İran lideri Hasan Ruhani ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile üçlü zirve için Tahran'a giden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ikili temaslarda bulundu.
Rusya Devlet Başkanı Putin'in, İran Cumhurbaşkanı Ruhani ile yaptığı görüşmede, ikili ilişkilerin yanı sıra Suriye’deki durum ve İran ile BM Güvenlik Konseyi'nin beş daimi üyesi ve Almanya (P5+1 ülkeleri) arasındaki nükleer anlaşma ele alındı.
Suriye'deki sorunu hiçbir tarafın tek başına çözemeyeceğini belirten Putin, "Suriye’de teröre karşı verilen mücadele ve Astana’daki müzakere süreci bizim çabalarımızın yanı sıra Türkiye’nin de katkısıyla olumlu gelişme gösteriyor” şeklinde konuştu. Putin, İran'ı iyi bir komşu olmasının ötesinde Rusya'nın iyi bir stratejik ortağı olarak nitelendirdi.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani de Suriye sorununun çözümünde ve nükleer anlaşmada önemli bir rol oynayan Rusya'nın stratejik ortakları olduğunu ve bu ortaklığın devam edeceğini dile getirdi.
İran ile yapılan nükleer anlaşma
Görüşmenin önemli gündem maddelerinden biri de İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi ve Almanya arasında yapılan nükleer anlaşma oldu.
2015 yılında Avusturya’nın başkenti Viyana’da imzalanan anlaşmayı "bölge ve dünya barışı açısından yararlı” olarak nitelendiren Ruhani, "uluslararası topluma çağrıda bulunarak, bu anlaşmanın ABD hükümeti tarafından baltalanmasına izin verilmemesini” istedi. Ruhani, bu çerçevede Rusya’nın önemli bir rol oynadığını vurguladı.
Rusya Devlet Başkanı Putin de Tahran’daki temaslarında İran ile nükleer anlaşmaya desteğini yineledi. İran tarafından yapılan açıklamaya göre, Putin görüşmede ABD Başkanı Donald Trump’ın tutumuna atıfta bulunarak “uluslararası taahhütlerin bazı ülkeler tarafından onaylanmaması kabul edilemez” şeklinde konuştu.
İran ile yapılan nükleer anlaşmadan desteğini çeken ABD Başkanı Donald Trump, anlaşma ile ilgili kararı Kongre’ye bırakmıştı. Kongre'nin Tahran’a yaptırım uygulamaya karar vermesi ise ABD'nin anlaşmadan çekilmesi anlamına gelecek. ABD Kongresi’nin kabul ettiği Nükleer Anlaşma Teftiş Yasası’na göre, ABD Başkanı'nın her üç ayda bir İran’ın anlaşmaya uyduğunu onaylaması gerekiyor.
Rusya-İran-Azerbaycan üçlü zirvesi
İran ile yapılan nükleer anlaşma, Putin ve Ruhani’nin yanı sıra Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev'in katıldığı üçlü zirvede de gündeme geldi.
Üçlü zirvede sonrasında yapılan ortak açıklamada, İran ile yapılan nükleer anlaşma konusunda tüm taraflara, verilen taahhütlere uyulması çağrısında bulunuldu.
Putin, Ruhani ve Aliyev arasındaki üçlü zirvede bölgesel gelişmelerin yanı sıra ülkeler arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler de ele alındı.
Rusya, İran ve Azerbaycan, petrol ve doğal gaz üretimini artırma ve bu endüstrilerde işbirliğini güçlendirme kararı aldı.
İran ve Azerbaycan ile enerji alanında işbirliğinin önemine vurgu yapan Putin, “Bu bizim rekabet ettiğimiz anlamına gelmiyor. Bu güçlerimizi koordine ettiğimizi gösteriyor” dedi. Putin, Rusya’nın Azerbaycan üzerinden İran'a doğal gaz satmaya hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
Rusya, İran ve Azerbaycan arasındaki üçlü zirvenin ilki, geçen yıl ağustos ayında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de yapılmıştı.
Hamaney: ABD'yi yalnızlaştırabiliriz
İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney ise Tahran'da görüştüğü Putin'e, Tahran ve Moskova'nın işbirliğini artırarak ABD'yi yalnızlaştırabileceğini söyledi.
İran devlet televizyonunun haberine göre Hamaney, "ABD destekli teröristlerin Suriye'deki başarısızlığı inkâr edilemez. Ama Amerikalılar entrikalarına devam ediyor" dedi.
Reuters/dpa/AP, JD/CÖ
© Deutsche Welle Türkçe