Ortaylı: Haremde çaya, hünkâr odasında misafir ağırlamaya son

T24- Müze Başkanı Prof. Dr. İlber Ortaylı, taht taşıma ve Mecidiye Köşkü’nde tarihi eserlerin üzerinde kahvaltı etme skandalından sonra saray çalışanlarına yönelik bildiri yayımladı. Ortaylı, bildiride "Hamiyetkâr bir memur sınıfının bu gibi usulsüz kullanımlardan rahatsız olması beklenir. Aksine davranışlar hoş görülmeyecektir" dedi.

Ömer Erbil'in Radikal'de yayımlanan (8 Haziran 2011) haberi şöyle:

Topkapı Sarayı Müzesi’nde Müdür Yusuf Benli’nin 3. Selim tahtını lojmanına taşıtmaya kalkması ve Mecidiye Köşkü’nde tarihi eserlerin üzerinde kahvaltı ettiğinin ortaya çıkmasıyla Müze Başkanı İlber Ortaylı saray çalışanlarına yönelik bildiri yayımladı.

Osmanlıca ifadelerle yayımlanan ‘ferman’ gibi bildiride Ortaylı, Benli’nin 3. Selim’e ait tahtı lojmanına taşıtmasına da atıfta bulunuyor: “Saray bölümleri ve eşyalarının korunması, yer değiştirilmesi şahsi mülkümüzdeki gibi düşünülemez ve ancak mahviyetkâr (alçakgönüllü) bir hizmetkârın saygı ve huşu dolu çalışmasıyla yapılmalıdır. Eşyaların keyfi yer değiştirmesi saray envanterlerinde de içinden çıkılmaz sorunlar yaratır.”

Topkapı Sarayı Müze Müdürü Yusuf Benli, Harem bölümünde yıllardır sergilenen 3. Selim tahtını lojmanına taşıtmak istemiş, lojman kapısından geçmeyeceği anlaşılınca ‘yıkın’ talimatı vermiş ancak iç kapıdan da geçmeyeceği anlaşılınca tahtı depoya geri götürmek zorunda kalmıştı. Ayrıca Benli’nin Mecidiye Köşkü’nde tarihi eserler üzerinde misafirlerini ağırladığı da ileri sürülmüştü. Radikal’in 3 Haziran’da manşetten duyurduğu haber yankı uyandırmıştı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Zülküf Yılmaz’ı muhakkik olarak göndermişti. Âli kat’tan uyarı gelmiş Topkapı Sarayı Müze Başkanı Prof. Dr. İlber Ortaylı haberin ardından uzmanlarla toplantı yaptı. Ortaylı, toplantı sonrası da tüm çalışanlar için bildiri yayımladı. Bildirinin bir bölümü şöyle:

“Son zamanlarda sarayın Harem’de Hünkâr Sofası, Bağdat ve Revan Köşkü gibi bölümlerinde çay içildiği ve Mecidiye Köşkü’nde kuratörlerle toplantılar yapıldığı, Mecidiye Köşkü’nde hünkârın kahve odasında misafir ağırlandığı, aynı âdetin Bağdat Köşkü’nde de tekrarlandığı, maalesef Bakanımızın âli katından ihtar edilmiştir. Bu gibi kullanımların ilgili birimlerce izin alınmadan yapıldığı ve müze başkanlığına da bilgi verilmediği üzüntüyle müşahade edilmektedir. Hamiyetkâr bir memur sınıfının bu gibi usulsüz kullanımlardan rahatsız olması beklenir.”

Bildiride ayrıca inşaat molozlarının gelişigüzel çöpe atıldığı da vurgulandı. Ortaylı bildiride molozların gelişigüzel toplanamayacağını belirtti: Çöpten tarihi çini çıktı “Revan Köşk’te hoyratça kaldırılan yığında tesadüfen bir çiniye rastlanılmıştır. Topkapı Saray Müzesi’nin yönetimindekilerin ve en küçük rütbeli çalışanının hep birlikte bu milli abidenin hizmetkârları olduklarını unutmamaları gerektiğini hatırlatırız. Aksine davranışlar Sayın Bakanımızın da belirttiği gibi hoş görülmeyecektir.” Sarayın ışıkları bütün gece sönmedi! Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Zülküf Yılmaz, geçen cumartesi günü Topkapı Sarayı Müzesi’nde göreve başladı. Müze uzmanları, güvenlik görevlileri ve tahtı taşıyanların tek tek ifadelerini aldı. İfade işlemi üç gün boyunca gece geç saatlere kadar sürdü. Müze müdürünün taht taşıtmayla ilgili olarak “Depolar rutubetliydi, lojmanın daha sağlıklı olduğunu düşündüm” şeklindeki ifadesi müze çalışanlarınca “Aynı depodaki 3 binden fazla esere yazık değil mi?’’ diye eleştirildi.

Teftiş Kurulu’ndan müfettiş yerine personelden muhakkik gönderilmesi de akıllarda soru işaretine yol açmıştı. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay dün Teftiş Kurulu Başkanlığı’na soruşturma izni verdi. Bir müfettişin bu hafta müzeye geleceği bildirildi.