Pedagojik formasyon kalktı mı?
YÖK, 2021-2022 eğitim-öğretim yılından itibaren 'Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı'nın yeniden başlatılacağını duyurmuştu. Kararın ardından konu, tartışmaya neden olup yargıya taşınmıştı. Peki Danıştayın kararıyla pedagojik formasyon kalktı mı?
Yurt Gazetesi'nin haberine göre, uzun zamandır tartışma konusu olan ‘pedagojik formasyon’ yargıya taşındı. Geçen sene Yükseköğretim Kurulu, Millî Eğitim Bakanlığı ile yapılan protokol çerçevesinde pedagojik formasyon eğitimine ilişkin usul ve esasların güncellendiğini duyuruldu.
Açıklamada “Üniversite senatolarının belirleyeceği kriterler, üniversitelerin fiziki alt yapısı, öğretim üyesi yeterliliği, eğitimin niteliği, illerde Millî Eğitim Müdürlüğüne bağlı okulların fiziki kapasitesi ve öğretmenlerin branşlara göre dağılımı gibi hususların da göz önünde bulundurularak başlatılması mümkün olabilecektir” denildi.
Danıştaytan yürütmeyi durdurma kararı
O tarihten sonra Eğitim Fakültesi mezunu olmayan kişilerin öğretmen olabilmesini sağlayan belge olan formasyon alabilmek için öğrenciler üniversitelerde eğitim için başvurdu ve kontenjanlar açıldı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği, atılan adımın yanlış olduğunu söyleyerek yürütmenin durdurulması için geçen ekim ayında Danıştay’a başvurdu. Danıştay 8’inci Daire’den dikkat çeken bir çıkış geldi ve yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Alınan karar ile halen süren pedagojik formasyon eğitimi ve sonraki uygulamaların hukuki etkisine binaen yasal dayanağı ortadan kalktı. Kararda “Pedagojik eğitim sertifika programı açılış izni verilen üniversitelerin, ‘Başvuru ve Yerleştirme’ başlıklı 5. maddesinin 2. fıkrasında hukuka uyarlık bulunmamakta. ‘Rehberlik Alanına’ yapılacak atamalarda ‘Psikoloji Bölümü’ mezunları yönünden dava konusu düzenlemenin yürütmesinin durdurulması gerekmektedir” ifadeleri kullanıldı.
“Formasyon eğitiminde doğru dürüst ders yok”
Türk PDR Derneği ve Eğitim ve Bilim Gücü Dayanışma Sendikası Genel Başkanı Oğuz Özat, “İptal olacağını herkes biliyordu. Limitsiz, oransız kontenjanlar açıldığı ve hatta birçok fakültede staj için fiziki ortam imkânı olmadığı hâlde şartlar gözetilmeden açıldığı ortadaydı. 700 bine yakın öğretmen MEB’e atama beklerken ve özel okullarda asgari ücrete dahi iş bulamazken yeni işsiz öğretmenler oluşturulmasının önüne geçildi. ‘Hiçbir şey olamıyorum bari öğretmen olayım’ mantığı doğru değil. Eğitim, 7-8 dersle öğretmen yapılarak sunulacak kadar ucuz bir hizmet değil. Kaldı ki verilen pedagojik formasyon eğitiminde, öğretmenlik meslek yetkinliğini sağlayacak doğru dürüst ders de bulunmamaktadır” dedi.
Pedagojik formasyon nedir?
Pedagojik formasyon, pedagoji biliminde eğitim pedagojisi ile ilgili bilgilerin verilmesini kapsar. Pedagojik formasyon, akademik tanımların, öğrenmeye açık bireylerin algılayabileceği dilde, farklı şekillerde anlatılabilmesi için alınan bir çeşit formasyon eğitimidir. Üniversitelerin fen-edebiyat fakültelerindeki herhangi bir bölümden alınmış eğitimden sonra, o bölüm mezunlarının öğretmenlik yapabilmesi için başlatılmıştır. Sınıf yönetimi ve öğretmenlik mesleğine giriş gibi derslerden oluşmaktadır.
Yükseköğretim Kurumu, 2010-2011 yılından itibaren bu öğretmenlik eğitimini Tezsiz Yüksek Lisans adı altından çıkarıp Pedagojik formasyon eğitimi olarak değiştirmiştir. Eskiden ALES notuna göre sıralama yapılırken, 2010-2011 yılından itibaren diploma not ortalamasına göre sıralama yapılmakta ve üniversiteler bu ortalamalara göre öğrenci almaktadırlar.