Osmaniye'de referandum: Devlet Bahçeli'nin memleketinde 'Hayır' sesleri

"Hükümet teyze" diyorlar Osmaniye'de Seher Tıraş'a. İşleri yoluna koyan, sözü sayılan, güneş gibi ışıl ışıl gülümsemesi olan ve yeni tanıştığı bir gazeteciye 40 yıldır tanıyormuş gibi sıkı sıkı sarılan sıcacık bir kadın.

Oğlu Asteğmen Ahmet Tıraş, 1994'te Diyarbakır-Ergani'deki bir çatışmada hayatını kaybetmiş.

"4 ay Ankara-Etimesgut'taydı, 3 ay uzattılar, Diyarbakır'a gitti o zaman şehit düştü, 20 yaşındaydı" diyor Seher Tıraş. Sadece oğlundan bahsederken kayboluyor yüzündeki ışıltı.

Son 10 yıldır Osmaniye Şehitler ve Gaziler Derneği'nin Yönetim Kurulu'nda, yakınlarını kaybeden ailelerle dayanışma, yardımlaşma faaliyetleri yürütüyor.

Dernek Başkanı Durmuş Öksüz, "Osmaniye 246 şehit verdi, Türkiye'de en çok şehit veren il burası" diyor.

Durmuş Öksüz de, Seher Tıraş da siyaset konuşmaktan kaçınıyorlar. Onların bu tavrı aslında Osmaniye'deki genel bir tavrı yansıtıyor.

"Hükümet teyze" Seher Tıraş, "Benim siyasetle işim yok, siyaset kişiseldir, herkes herkese saygı duymak zorundadır. 'Evet'çiler evet diyorsa terör değildir, 'Hayır'cılar Hayır diyorsa terör değildir. Hükümet içinde de 'Hayır' diyen var, hepsi terör mü?' diye soruyor.

Bu tartışma, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 12 Şubat'ta Bahreyn yolculuğu öncesi açıklamasında "Kandil'le ve uzantılarıyla hareket edenler, hepsi birden 'Hayır' diyor" sözleriyle başlamıştı.

Daha sonra sıklıkla benzer açıklamalar yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, buna karşılık 6 Nisan'da Balıkesir'de 'Hayır'cılara 'terörist' demediğini belirtip, "Ben hiçbir yerde böyle bir şey söylemedim, 'Hayır' diyenleri de anlayışla karşılarız" dedi.

Seher Tıraş'ın evinin bulunduğu mahallenin paralel sokaklarından birinde büyük bir Türk bayrağı asılı. Mahallede yaşayan aile de çatışmada yakınını kaybetmiş.

Osmaniye'de, 7 Haziran 2015'teki genel seçimde Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), 1 Kasım 2015'teki seçimde ise Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) birinci parti oldu.

AKP ile MHP arasında geçişlerin yoğun olduğu bir kent Osmaniye, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin ise memleketi.

Osmaniye'de referandumda "Evet" çıkması şaşırtıcı olmayacak. Ama sohbetlerde "Hayır" eğilimi de güçlü şekilde hissediliyor.

Atatürk Caddesi'nde ismini vermek istemeyen ancak kendisinin "Kocakurt" olarak anıldığını söyleyen bir MHP'li "Artık 'kurt'luk bitti. 15 senedir MHP'ye oy verirdim, referandumda 'Hayır' diyeceğim. Devlet Bahçeli bizi sattı, Meral Akşener parti kursa ona oy veririm" diyor.

Suriye'de hayatını kaybeden Türk askerlerinden ve ile yerleşen Suriyeli göçmenlerden bahsedip, hükümetin Suriye politikasını, ekonomiyi ve AKP iktidarının 15 senesini eleştiren "Kocakurt" lakaplı esnaf iktidara tepki gösterirken, yanında oturan ve ismini vermeyen başörtülü bir kadın da ona çıkışıyor:

"Ben hükümetin her şeyini eleştirmiyorum iktidarın iyi işleri oldu.

"Başörtüsü özgürlüğü getirdiler. Din eğitimi özgürlüğü getirdiler. Benim kız kardeşlerim başları açık çalışmak zorunda kalıyordu şimdi kapalı çalışabiliyorlar. Ama Suriyeliler konusunda katılıyorum. 5 yılda 5 çocuk doğurdular, pazara çıksan tıklım tıklım Suriyeli."

