PİYASA – ABD borsaları ticaret savaşı endişeleriyle düştü
Hilal Sarı / İstanbul, 5 Mart (DHA) – Küresel piyasalarda ticaret savaşı endişeleri sermaye piyasalarını baskılamaya devam etti ve ABD Borsaları’nda Dow Jones vadelileri 150 puanlik düşüşle açıldı. Dow Jones yüzde 0.44’lük düşüşle açılırken, S&P 500 yüzde 0.46’lık düşüşle açılarak 12,31 puan gerilerken, Nasdaq bileşik endeksi yüzde 0.35’lik kayıpla açıldı ve 25.16 puan düştü.
Türkiye\'de enflasyon verilerinin ardından 3.81 düzeyinden 3.82 liranın üzerine yükselen dolar, gün içinde 3.81-3.82 bandından işlem gördükten sonra kapanışa doğru yeniden 3.82 liranın üzerine çıktı.
Euro/dolar paritesi ise İtalya’daki seçimlerde Euro karşıtı partinin beklenenden daha fazla destek görmesiyle gün içinde yüzde 0.17’lik bir düşüş kaydederek 0.34’lük düşüüşle 1.2270 seviyesine kadar gerileyip kapanışa yaklaşırken 1.2311 seviyesine yükseldi.
Avrupa piyasaları İtalya’da aşırı sağ euro karşıtı 5 yıldız hareketinin tek başına iktidar olamayacağı sonucuyla güne açılışla başladı ve gün içinde karışık seyrini sürdürdü. Franfurt’ta DAX yüzde 0.41 yükselişle 11,971.10’a yükselirken, FTSE yüzde 0.02’lik artışla 7,071.13 düzeyine çıktı. Paris CAC endeksi ise yüzde 0.02’lik düşüşle 5,135.36’ya geriledi. İtalya’da Milano Borsası FTSE MIB ise yüzde 1.24’lük bir düşüşle 274.46 puan gerileyerek 21,637.68 düzeyine düştü.
ABD 10 yıllık tahvil getirileri yüzde 3.0 seviyelerini görmesinin ardından gevşedikten sonra Pazartesi sabahı yüzde 0.009’luk düşüşle 2.848 düzeyine geriledi.
Günün ilk saatlerinde yüzde 0.25’lik artış yaşayan altın gün içinde yüzde 0.06’lık düşüşle 1322,60 dolardan işlem görürken, değerli metal küresel ticaret savaşı endişesiyle güvenli liman olarak görülüyor.
Brent Petrol yüzde 0.31 düşüşle 64.17 dolara geriledi
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) ABD’li kaya petrolü şirketleriyle Houston’da gerçekleştireceği toplantı öncesi ABD kaya petrolü üretimindeki büyümenin hız kazanmasıyla Batı Teksas Petrolü yüzde 0.03 düşerek 61.23 dolara, Brent Petrol yüzde 0.31 düşüşle 64.17 dolara geriledi.
Avrupa piyasalarında günün ilk saatlerindeki yükselişte Euro Bölgesi perakende satışları, Almanya ve Fransa’dan gelen PMI verileri etkili oldu. Almanya’da imalat PMI verilerinin Şubat ayında beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi Avrupa borsalarındaki yükselişte etkili oldu.
Avrupa Birliği ve 19 üyeli Euro Bölgesi\'nde Ocak ayında perakende ticaret hacmi yüzde 0.1 düştü. Perakende satışlar Ocak ayında yıllık bazda ise, Euro Bölgesi\'nde yüzde 2.3, Avrupa Birliği genelinde yüzde 2.7 arttı.
Euro Bölgesi PMI Şubat ayında Ocak’taki 58.8’den 57.1’e geriledi
IHS Markit ve BME tarafından oluşturulan Almanya İmalat PMI verisi Şubat ayında Ocak ayındaki 61.1 düzeyinden 60.6 düzeyine gerilemesine karşın, 60.3 düzeyindeki beklentilerin üzerinde gerçekleşti.
