor. Son yıllarda olduğu gibi listenin en güçlü adayı. Bahis sitesi, Türkiye’de de hatırı sayılır bir okur kitlesine sahip olan Murakami için 1’e 6 şans veriyor. Kenyalı romancı Ngugi Wa Thiong’o da bahis sitesinin gösterdiği güçlü adaylardan. Şansı 1’e 8. ‘Aradaki Nehir’, ‘Bir Buğday Tanesi’ adlı romanları Türkçe’de yayımlanan Ngugi Wa Thiong’o, 1964’te ‘Weep Not, Child’ı çıkarmıştı. Bu, Doğu Afrikalı bir yazar tarafından yayımlanan ilk İngilizce roman unvanına sahip.
Tek kadın aday var
Bahisçilerin 1’e 9 şans verdiği isim ise ABD’li yazar Philip Roth. Kitaplarında çoğunlukla Yahudi karakterler ve anti-Semitizm konularını işleyen yazarın ‘Portnoy’un Feryadı’, ‘Bir İnsan Olarak Hayatım’, ‘Hoşça Kal, Columbus ve Beş Öykü’ gibi daha pek çok kitabı Türkçe’de yayımlandı. Listedeki tek kadın Joyce Carol Oates. 78 yaşındaki ABD’li yazar, 40’ın üzerinde roman kaleme aldı. Yazarın pek çok romanı Türkçe’ye de çevrildi. Bahis sitesi Oates’in şansını 1’e 17 görüyor. Salman Rüştü ise listede 1’e 67 şansa sahip. Ladbrokes’taki adaylardan diğerleri ise şunlar: Suriyeli şair Adonis, Arnavut yazar İsmail Kadare, İsrailli yazar David Grossman, Çek-Fransız yazar Milan Kundera ve Norveçli oyun yazarı Jon Fosse.
Akademi tarafından 'yok sayılan' 10 büyük yazar
İngiliz gazetesi Telegraph, onlar arasında öne çıkan 10 ismi belirlemiş.
1.Tolstoy: Nobel’in ilk edebiyat ödülünün Rus yazar Leo Tolstoy’a verilmemesi halen konuşuluyor. Tolstoy ise “Nobel bana verilmediği için çok mutluyum. O parayı nasıl kullanacağım konusundaki problemden mahrum bırakıldım. Eminim bu para sadece uğursuzluk getirecekti” diye yazmıştı.
2. Marcel Proust
3. James Joyce
4.Virginia Woolf: Bugüne kadar sadece 13 kadın bu ödülü aldı. O listede Selma Lagerlöf, Grazia Deledda, Sigrid Undset, Pearl S Buck, Gabriela Mistral, Nelly Sachs, Nadine Gordimer, Toni Morrison, Wisława Szymborska, Elfriede Jelinek, Doris Lessing, Herta Müller ve Alice Munro var. Ama tarihin en önemli yazarlarından Virginia Woolf yok!
5. Jorge Luis Borges
6. Vladimir Nabokov
7.WH Auden
8. Primo Levi
9. Chinua Achebe
10. John Updike
Pasternak ve Satre reddetti
Nobel Edebiyat Ödülü’nü almaya hak kazandığı açıklanan isimlerden ikisi bu ödülü reddetti. Onlardan ilki 1957’de yayımlanan ‘Dr. Jivago’ ile tüm dünyanın tanıdığı Rus yazar Boris Pasternak. Yazara 1958 yılında Nobel Edebiyat Ödülü verildi. “Memnunum, medyunum, onurlandım, şaşırdım” diyen Pasternak, birkaç gün sonra akademiye telgraf çekerek ödülü reddettiğini açıkladı. Yazarın reddine iki neden gösterilmişti: Birincisi Sovyetler Birliği yönetimi onu ödülü reddetmeye zorladı. İkincisi ise yazarın bu ödülün kendisine Sovyet rejimini eleştirdiği için verildiği düşüncesi.
Fransız yazar Jean-Paul Sartre ise 1964’te Nobel Edebiyat Ödülü’nü geri çevirmişti. Yazar, hayatı boyunca tüm resmi ödülleri almayı reddetmişti. Açıklamasında ise “Resmi payeleri hep reddettim. Legion d’Honneur’ü de kabul etmemiştim. Fransız akademisine de girmedim. Yazar kendisinin bir kuruma dönüştürülmesini reddetmelidir. Bu onur verici bir paye dahi olsa, bunlar kişisel nedenlerim” demişti.