Soru: Oğlum 15 aylık oldu. Bu aylarda oğluma nasıl bir eğitim verebilirim ve “anne, baba, mama, aba, gel, git” gibi kelimeleri söylüyor konuşmasını ilerletmek için oğlumu nasıl eğitebilirim? Şimdiden teşekkür eder, çalışmalarınızın devamını dilerim. Gönderen: Yaprak S. Cevap Sayın Yaprak Hanım, Çocukların gelişim aşamalarından birisi olan kelimeleri kullanarak bir şeyleri temsil etme becerisi 12 aylıkken başlar. Ancak bebekler bu açıdan farklılık gösterebilirler. İlk kelimeleri ilgilerini çeken nesnelerin isimlerinden oluşur. Anlaşılır kelimeleri kullanmaya başlama dönemi çocuktan çocuğa farklılık gösterse de ilk kelimeler, tanıdıklarının isimler, sevdikleri şeyler veya vücudun kısımlarıdır. Tanıdık isimlerle görüntüleri karşılaştırabilirler. Sizin de oğlunuzla ilgili paylaşımınızda anne, baba, abla gibi kelimeleri kullandığını belirtmişsiniz. Bu dönemde her gün 9-10 kelime öğrenirler. 18 aylıkken çocukların kelime hazinelerinde patlama yaşanır. Bazı çocuklarda bu patlama olmayabilir. Bu dönemde çocuklar her şeyin bir ismi olduğunu öğrenir. Bir kelimeyi duyarlar ve bir/birkaç kez duyduktan sonra anlamını öğrenirler. Bu dönemde çocuğunuzun dil gelişimini desteklemek için; • Sözlü isteklere cevap vermesini desteklemek için bazı nesneleri vermesini isteyebilirsiniz. Örneğin, “Ahmet arabayı verir misin?“ gibi cümleleri kullanın. Verirse ne kadar gurur duyduğunuzu söyleyin. Eğer veremezse yardımcı olun. “Haydi arabayı alalım” gibi. • Basit şarkılar söyleyin. • “Burnun nerde” oyunu oynayın. Burnunuza dokunun. “Benim burnum nerde? İşte burda. Senin burnun nerde?” Burnuna dokunmasını sağlayın. Kendi burnuna dokunacak mı takip edin. Diğer organlar için de oyunu sürdürün. • Çocuğa okumak için her gün zaman ayırın. Büyük resimli, her sayfada 1-2 kelimelik cümleler olan kitaplar bulmaya çalışın. Okurken her sayfadaki resimleri isimlendirin, açıklayın. Sizin isimlendirdiğiniz resimleri çocuğun göstermesini sağlayın. Çocuğunuza sorun. “Bu nedir?”gibi. Başlangıçta isimlendiremeyebilir. Siz onun adına söyleyin. Bir gün gelecek sizi şaşırtıp resimdeki nesnenin ismini söyleyecektir. • Etrafındaki her nesnenin bir ismi olduğu için bu isimleri konuşmalarınız sırasında kullanın. Karyola, yastık, şişe, bardak gibi. • Kelime hazinesini genişletmek için birlikte bir kitaba bakın. Kitaptan bir nesneyi isimlendirin. Ve nerede olduğunu bulmasını isteyin. Bulursa sarılın gülün onunla gurur duyduğunuzu gösterin. Eğer bulamazsa birlikte arayın. “nerde köpek?, Bu köpek mi? Hayır, bu kuş. İşte köpek” deyin. Ve resmi gösterin. • 2 veya 4 kelimelik cümlelerle konuşmaya başladığında ne kadar heyecanlandığınızı gösterin. Cümlelerini genişletin. Örneğin, “elma“ dediğinde siz de ilaveler yapın. Örneğin, “evet önündeki elmayı bitirdin” ve “şimdi 1 tane daha istiyorsun.“ gibi. • Kelime hazinesini geliştirmek için çok sık konuşun. Kediyi, masayı gösterin. Ne yaptığınızdan bahsedin. • Yeni kelime öğrenirken ilk başta doğru telaffuz edemeyebilirler. Düzeltmeye çalışmayın, kelimeyi tekrar edin sadece. Örneğin, “Evet, yıldız ve ay.” diye siz doğrusunu tekrarlayın. Her geçen gün kelimelerine yeni detaylar ilave edin. • İsmi bulma oyunu oynayın. Örneğin, yaşıtı olan çocukları, (akraba veya arkadaş) bir araya getirin. Bir çocuğa bakın ve onu anlatın. “Bir kız. Mavi etek giymiş, uzun saçlı. Bil bakalım kim?“ deyin. İsmini söylemesini bekleyin. Söyleyemezse siz söyleyin. “Evet, Aytül.“ gibi. Çocuğunuzun dil gelişimini desteklemek amacıyla yapılan tüm etkinliklerde çocuğun farklı gelişim alanlarına da destek verebileceğinizi aklınızda bulundurarak paylaştığınız zamanların keyfini çıkarabilirsiniz. Dil gelişimi ve diğer gelişim alanlarında çocuğunuzun yaş dönemi özelliklerini öğrenmek ve bu konuda anne-baba olarak neler yapabileceğinizi öğrenmek için sitemizin Anne-Babalar İçin - Gelişimin Temel Özellikleri kısmını inceleyebilirsiniz. İlginize teşekkür eder, oğlunuzla birlikte keyifli günler dileriz. AÇEV