'Abdullah Öcalan devlete yılda kaç liraya mal oluyor'

Ertuğrul Özkök

(Hürriyet, 29 Mart 2012) Bazen durup dururken, şeytan aklıma bir şey sokuyor. Bazı gazetelerde, “Ankara’nın yeni Kürt politikası” diye bir plan yayınlandı. Buna göre Abdullah Öcalan artık devreden çıkarıldı. Demek ki devlet artık onu muhatap almayacak. Akılıma takılan soru şu oldu. Acaba bu karar, Öcalan’ın İmralı’daki hayatını nasıl etkileyecek? Bu soru aklıma bir başka düşünceyi getirdi. “Acaba Öcalan’ın şimdiki hayatı nasıl geçiyor?” Hürriyet’in Ankara Bürosu’nun adalet konularındaki uzman gazetecisi Oya Armutçu bu konuları izliyor. Oturup onunla birlikte Öcalan’ın günlük hayatının hikâyesini yazdık. Bunların bir bölümü daha önce gazetelerde yayınlandı. Ama Türk vatandaşlarının ödediği vergilerle nelerin yapıldığını, ona nasıl bir hayat sağlandığını da bilme hakkımız var.

Öteki mahkûmlarla görüşmeye devam mı

-  Öcalan cezasını hangi hukuki çerçevede çekiyor?

Abdullah Öcalan hakkında verilen ölüm cezası, Türk Ceza Kanunu’nda yapılan değişiklik sonucu kaldırıldığı için ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına dönüştürülmüş ve cezanın, yargılamanın yapıldığı İmralı’da infazı kararlaştırılmıştı. -  Orada kendisine özel bir statü verildi mi? İmralı da diğer F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ile aynı statüde ve aynı koşullara tabi. Öcalan ve yanına gönderilen beş mahkûm, diğer F tipi cezaevlerinde olduğu gibi 32 metrekarelik spor odası, 20 metrekarelik hobi odası ve aynı büyüklükteki derslikten yararlanıyor. -  Yanına gönderilen mahkûmlar ne yapıyor? Yanına gönderilen mahkûmlar şunlar: PKK üyeleri Bayram Kaymaz, Şehmuz Poyraz, Cumali Karsu ve Hasbi Aydemir ile TİKKO üyesi Hakkı Alkan. Diğer F tipi cezaevlerinde olduğu gibi Öcalan’ın da arkadaşlarıyla haftada 1 saat görüşme hakkı var.  

Bordo bereliler İmralı'dan çekildi mi

-  Bu haktan hâlâ yararlanıyor mu? Disiplin cezası almadığı sürece yararlanıyor.

-  Başka hangi imkânları var?

Tüm cezaevlerinde olduğu gibi İmralı Cezaevi’ndeki hükümlülerin de spor odası, hobi odası ve dersliklerden, “disiplin cezası almamaları, iyi halli statüsünde bulunmaları” halinde yararlanıyor.

-  Korumasını kim yapıyor? Öcalan’ı yakalayıp getiren bordo bereliler geçen yıl İmralı’dan çekildi. Ancak, İmralı Adası “askeri yasak bölge” olduğu için ihtiyaç duyulması halinde görevlendirilmek üzere küçük bir grup devrede tutuldu. Bordo berelilerin çekilmesiyle Öcalan’ın bulunduğu cezaevinin dış güvenliği diğer F tipi cezaevleriyle aynı konuma getirilmişti. Güvenliği jandarma sağlamaya başlamıştı.  

Avukatları şikayet edince neler değişti 

-  Cezaevi güvenliği ile ilgili kanunun yürürlüğe girmesinden sonra jandarma tamamen çekilecek mi?

İmralı askeri yasak bölge olduğu için, kanun yürürlüğe girse de dış koruma yine askerde kalacak.

-  Avukatlarının şikâyetlerinden sonra ne yapıldı? Öcalan’ın, cezaevindeki odası 11.81 metrekare. Koğuşundan şikâyet edince bir dizi iyileştirme yapıldı. Koğuşa, sürgülü bir kapı takıldı. Günlük havalandırma saati bir saatten 2 saate çıkarıldı. “Hava alamıyorum” deyince, kapısı da değiştirildi, yerine gri renk, sürgülü bir kapı takıldı. Sürgülü kapı Ankara’da yaptırılıp İmralı’ya gönderildi.

Koğuşun penceresindeki sineklik de kaldırıldı ve kapının üstüne bir pencere daha açıldı. Öcalan rutubetten de şikâyetçiydi. Duvarları ithal kâğıtla kaplandı, yeniden boyandı.  

Sabah kahvaltıda neler veriliyor 

-  Günlük hayatı nasıl geçiyor?Her gün sabah saat 06.00’da uyanıyor, mutlaka duş alıyor ve her sabah sakal tıraşı olmayı ihmal etmiyor.

