Nükleer Düzenleme Kanunu Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi
Bir nükleer tesisin geçerli bir lisansa sahip olmaksızın işletilmesi durumunda, 2 milyon 733 bin ila 136 milyon 623 bin Türk lirası idari para cezası uygulanacak.
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen Nükleer Düzenleme Kanunu ile nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin idari yaptırımlar düzenleniyor.
Bir nükleer tesisin geçerli bir lisansa sahip olmaksızın işletilmesi durumunda 2 milyon 733 bin ila 136 milyon 623 bin lira, radyoaktif atık tesisleri ve radyasyon tesislerinin geçerli bir lisansa sahip olmaksızın işletilmesi durumunda 1 milyon 367 bin ila 13 milyon 663 bin lira, radyasyon uygulamalarının geçerli bir lisansa sahip olmaksızın yürütülmesi durumunda 28 bin ila 274 bin lira idari para cezası uygulanacak.
İzin alınması gereken faaliyetlerden; tesislere ilişkin olanların izin alınmaksızın yürütülmesi durumunda 137 bin ila 638 bin, diğerlerinin izin alınmaksızın yürütülmesi durumunda 10 bin ila 45 bin, yetki belgesi alınması gereken faaliyetlerin yetki belgesi alınmaksızın yürütülmesi halinde 5 bin ila 200 bin lirası idari para cezası kesilecek.
Nükleer tesislere ilişkin mevzuat veya yetki koşullarına, Nükleer Düzenleme Kurumu kararlarına ve talimatlarına aykırı hareket edildiğinin tespit edilmesi halinde, 274 bin ila 2 milyon 733 bin, radyoaktif atık tesisleri ve radyasyon tesislerine ilişkin mevzuat veya yetki koşullarına, Kurum kararlarına ve talimatlarına aykırı hareket edildiğinin tespit edilmesi halinde 137 bin ila 638 bin, diğer faaliyetlere ilişkin mevzuat veya yetki koşullarına, Kurum kararlarına ve talimatlarına aykırı hareket edildiğinin tespiti halinde 4 bin ila 28 bin lirası idari para cezası uygulanacak.
Yetkilendirilen kişi tarafından Kuruma gerçeğe aykırı belge sunulması, yanıltıcı bilgi verilmesi veya yetkilendirme yapılmasını etkileyecek yetki koşullarındaki değişikliklerin bildirilmemesi halinde, ceza hükümleri saklı kalmak kaydıyla, nükleer tesisler için yetkilendirilen kişi 2 milyon 733 bin ila 136 milyon 623 bin, radyoaktif atık tesisleri ve radyasyon tesisleri için 1 milyon 367 bin ila 13 milyon 663 bin, diğer faaliyetler için 28 bin ila 274 bin lira idari para cezası ödeyecek.
Aykırılıkların Kurum tarafından verilen süre içinde giderilmemesi halinde idari para cezaları, her defasında bir önceki cezanın iki katı tutarında olacak.
Gerçek dışı belgenin, yanıltıcı bilginin veya yetki koşullarındaki değişikliğin yetkilendirmeye esas teşkil etmesi ve düzeltilmesinin mümkün olmadığının tespit edilmesi halinde ise idari para cezasına ek olarak yetki askıya alınacak, kısıtlanacak veya iptal edilecek.
Halk veya çevre sağlığına tehditte ceza bir kat artırılacak
Bu fiillerin halk veya çevre sağlığına ve güvenliğine tehdit oluşturacak şekilde tahribata yol açtığının tespiti halinde uygulanacak idari para cezası bir kat artırılacak. Kurum, idari para cezasına ek olarak, fiillerin halk ve çevre üzerinde oluşturduğu riskin devamı süresince lisans veya izni kısıtlayabilecek askıya alabilecek. Kurum, fiillerin halk ve çevre üzerinde oluşturduğu riskin ağırlığına göre lisansı veya izni iptal edebilecek.
Sigorta yaptırma veya teminat gösterme yükümlülüğünü yerine getirmeyen işletenlere, sorumluluk sınırının binde üçü kadar idari para cezası kesilecek.
Sigorta yaptırma veya teminat gösterme zorunluluğu ile ilgili hükümlere aykırı hareket edildiğinin tespit edilmesi halinde ilgili nükleer faaliyetin yürütülmesi için gerekli olan lisans ve izinler, sigorta yaptırma veya teminat gösterme veya süresi dolan sigorta poliçesini veya teminatı yenileme yükümlülüğü yerine getirilene kadar Kurum tarafından askıya alınacak. Askıya alınma tarihinden itibaren bir yıl, yetkilendirilen kişi tarafından gerekçelendirilmesi ve gerekçenin Kurum tarafından uygun bulunması halinde 3 yıl içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde lisans ve izinler iptal edilecek.
Bir yetkilendirmenin iptal edilmesi halinde, iptal tarihinden başlamak üzere; yetki belgesi alınması gereken faaliyetler için 3 ay, izin alınması gereken faaliyetler için 6 ay, lisans alınması gereken faaliyetler için bir yıl süre ile iptal edilen yetkilendirmeye konu faaliyet için aynı kişi tarafından yeniden yetkilendirme başvurusunda bulunulamayacak ve Kurum tarafından bu kişilere yetki verilmeyecek.
