Polonya'da tartışmalı yargı reformu

Polonya parlamentosunda kabul edilen yeni yasaya göre Ulusal Polonya Yargı Konseyi üyeleri yargıçlar tarafından değil parlamentonun beşte üçlük çoğunluyla seçilecek. Ülkenin en üst düzey yargı organı olanı konseyden emeklilik yaşı da 70'ten 65'e düşürüldü.

Ulusal Polonya Yargı Konseyi'nin yargıçların atanması ve görevdeki yargıçlar hakkındaki şikayetlerin incelenmesi gibi görev ve yetkileri bulunuyor.

Parlamentoda kabul edilen yasa teklifi Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda tarafından hazırlandı. Duda, iktidardaki Hukuk ve Adalet (PiS) partisinin temmuz ayında önerdiği yasa teklifini veto etmiş, Polonya'da aynı zamanda Başsavcı olan Adalet Bakanı'nın daha fazla yetkiye sahip olmasına engel olmuştu.

Polonya'daki yeni düzenlemeye Avrupa Konseyi'nin anayasal konulardaki uzmanlık organı olan Venedik Komisyonu'ndan eleştiri geldi. 15 yargıcın yine yargıçlar tarafından değil parlamento tarafından seçilmesini eleştiren Venedik Komisyonu düzenlemenin heyetin "kapsamlı bir biçimde politize olmasına” neden olacağını açıkladı.

Venedik Komisyonu ayrıca Varşova'dan adalet bakanlığı ve başsavcılık makamlarını birbirinden ayırmasını istedi. Adalet Bakanı'na başsavcılık yetkisi veren ve geçen yıl yürürlüğe giren yasanın Avrupa'nın hukuk devleti standartlarıyla uyumlu olmadığı belirtildi.

Anayasa uzmanları, Polonya Adalet Bakanlığı’nın doğrudan "her davaya müdahale edebildiğine” ve diğer savcılıkların kararlarını aşabildiğine dikkat çekiyor. Bunun yargının bağımsızlığı ve kuvvetler ayrılığı prensipleri üzerinde “doğrudan olumsuz sonuçları” olacağı belirtiliyor.

Polonya'da planlanan yargı reformunu protesto etmek için kasım ayında binlerce kişinin katılımıyla bir gösteri düzenlenmişti. Plan, Avrupa Birliği Komisyonu tarafından da sert bir biçimde eleştirilmişti.

Polonya'da yeni başbakan Mateusz Morawiecki

Öte yandan Polonya'da Maliye ve Ekonomi Bakanı Mateusz Morawiecki başbakanlık görevini cuma günü Cumhurbaşkanı’ndan aldı. 49 yaşındaki eski bankacı Morawiecki, sağ muhafazakar PiS partisinin Başkanı Jaroslaw Kaczynski’ye yakın bir isim olarak değerlendiriliyor. Parti yönetimi, perşembe günü eski başbakan Beata Szydlo yerine Morawiecki'nin getirilmesine karra vermişti.

Morawiecki görevi aldıktan sonra yaptığı ilk açıklamada ülkede yeni reformlara ihtiyaç olduğunu belirtirken bu reformların içeriğine dair bir bilgi vermedi.

dpa, afp / EC,BD

©Deutsche Welle Türkçe