Kahvaltısını hücrede yapıyor. Özel bir mönü uygulanmıyor. Cezaevinde görevli güvenlik personelinin kahvaltısının (er kahvaltısı) aynısı veriliyor.

Kahvaltı dönüşümlü olarak genelde çay, beyazpeynir, siyah zeytin, poşet tereyağı ve çay ya da süt, poşet reçel/baldan oluşuyor.

Bazı günler sabah kahvaltısında çay, ıspanaklı ya da peynirli börek, mevsimine göre domates ve salatalık da veriliyor

-  Kahvaltı sonrasında neler yapıyor? Kahvaltıdan sonra, avukatlarınca haftalık olarak İmralı’ya gönderilen ve herhangi bir sınırlama ve yasaklama getirilmeyen günlük gazeteleri okuyor.

Bu gazetelerin tam listesi hakkında bir açıklama yapılmadı. Öcalan, saat 10.00’da, bir saat süre ile hücresinden geçilen havalandırmaya çıkarılıyor. Burada iki saat kalma hakkı var. Burası dört bir tarafı yüksek duvarlarla çevrili tek kişilik bir alan. Havalandırma sırasında düzenli olarak kültür-fizik hareketleri yapıyor ve bu hareketleri zaman zaman hücresinde de sürdürüyor. Öğle yemeği saat 12.00’de veriliyor.

Öğle ve akşam yemeği mönüsü

-  Öğle ve akşam yemeklerinde ne yiyor?

Öğle yemeği de tıpkı sabah kahvaltısı gibi, cezaevinde görevli erlerle aynı. Erler için hazırlandığı için Türkiye’deki tüm birliklerde olduğu gibi belirli bir kalori hesabı var.

Öğle ve akşam yemekleri, örneğin; kadınbudu köfte, barbunya pilaki, tulumba tatlısı; kıymalı kuru fasulye, pirinç pilavı, meyve kompostosu/hoşaf veya meyve; çorba, patlıcan musakka, yoğurt gibi her gün değişen mönülerden oluşuyor. Her akşam düzenli olarak saat 22.00’de yatıyor.

-  Adada görevli personelle görüşmesi, konuşması mümkün mü? Sınırlı sayıdaki yetkililer dışında (o da ancak gerektiğinde) cezaevinde görevli personelin Öcalan’la konuşması ve iletişim kurması kesinlikle yasak.

Başında Lipom yağ kisti var alınabilir

-  Avukatları devamlı sağlık sorunları bulunduğunu söylüyor. Durumu nedir ve düzenli kontrolü var mı?

Acil bir durum olmadığı sürece her ay sağlık kontrolünden geçiriliyor. Durumunda herhangi bir anormallik bulunmuyor. Cezasını çekmeye başladığı günden bu yana spor yaparak kilo verdi. Tutukluluğunun ilk günlerinde doymadığı gerekçesi ile ek yemek talebinde bulundu ve bu talebi yerine getirildi.

-  Hiçbir şikâyeti yok mu? Başında lipom adı verilen bir yağ kisti oluşmuş. Zaman zaman gözlerinde yanma ve yaşarma olduğundan şikâyet ediyor.

Tıp dilinde lipom olarak adlandırılan yağ kistleri, erkeklerde özellikle baş çevresinde çok yaygın olarak görülüyor. Doktorlara göre, estetik kaygılar dışında hiçbir  tehlikesi yok.

Gerek duyulması halinde bu yağ kistlerinin lokal anestezi altında beş dakikalık bir operasyonla alınabilmesi mümkün.

Gözlerindeki yanmanın sebebi sürekli yanan ışık

-  Gözlerindeki yanmanın nedeni nedir?

Adalet Bakanlığı’nın uzmanlara dayanarak söylediğine göre, bunun nedeni hücresinde sürekli ışık yanması olabilir. Ancak bunun görme bozukluğuna neden olabilecek bir riski bulunmadığını da belirtiyorlar.

-  Geceleri ışık söndürülemez mi? Yetkililer; Öcalan’ın hücresinde 24 saat süreyle uygulanan aydınlatmanın güvenlik nedeni ile yapıldığını, gece, gözü rahatsız edecek ve uyumayı engelleyecek güçte bir ışıklandırma yapılmadığını, gece aydınlatmasının ancak kamera kaydına yetecek ölçüde olduğunu söylüyorlar.

Öcalan devlete yılda kaç yılaraya mal oluyor

-  Adalet Bakanlığı’na günlük maliyeti nedir?

Etrafı tamamen çevrili ve 165 kamera ile korunuyor. Avukat görüşmeleri dahil her anı kayıt altında. Adada görevli, 250’si subay 1000’e yakın askeri personel var. Ada denizden de abluka altında. Yeni rakamlar açıklanmadı. Ancak

2008 yılı rakamlarına göre, ortalama bir hesapla devlete günlük maliyeti 125 bin TL. Bu hesapla devlete yılda 45 milyon liraya mal oluyor.