İçişleri Bakanlığı'nın dün akşam saatlerinde açıkladığı 30 büyükşehir ile Zonguldak ili için sokağa çıkma yasağı kararının ardından yanıtlanmayı bekleyen pek çok soru doğdu. Evcil hayvanı olan vatandaşlar ne yapacaklarını sorarken, genelgede konuyla ilgili herhangi bir düzenleme yer almadı. Sokağa çıkma yasağının ilk gününde evcil hayvanlarının ihtiyaçlarını gidermek amacıyla dışarı çıkmak zorunda kalan pek çok vatandaşa polisler tarafından ceza yazıldı.
T24’ün ulaştığı yetkililer evcil hayvan sahibi vatandaşların şikâyetlerinin bakanlıklara iletildiğini, valiliklerin ise konuya ilişkin olarak inisiyatif aldığını aktardı. Edinilen bilgiye göre, vatandaşların evcil hayvanlarının fizyolojik ihtiyaçlarını gidermek amacıyla evlerinin yakınına çıkabilmelerine olanak tanıyan bir düzenleme taslağı hazırlandı. Ancak taslak henüz genelgeye dönüşerek resmiyet kazanmadı. Evcil hayvan sahiplerinin ise bu süreçte mağduriyetleri sürüyor.
Telefonla ulaştığımız Rüya Uluşahin, uygulamanın tamamen polislerin inisiyatifine bırakıldığı yorumunda bulunuyor. “Bana hayvan sevmeyen, kötü bir polis denk geldi. Yapmayın, etmeyin dedim ama ‘bana ne’ cevabını aldım” diyen Uluşahin, polislerden köpeğini tuvalete götürmek için bir yol önermelerini rica ettiğini ancak aldığı cevaplar karşısında konuşmaktan vazgeçtiğini söylüyor:
“Bize bir şey söyleyin, onu yapayım dedim. ‘Evinizin bahçesi yok mu’ diye sordular. Ben bahçe olsa zaten neden çıkayım, çıkmak zorundayım. Köpeğime ‘yap eve, izin verdim’ desem bile yapmayı reddeder. Ölsün mü evde hayvan? Ama polislerden bir tanesi bana, ‘Köpeği madem sahiplenmişsiniz, bunu da göze alsaydınız’ dedi, o anda imzaladım ceza kağıdını artık, uğraşamadım. Bin lira olduğunu da eve gelince gördüm.”
Ankara’nın Çankaya ilçesinde, Cevlizlidere’de oturan Orhun Gençosmanoğlu’nun kardeşi ise köpeğini gezdirip gezdirmeyeceğini sormak için polis memurunun yanına gittiği sırada ceza yemiş. Çıkmadan önce 155’i aradıklarını ve sosyal yardımla ilgili bir departmana yönlendirildiklerini anlatan Gençosmanoğlu, buradaki yetkililerin konuyla bilgileri olmadığını söylemesi üzerine polise yönelmiş. Twitter üzerinden yaptığımız mesajlaşmada, kardeşinin polislere, “Sokağa çıkmak yasak biliyorum ama benim bir köpeğim var çıkarabilir miyim?” diye sorduğunu aktaran Gençosmanoğlu, devamında yaşananları da şöyle anlatıyor:
“Polis memuru sokağa çıkmanız yasak, benim size şu an ceza yazmam lazım demiş. ‘Tamam o zaman gideyim ben’, deyince amirleri olduğunu tahmin ettiği ikinci bir memur, ‘Neden gelmiş’ diye sormuş. ‘Soru sormaya geldi’ deyince de, 'Ceza yazacağız o zaman’ demiş. Cezanın kesildiği yer de evimizle aynı caddede, hemen evimizin karşısı.”
Kendilerine kesilen cezanın 392 Türk Lirası olduğunu kaydeden Gençosmanoğlu, yasak bitene kadar ne yapacakları konusunda da endişeli. Balkonu denediklerini ancak köpeklerinin oraya çişini ve kakasını yapmayı reddettiğini belirten Gençosmanoğlu, “Apartmana ait, küçük çimenlik bir alan var evin önünde, 5 dakika hızlıca orada halledebildik. Muhtemelen pazar gecesine kadar birkaç defa daha oraya çıkacağız” diyor.