IHS Markit Economics tarafından açıklanan verilere göre Euro Bölgesi Bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şubat ayında Ocak’taki 12 yılın en yüksek düzeyi olan 58.8’den 57.1’e geriledi; ancak, seri ortalaması 53.0 düzeyinin üzerinde tutundu. Son 56 aydır büyümeye işaret eden endeksin Şubat ayında 57.5 gelmesi bekleniyordu.
Fransa ekonomisi için açıklanan imalat Satınalma Yöneticileri Endeksi, Euro Bölgesi’nin en önemli ekonomilerinden biri olan Fransa’da imalatın büyümede hız kestiğine işaret etti. IHS Markit tarafından açıklanan Fransa İmalat PMI verisi Şubat’ta Ocak ayındaki 58.4 düzeyinden 55.9 düzeyine geriledi. İlk tahminlere göre bu verinin 56.1 gelmesi bekleniyordu.
Birleşik Krallık ekonomisi için açıklanan üretim PMI verileri Şubat ayında Ocak ayındaki 55.3 düzeyinden 55.2’ye geriledi. IHS Markit ve CIPS tarafından oluşturulan verinin Şubat ayı için 55.0 gelmesi bekleniyordu. Veri, Birleşik Krallık imalat sanayi büyümesinin sekiz ayın en düşük hızına gerilediğine işaret ediyor.
Asya piyasaları Çin’de başlayan Ulusal Halk Kongresi’ni ve Japonya PMI verilerini izlerken, Japonya Nikkei yüzde 0.66 düşüşle kapandı. Çin hükümetinin 2018 yılında ekonomik büyüme beklentisini yüzde 6.5 olarak duyurmasının ardından Shangai borsası yüzde 0.09 artış kaydetti. Hong Kong borsası HSI ise günü yüzde 2.28 düşüşle kapattı.
Çin’de hizmet sektörü Şubat ayında büyümesini sürdürse de Ocak ayında kaydedilen altı yılın en yüksek büyüme hızından hafif geri çekildi. Caixin-Markit hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Şubat ayında, Ocak ayındaki 68 ayın zirvesi olan 54.7 düzeyinden 54.2’ye geriledi. Halen büyümeye işaret eden veriler hizmet sektöründeki büyüme hızının Şubat’ta hız kestiğine işaret etti. İmalat sektörü PMI verisi 51.6 gelen Çin’de bileşik PMI verisi Ocak’taki 53.7 düzeyinden Şubat’ta 53.3 düzeyine geriledi.
Japonya’da hizmet sektörü Şubat ayında bir önceki aya göre daha yavaş büyüyerek ekonomik büyümede hafif bir yavaşlamaya işaret etti.
IHS Markit ve Nikkei tarafından oluşturulan Japonya Hizmetler Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) bir önceki ay 51.9 düzeyindeyken Şubat ayında 51.7’ye geriledi. Fakat veri 17 aydır büyüme ve daralmayı birbirinden ayıran 50 sınırının üzerinde geliyor. Kompozit PMI ise Şubat ayında Ocak’taki 52.2 seviyesinden 51.9’a geriledi. Şirketler Şubat ayında istihdam yaratmaya devam etti; ancak, istihdamın yaratılma hızı üç ayın en düşük seviyesine geriledi.
IHS Markit tarafından yapılan açıklamada “Japonya hizmet sektöründeki genişleme genel olarak değişiklik göstermedi, sadece genel bir yavaşlama gözlemlendi” denildi.
İç piyasada ise odak noktası günün ilk saatlerinde açıklanan enflasyon verisi oldu. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre tüketici fiyatları, yüzde 0.50 dolayındaki beklentilere karşın, Şubat\'ta yüzde 0. 73 arttı, yıllık enflasyon yüzde 10.26 düzeyine, yurt içi üretici fiyatları da yüzde 2.68 arttı ve yıllık üretici enflasyonu yüzde 13.71 düzeyine çıktı.
Haftaya yüzde 0.15’lik bir yükselişle başlayan dolar/TL verinin ardından yükselişini yüzde 0.31’e çıkartarak 3.82’nin üzerine çıktı, öğleden sonra ise 3.81-3.82 bandından işlem görmeye devam etti. Euro/TL yüzde 0.08’lik bir düşüşün ardından enflasyon verisiyle tekrar yükselişe geçerek kapanışa yaklaşırken yüzde 0.24’lük bir artışla 4.70-4.71 bandından işlem gördü.
