Prof. Dr. Baskın Oran: Muhalefet kimlik bunalımı yaşıyor
Hilal Köylü / Ankara
24 Haziran seçimlerine CHP, Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile kurulan 'Millet İttifakı'yla giren Meral Akşener liderliğindeki İyi Parti'deki 'değişim sancısı' olağanüstü kurultayı zorunlu hale getirdi. Ancak kurultay kararını açıklarken genel başkanlığa aday olmayacağını duyuran Meral Akşener, parti yönetiminin ısrarı üzerine partiye dönüş yaptı. Parti yönetiminin Akşener'i kongrede genel başkanlığa yeniden aday olarak göstermesi bekleniyor. İyi Parti'de Akşener'in liderliğinin pekişmesiyle birlikte 'gerçek değişimin' yaşanmayacağına dair değerlendirmeler ise Akşener'in önümüzdeki süreçte İyi Parti'yi siyasette nereye taşıyacağına dair meraklı soruları artırıyor.
Siyaset Bilimci Prof. Dr. Baskın Oran, yaşananlara ilişkin olarak muhalefetin kimlik bunalımı yaşadığını belirtti.
Kurultayla birlikte partide gerçek değişimin yaşanmayacağına dönük tespitlerin İyi Parti kurucular kurulu üyelerinden gelmesi dikkat çekiyor. Yusuf Halaçoğlu ve Nevzat Bor ile birlikte "Akşener'i eleştirerek" partiden istifa eden Özcan Yeniçeri, "Kurultaya neden birden fazla adayla gidilmiyor. Parti içi demokrasi bu mudur" diye soruyor. Özcan Yeniçeri DW Türkçe'ye "İstifa ettik çünkü hem başarısızlığının sorumluluğunu üstüne alan bir lider var hem de bu sorumluluğu hemen unutup partiye dönen bir lider var. Böyle tutarsızlık olmaz" diyor. Öyle ki Akşener'in 24 Haziran seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olarak Erdoğan karşısında yüzde 7'lik oy oranını yakalaması ve İYİ Parti'nin de yüzde 10'da kalması 'başarısızlık' olarak değerlendirilmiş, Akşener de "Başarısızlığın sorumluluğunu üzerime alıyorum" açıklaması yapmıştı.
Yeniçeri, "Bu partiden muhalefet olmaz, bu parti de tıpkı diğer muhalefet partileri gibi lider partisi olmuştur. Politika üretmesi, iktidarın karşısına çıkması mümkün değildir" diyor ve İYİ Parti'nin de önümüzdeki süreçte kendisini yenilemesinin, güçlenmesinin mümkün olmadığını savunuyor. Özcan Yeniçeri, partiden istifa edenlerin Akşener'i eleştirmesinin aksine partide kalanların Akşener'e 'toz kondurmadığı'na dikkat çekiyor ve "Böyle tabu olmaz. Bu tabular siyasette yürümez" eleştirisi getiriyor.
Kurultay ısrarına disiplin cezası
Muhalefetin CHP cephesi de karışık. Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu'nun kurultayda ısrar edenlere karşı disiplin sürecini işleteceğine dair açıklamasının partiden büyük kopuşlara yol açması bekleniyor. 24 Haziran seçimlerini 'başarısızlık' olarak gören ve partinin olağanüstü kurultaya gitmesini isteyenlere "Yeterli imzayı topladınız mı" resti çeken Kılıçdaroğlu'nun, parti merkez yönetiminde yaptığı değişiklikle Mart 2019'da yapılması beklenen yerel seçimlere gitmesi bekleniyor. Ancak, CHP'nin o seçimde de başarısız olacağına dair değerlendirmeler artıyor.
CHP'de olağanüstü kurultay isteyen muhaliflerden Gaye Usluer, "24 Haziran'da yüzde 22.6 oy alan CHP'nin, yerel seçimde de, sonraki seçimlerde de başarısız olacağı açıktır" diyor. Usluer, neden böyle düşündüğünü DW Türkçe'ye anlatırken, "Biz partimize zarar vermek için yola çıkmadık. Parti yönetimi değişim talebini görmezden geliyor ve önemsemiyor. Değişim önemsenmemişse başarısızlık sonraki seçimlere de doğal olarak taşınmış demektir" diyor.
HDP'nin sessizliği
24 Haziran seçimleri öncesinde tutuklu eski eş genel başkan Selahattin Demirtaş'ın sosyal medya paylaşımları başta olmak üzere parti listelerindeki yenilikle dikkat çeken HDP'nin yeni döneme ilişkin 'suskun kaldığı' eleştirisi de siyaset çevrelerinde öne çıkıyor. HDP Sözcüsü Saruhan Oluç ise "Parti içi değerlendirmelerimiz sürüyor. Yeni dönemde özellikle tüm demokratik kitle örgütlerini, toplumun tüm sol kesimlerini yanımızda görmek istiyoruz. Bu çağrımıza da olumlu tepkiler almaya başladık" diyor. Oluç, HDP'nin iddialarından ve iktidara yönelik eleştirilerinden vazgeçmeyeceğini de vurguluyor.
"Kimlik bunalımı yaşıyorlar"
Siyaset bilimci Prof. Baskın Oran ise muhalefetin durumunu "kimlik bunalımı" olarak tanımlıyor. Oran, CHP'nin nasıl bir parti olacağına karar veremediğini belirtirken "1930'lardaki gibi katı ulusalcı mı yoksa sosyal demokrat mı olacaklar. CHP'nin oturup cesaretle bunun kavgasını yaşaması gerekiyor ki, buna cesaret edilemiyor" diyor. Oran, Kılıçdaroğlu için de "Partide böyle bir kavgaya cesaret edemez, güçlü bir lider değil" yorumu yapıyor.
İyi Parti'yi de "MHP'nin bir çeşidi" olarak tanımlayan Oran, "Katı milliyetçi olarak mı kalacaklar yoksa Türk milliyetçiliğini modernleştirecekler mi? Bunun kavgasını yapıyorlar ama kavga liderlik kavgasına dönüştü" diyor. Oran, AKP'nin 16 yıldan fazladır iktidarda olmasının nedenini de "muhalefetteki yetersizliğe" bağlıyor. Muhalefetteki sıkıntının çok uzun sürebileceğini ancak hiçbir partinin değişime direnmesinin mümkün olmadığını belirten Baskın Oran, "Küresel bir dünyadayız ve bu değişim muhalefeti olduğu gibi AKP'yi de sarsacak. Türkiye içinde yaşadığı bu siyasi kaostan er geç kurtulacak" değerlendirmesini yapıyor.