İdari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenecek
İdari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenecek. Bu para cezalarına karşı 30 gün içinde idare mahkemelerinde dava açılabilecek.
Aykırılığı oluşturan fiilin, işlendiği tarihten itibaren 2 yıl içinde aynı kişi tarafından tekrar işlenmesi halinde idari para cezası her defasında bir kat artırılarak uygulanacak. Bu cezaların verildiği tarihten itibaren iki yıl içinde idari para cezası verilmesini gerektiren aynı fiil tekrar işlenmediği takdirde önceki cezalar tekrarda esas alınmayacak.
Bu Kanunun uygulanmasında nükleer santrallerin kurulmasına ve işletilmesine dair iş birliğine ilişkin uluslararası anlaşmalarda yer alan özel hükümler saklı olacak.
İdari yaptırımlar hakkında karar vermek hususunda Kurul yetkili olacak. Kurul, idari para cezası, yetkinin kısıtlanması, askıya alınması veya iptali idari yaptırımlarını birlikte ya da ayrı ayrı uygulayabilecek.
Mevzuatta nükleer enerji ve radyasyonun kullanımını içeren faaliyetlerin düzenleyici kontrolü ile ilgili olarak kapatılan Türkiye Atom Enerjisi Kurumuna yapılan atıflar Kuruma yapılmış sayılacak.
Nükleer Düzenleme Kurumunun düzenleme ve denetlemeye ilişkin mal, hizmet ve danışmanlık hizmeti alımları, nükleer santral projeleri kapsamında saha ve fizibilite çalışmaları ile ilgili etüt, hizmet ve danışmanlık hizmeti alımları, Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun yürüttüğü ve desteklediği araştırma ve geliştirme projeleri için gerekli olan mal ve hizmet alımları ile bu projelerle doğrudan bağlantılı olan ve projenin yürütülmesi için zorunluluk arz eden yapım işleri ile Hesaplar Yönetim Kurulunun radyoaktif atık yönetimi özel hesabı ve işletmeden çıkarma özel hesabı ile ilgili danışmanlık hizmet alımları, ceza ve ihalelerden yasaklama hükümleri hariç, Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar yapılmış olan tüm yetkilendirmeler geçerliliğini sürdürecek ve yetkilendirilmiş kişilerin yükümlülükleri Kuruma karşı devam edecek. Kurum yetkilendirilmiş kişilere bu kanuna uyum amacıyla kurul kararı ile ek yükümlülükler getirebilecek, bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi için üç yıla kadar ek süre tanıyabilecek.
Giderlerini karşılayacak düzeyde gelir elde edinceye kadar radyoaktif atık yönetimi özel hesabına, kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıla kadar, Bakanlık bütçesine bu amaçla tahsis edilen ödenekten borç olarak mali kaynak aktarılabilecek.
Sulama birlikleri yenilenebilir enerji tesisi kurabilecek
Terfili sulamaların enerji giderlerinin karşılanması amacıyla DSİ Genel Müdürlüğü tarafından lisanssız olarak kurulması ve işletilmesi öngörülen yenilenebilir enerji tesislerinin tanımladığı maddelere, sulama faaliyetini sahada bir fiil yürüten ve DSİ'nin uygun gördüğü sulama birlikleri de ekleniyor.
Bu sayede DSİ'nin uygun gördüğü ve bütçe imkanları uygun olan sulama birlikleri DSİ'ye tanınan hak ve yükümlülükler çerçevesinde enerji giderlerinin karşılanması amacıyla yenilenebilir enerji tesisi kurabilecek ve işletebilecek veya DSİ tarafından kurulan yenilenebilir enerji tesisleri sulama birliklerine devredilerek aynı koşullarda işletebilmesi mümkün hale gelecek.
İl özel idareleri tarafından kurulan tüzel kişiler, il özel idaresi tarafından işletilen basınçlı borulu sulama şebekesi veya klasik kanallı şebekeleri ile sadece sulama amacına hizmet eden şebekenin su kaynağı üzerinde teknik imkanın olması ve DSİ tarafından uygun bulunması halinde enerji üretim tesisi kurulabilecek.
Teklifin 27. maddesinde yapılan değişiklikle, ulusal veya uluslararası piyasalarda elektrik enerjisi üretimine girdi olan emtia fiyatlarının veya kaynak maliyetleri arasındaki farkların makul olmayan artışları nedeniyle arz güvenliğinin veya tüketicilerin korunması amacıyla elektrik enerjisinin üretim maliyetleri dikkate alınarak her seferinde 6 ayı geçmemek üzere kaynak bazında tüketiciyi veya maliyeti yüksek üretimi destekleme bedeli belirlenebilecek.
Bu bedel üretim maliyeti düşük üreticiden karşılanarak arz güvenliğinin maliyeti yüksek üretimin veya tüketicilerin desteklenmesi amacıyla kullanılacak.
Teklifin kabul edilmesinin ardından, TBMM Başkanvekili Celal Adan, birleşimi, 8 Mart Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere birleşimi kapattı.