Pekin Güney Çin Denizi davasını kaybetti
Hollanda'nın Lahey kentindeki mahkeme, Güney Çin Denizi'ndeki egemenlik anlaşmazlığında davayı açan Filipinler'in haklı olduğuna karar verdi. Kararda Çin'in “deniz bölgesindeki kaynaklar üzerinde geçerli olduğunu” iddia ettiği “tarihi haklarına” dayanak sunabilecek “herhangi bir hukuki temelin bulunmadığı” ifade edildi.
Çin yönetimi, kararı tanımadığını açıkladı. Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada kararın "geçersiz olduğu ve bağlayıcı gücünün olmadığı" ifade edildi. Filipinler ise Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi'nin kararını memnuniyetle karşıladı. Filipinler hükümetinden yapılan açıklamada kararın “itidal ve soğukkanlılıkla” karşılanması gerektiği ifade edildi. Filipinler Başbakanı Rodrigo Duterte karar açıklanmadan önce de hükümet görevlilerini iğnemelerde bulunmamaları ve Çin'e yönelik alaycı ifadelerden kaçınmaları yönünde uyardı.
Çin, devletler arasındaki uyuşmazlıkları barışçıl yollarla çözmekle görevlendirilen Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi'ne taraf ülkeler arasında yer alıyor. Mahkemenin kararı hukuki açıdan bağlayıcı olmakla birlikte kararın uygulanmasını zorlayıcı, somut prosedürler bulunmuyor.
Çin, Güney Çin Denizi'nde yaklaşık 3 milyon kilometrekare büyüklüğündeki bölgenin yüzde 80'i üzerinde hak iddia ediyor. Pekin bu iddiasını 1940'lardan kalma bir haritaya dayandırıyor. Denize kıyısı bulunan Filipinler, Malezya, Vietnam, Tayvan ve Brunei ise sözkonusu bölgenin belli bölümlerinin kendi egemenlik sahaları içinde olduğunu ileri sürüyor.
Hammadde kaynakları açısından zengin olan bölge üzerindeki anlaşmazlık, Çin ile ABD arasındaki ilişkileri de olumsuz yönde etkilemişti. Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi'nin kararıyla ilgili Washington'dan da bir açıklama geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby mahkemenin aldığı kararın, Güney Çin Denizi'ndeki anlaşmazlığın barışçıl çözümü hedefine “önemli bir katkı” olduğunu duyurdu. Açıklamada tarafların kararı “nihai ve yasal olarak bağlayıcı” olarak görmesi ve "provokasyonlardan kaçınmaları" gerektiği belirtildi.