Omicron: İstanbul'da varyant neden ve nasıl hızla yayıldı?
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 31 Aralık'ta koronavirüs salgınıyla ilgili yaptığı açıklamada, "Tüm vakaların yüzde 52'si İstanbul'da tespit ediliyor. Tam anlamıyla İstanbul patladı diyebiliriz" ifadelerini kullandı.
Fahrettin Koca, aynı açıklamasında İstanbul'da Omicron varyantına bağlı vakaların çok yüksek olduğunu da belirtti.
Koca, 4 Ocak'ta yaptığı açıklamada ise "Omicron varyantı, İstanbul'daki vaka sayılarının toplam vaka sayısının yarısını aşmasına neden oldu" dedi.
Omicron'un merkez üssü İstanbul
İstanbul, koronavirüs salgınının başından bu yana ülkedeki en kritik kent oldu.
Salgının başlarında resmi makamlardan İstanbul için "Türkiye'nin Vuhan'ı benzetmesi" yapıldı.
Bugünkü durumda ise İstanbul'un, Omicron varyantı açısından da bir merkez üssü haline geldiği anlaşılıyor.
Uzmanlar, İstanbul'un havayolu ulaşımıyla Türkiye'nin dünyaya açılan kapısı olmasının bunun temel nedenlerden biri olduğunu belirtiyor.
'10 günde 5 kat hız'
Hafta içinde Anadolu Ajansı'na konuşan Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi Koordinatör Başhekimi Prof. Dr. Nurettin Yiyit, İstanbul'daki artış hızı ile nüfus yoğunluğu arasında bağlantı olduğunu söyledi:
"İstanbul, özelliği itibarıyla birçok ülkeden büyük bir şehir, nüfus olarak. Çok yoğun bir şehir."
Yiyit, kentteki vaka artış hızıyla ilgiliyse, "İstanbul'un vaka artış hızı son 10 günde 5 kat gibi büyük bir hızla gidiyor. Bu da ülke rakamına çok ciddi yansıyor. Diğer illerimizde de benzer bir süreç istemesek de yaşanacak. O yüzden büyük rakamlara yürüyebileceğimizi, şu resimden okuyabiliyoruz" dedi.
Aşı ve test kuyrukları uzuyor
Yoğunluk nedeniyle İstanbul'daki birçok hastanenin önünde aşı ve PCR test kuyrukları oluşmuş durumda.
Sosyal medyada da paylaşılan görüntülerde bazı hastanelerdeki kuyrukların onlarca metre sürdüğü, kimi yerlerde sokağa taştığı görülüyor.
Şişli Etfal Hastanesi, İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi (Çapa), Prof. Dr. Cemil Taşcıoğlu Şehir Hastanesi, Üsküdar Devlet Hastanesi, Beykoz Devlet Hastanesi, Beylikdüzü Devlet Hastanesi, Gaziosmanpaşa Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sarıyer Hamidiye Etfal Hastanesi, İstinye Devlet Hastanesi önünde test kuyrukları oluşan hastaneler arasında yer alıyor.
HES haritası kırmızıya döndü
Sağlık Bakanlığı'nın Hayata Eve Sığar Uygulaması'ndaki yoğunluk haritasında İstanbul'un önemli bir bölümünün kırmızıya döndüğü görülüyor.
Kırmız renk haritada yüksek risk anlamına geliyor.
Salgının kimi dönemlerinde kırmızı renklerin özellikle bazı ilçelerde yoğunlaştığı görülürken bugünkü tabloda ise kentin büyük bir bölümü kırmızı renk altına girmiş durumda.
Hastanelerin yükü ne durumda?
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Çarşamba günkü Bilim Kurulu toplantısı sonrası yaptığı açıklamada, "Omicron varyantının en çok yayıldığı İstanbul'da hastane yükünde belirgin bir artış gözlemlenmemiştir" dedi.
BBC Türkçe'ye konuşan İstanbul Tabip Odası Genel Sekreteri Dr. Osman Küçükosmanoğlu, İstanbul'da hastanelerde başvurularda artış olmakla birlikte Covid-19 yataklı servisleri ile yoğun bakım servislerinde kapasiteyi zorlayan bir durum olmadığını belirtiyor:
"Daha önceki dalgalardan olduğundan daha az sayıda insan hastanede yatıyor. Yoğun bakımlar da daha az dolu. Ama yine de hastane başvurularında önemli bir artış var. Geçtiğimiz Kasım veya Mart'ta yaşadığımız ataklarda hastaneler dolmuştu. Hastalık biraz daha hafif seyrediyor gibi görünüyor."
Küçükosmanoğlu, "dünyadaki rutin testlerin Türkiye'de olmadığını, kamu hastanelerindeki kuyruklar ve özelde ücret alınması nedeniyle birçok insanın test yaptırmaya gitmediğini, öğrencilerde aşılama oranının düşüklüğü nedeniyle okullardan eve bulaş getirildiğini" gözlemlediğini belirtiyor.
Küçükosmanaoğlu ayrıca maske başta olmak üzere bazı tedbirlerin geçen seneye kıyasla unutulduğunu, İstanbul'da restoranlardan caddelere insanların birçok yerde kalabalıklar içinde olduğunu söylüyor ve örnek olarak "İstiklal Caddesi açık diskotek gibi" diyor.
Aile hekimi: 'Pandeminin başından beri en yoğun dönemim'
İstanbul'da son haftalarda aile hekimlerine başvurular da artmış durumda.
BBC Türkçe'ye konuşan İstanbul Aile Hekimleri Derneği Bilim Komisyonu üyesi Uzman Dr. Ziya Köseoğlu, görev yaptığı Esenler'deki aile sağlığı merkezinde, pandeminin başından bu yanaki en yoğun dönemini yaşadığını söylüyor:
"Ben pandemi başladığından beri bu kadar yoğun çalıştığımı hatırlamıyorum.
"Son iki üç hafta içinde üst solunum yolu şikayetleri çok görmeye başladık. Neredeyse ikiye katlandı. Muhtemelen bunların büyük bir kısmı da Covid.
"Sahada çok sayıda pozitif ve temaslı hasta görüyoruz. Aralık 2021'de hem temastan dolayı hem de pozitif çıkmasından dolayı izlem yapmamız yani telefon arayarak izlememiz gereken kişi sayısı sayısı toplamda 138'di. Ama Ocak 2022 için şu ilk altı günü baz alırsak, ay sonunda yaklaşık 290 kişi olacak."
Aynı zamanda işyeri hekimi olan Dr. Köseoğlu, işyerlerinde de durumun kritik olduğunu anlatıyor:
"Bazı işyerleri çok sayıda çalışanının pozitif çıkmasında dolayı uzaktan çalışmaya geçti. Örneğin benim çalıştığım firmalardan bir tanesi, bir plaza, önümüzdeki iki hafta boyunca uzaktan çalışmaya geçti."
Hem resmi yetkililer hem de meslek örgütü temsilcileri, vaka sayısının İstanbul'da önümüzdeki günlerde de hızlı bir şekilde artmaya devam edeceği uyarısında bulunuyor.