Geçen haftayı 116,859.19 seviyesinden kapatan Borsa İstanbul Endeksi (BIST 100) ise haftaya düşüşle başlayıp gün içinde yüzde 0.04 yükselerek 116,893.07 düzeyine döndü.
Derici: Bu haftanın ana gündemlerinden biri PPK olacak
Spinn Eğitim ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Özlem Derici bu hafta piyasaların gündeminin Türkiye enflasyon verisi, Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı ve ABD’de tarım dışı istihdam verileri olduğunu aktardı.
Derici yaptığı piyasa değerlendirmesinde enflasyonun tek haneliye düşüp düşmeyeceği piyasa beklentileri açısından çok önemli olduğunu vurgulayarak, “Tek hane önemli. Eğer beklenenin altında gelirse, bu piyasaları biraz rahatlatır ve tahvil faizlerine pozitif yansır” dedi. Verinin tek haneli gelmemiş olması Derici’nin de işaret ettiği üzere kurları yukarı yönlü çevirdi.
Üretici Fiyat Endeksi’nin de enflasyona iki – iki buçuk aylık bir süre içinde etkisi olduğunun altını çizen Derici “ÜFE de çok önemli çünkü genelde bizim hesaplarımızda iki- iki buçuk ayda düşüş tüketici fiyatlarına yansır. Fakat burada ana kriter kalıcılığı. ÜFE’de birkaç aydır yavaşlama var. Onun devamının gelmesi tek haneliye düşersek, yaklaşırsak pozitif yansır” dedi ve şu değerlendirmeleri yaptı:
“Kur stabil gidince, emtia fiyatlarında durulma görülünce bu aya özel olarak düşüş devam edecektir. Riskler petrol fiyatrları tekrar 70’e gidebilir. Ücretler artıyor. Kur şu anda stabil görünüyor ama 3.80’in üzerine çıkıyor.
\"Bu haftanın ana gündemlerinden biri PPK olacak. PPK çok önemli. Faiz değişikliği beklenmiyor ama açıklamaları çok önemli olacak. Enflasyonun seyriyle birlikte ben de dahil faiz artışı bekliyor piyasalar. Merkez Bankası düşen enflasyonda kalıcı olmasına dair işaret aradığını belirtir ve buna dair açıklama yaparsa piyasalar güven tazeler. Enflasyonun Merkez Bankası beklentisinden yukarda olmasını ve bu ay faiz artışı yapılmamasını bekliyorum.”
“Merkez bankasının enflasyonda görülecek bir gevşemeye karşı söylemini nasıl değiştireceği daha önemli olacak. ‘Dalgalanmalar olabilir biz kalıcı düşüşe bakacağız.’ söylemi devam edecek önemli; benzeri bir açıklama Merkez Bankası’na olan güveni tazeler ve piyasaları bir nebze rahatlatır.”
\"Global tahvil faizleri artıyor; küçük bir gevşeme olsa da 3.0’e doğru hareket ediyor\"
Doların küresel piyasalardaki düşüşüne rağmen bizde baskılanmasınun iç risklere bağlı olduğunu belirten Derici “Bizde biraz daha iç riskler, Afrin oğperasyonu ve ABD ile ilişkiler gibi konular. Dolar dünyada değeri düşüyor gibi ama gelişmekte olan ülkelere sermaye girişi sınırlı olmaya başladı. Kurun üzerinde hafif bir baskı yaşıyoruz. Çok dramatik değil. Global tahvil faizleri artıyor; küçük bir gevşeme olsa da 3.0’e doğru hareket ediyor” değerlendirmesini yaptı.
ABD’deki tarım dışı istihdam verilerinin de belirleyici olacağını belirten Derici “Çok tehlikeli. Trump bu konuda ciddi görünüyor. Diğer ülkeleri de tetikleyebilir. Orta vadede büyük riskler barındırıyor. Piyasalar da yakından takip edecektir gelişmeleri” dedi.