Oyunun rengini belli etmeyen Osmaniyeli kadının bir şikayeti daha var. Fethullah Gülen Cemaati'ne yönelik operasyonlarda "Kurunun yanında yaş da yandı" diyor ve kendi yakınlarından da örnek veriyor:

"Suçsuz insanlar da hapiste. 30 yıllık öğretmen akrabam var. Hacca gitmek için para biriktiriyordu, bankaya (Bank Asya) para koydu. İşten çıkarıldı. Hiç iş bulamıyor. Hırsız mı olsun şimdi o?"

MHP'liler arasında Devlet Bahçeli'nin "Evet" çağrısında birlik sağlanabilmiş değil.

Referandumda "Hayır" diyeceğini söyleyen Osmaniyeli esnaf Vahdettin Çetin de daha önce iki defa MHP'ye oy vermiş ancak şimdi "Tek adamlığa karşı".

Devlet Bahçeli'nin önceki mitinglerine katılıp kendisini alkışladığını, takdir ettiğini ancak Bahçeli'nin "Evet" kararıyla da 'şok olduğunu' söylüyor.

Anayasadaki değiştirilecek maddeleri okuduğunu ve içine sinmediğini söyleyen Çetin, 18 yaşındaki kızıyla diyalogunu da anlatıyor:

"Benim 18 yaşında liseye giden kızım var. 'Seni milletvekili yapacağım' dedim, 'Baba, ben harçlığımı senden alıyorum nasıl milletvekili olayım' dedi. Referandumda o da 'Hayır' oyu verecekmiş öyle diyor. Kimi kandırmaya çalışıyorlar? Kimlere milletvekili vaatleri veriliyor ben bilmiyorum."

Halk arasında Devlet Bahçeli'ye duyulan saygı her fırsatta dile getiriliyor ancak referandumdaki siyasi duruşu Osmaniye'de ayrışma yaratmış.

MHP Osmaniye İl Başkanlığı Basın Sözcüsü Bünyamin Sezer'e göre ise Devlet Bahçeli'ye gösterilen tepki "siyasi olarak önü kapalı olduğunu düşünenlerin tepkisi".

"Bir kesim var, önleri açılsın diye Devlet Bahçeli'nin gitmesini istiyor. Osmaniye'de referandumda bir sıkıntı olmaz. İnsanlar sosyal medyadan takip ediyor gerçekleri görmüyor. Referandum günü görürsünüz asıl sonucu" diyor Bünyamin Sezer. Osmaniye'den "Evet" çıkacağına inandığını söylüyor.

Osmaniye'de Devlet Bahçeli'nin kendi memleketini az ziyaret ettiği eleştirisine de Sezer, "Devlet Bahçeli, Türkiye genelinde faaliyet gösteren bir partinin genel başkanı, sadece Osmaniye'nin değil. Her zaman gelemez" yanıtını veriyor.

"Tek adam" sistemi olacağı kaygısıyla "Hayır" oyu vereceğini açıklayanlara da tepkili Bünyamin Sezer. "Anayasada öyle bir madde yok, bunu söyleyenleri de ikna ediyoruz" diyor.

"'Evet' kampanyası yürüten fakat isminin kullanılmasını istemeyen bir AKP'li de Osmaniye'de başarılı olacakları görüşünde:

"Referandum artık sadece AK Parti davası değil, Türkiye davası. İnsani bir dava. Batı'nın manşetlerini gördük 'Hayır' diyorlar. Türkiye'de 'tek adamlık' korkusu diyorlar öyle bir şey yok. Herkes fani."

Adının açıklanmasını istemeyen AKP'li çalışmalarında bir defa MHP'li bir ülkücünün "Hayır" dediğine tanık olmuş ve ikna etmeye çalışmış:

"Bir defa denk geldim, o da 'Ben Evet çıkacağını biliyorum ama Hayır oyu vereceğim' dedi. Ben eğitim ve sağlık sistemindeki ilerlemeleri anlatıp ikna etmeye çalıştım ama o fikrini değiştirmeyeceğini söyledi ben de bıraktım."

Osmaniye'deki sohbetlerde "Evet" ve "Hayır"ın birbirine çok yakın olacağı kanısı hakim.

Ancak yerel bir gazeteci, Osmaniye'yle ilgili tahminler konusunda uyarıyor:

"Burada insanların dediklerine bakma, sandığa gidip dediklerinden farklı oy kullanabilirler. Ancak referandum günü anlaşılır burası."