İstanbul Veteriner Hekimler Odası, İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan sokağa çıkma yasağına ilişkin genelgede veterinerliklerin yer almamasından dolayı gelen şikâyetler üzerine bakanlıkla iletişime geçildiğini ve görüşmeler neticesinden olur alındığını açıkladı. Duyuru sitede şöyle yer aldı:
“Dün uygulamaya konulan sokağa çıkma yasağı genelgesinde mesleğimizin muafiyeti net olarak belirlenmediğinden haklı olarak meslektaşlarımızdan çok sayıda soru tarafımıza iletilmiştir. Bunun üzerine Yönetim Kurulumuz tarafından girişimler yapılmış ve herhangi bir sınırlama olmadan hayvan sağlığı hizmeti veren meslektaşlarımızın işlerine gidebilmeleri için olur alınmıştır.”
“Haftasonu için ilan edilen sokağa çıkma yasağından Veteriner hekimler muaf tutulmuştur” denilen bir başka duyuruda ise veteriner hekimlere şu önerilerde bulunuldu:
Öte yandan Hayvanları Koruma Kurtarma ve Yaşatma Derneği (HAYKURDER), sosyal medya mecrası Twitter'da köpeklerini gezdirdiği için polisler tarafından kesilen para cezalarının iptaline yardımcı olmak için bir telefon numarası paylaştı.
HAYKURDER, hayvan beslemesi yapan vatandaşların da sokağa çıkma yasağından muaf olduğunu belirterek, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile gerçekleştirdikleri görüşmeler neticesinde 31 il valiliğine yazı gönderildiğini açıkladı. HAYKURDER sayfasında şu bilgi paylaşıldı:
"İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu ile yaptığımız görüşmeler neticesinde 31 il valiliğine gönderilen yazı aşağıdaki gibidir:
'Değerli Valilerimiz;Sokağa çıkma yasağı uygulanan 31 ilimizde,
Sokak hayvanlarının beslenmelerinin engellenmemesi ve hayatlarını sürdürebilmeleri amacı ile sokak hayvanlarını beslemek, bunlara yiyecek vermek amacı ile sokağa çıkmak isteyen daha önceden beri sokak hayvanlarını besleyen vatandaşlarımıza sadece bu amacı gerçekleştirmek için izin verilmesi hususunu rica ederim. Süleyman Soylu / İçişleri Bakanı'
İlgili Valiliklerin emniyet ve jandarma birimlerine talimatı iletmemiş olduğu ve bazı bölgelerde cezaların kesilmesi üzerine Bakan Süleyman Soylu ile tekrar görüşülmüş, talimat yenilenmiş, kesilen/kesilecek olan cezaların iptali için yeniden talimatlandırma yapılmıştır. Saha beslemesi yapan tüm arkadaşlarımız iyi niyet kuralına aykırı hareket etmemek şartı ile bölgelerinde beslemelere özel izne ihtiyaç duyulmaksızın fakat kolluk güçleri işbirligi ile devam edebilirler... Kamuoyuna saygıyla duyurulur..."
Veteriner Hekimler Odası'nın sitesinde de hayvan beslemesi yapanlara ilişkin muafiyet şöyle duyuruldu:
"Sokağa çıkma kısıtlaması ve gönüllü karantina uygulamalarıyla birlikte, sokak hayvanlarının aç kalacağına ve bunun hayvan ve insan sağlığı için doğurabileceği risklere geçtiğimiz haftalarda basına yaptığımız açıklamalarda dikkat çekmiştik. İçişleri Bakanlığı valiliklere gönderdiği 05.04.2020 tarihli genelgeyle bu konunun çözümü yönünde adım attı. Genelgeyle valiliklerden; başta hayvan barınakları olmak üzere park, bahçe gibi sokak hayvanlarının yaşam alanlarında tespit edilen noktalara düzenli olarak mama, yem, yiyecek ve su bırakılması, hayvanların yaşam alanlarının dezenfekte edilmesi ve vatandaşların bu konudaki hassasiyetlerinin arttırılması istendi.
Genelgede, vali/kaymakamlıklar ile yerel yönetimler başta olmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile koordinasyon sağlanarak, bu süreçte yiyecek bulmakta zorlanabilecek olan sokak hayvanlarının aç kalmaması için gerekli tedbirlerin alınması talimatı verildi."