Radyo ve televizyonlara 90 dakika "eğitici yayın" zorunluluğu

Anayasa değişikliklerine uyuma yönelik yayımlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede (KHK) yapılan düzenlemeyle radyo ve televizyonlara ayda en az 90 dakika "gıda güvenliği, bitki ve hayvan sağlığı, iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi ve işveren ilişkileri, halk sağlığının korunması" gibi konularda uyarıcı ve eğitici mahiyette yayın yapma zorunluluğu getirildi.

Anayasa'da yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacıyla bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkındaki 703 sayılı KHK, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Bu kapsamda, 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un "olağanüstü dönemlerde yayınlar"ı düzenleyen 7'nci maddesinin birinci fıkrasındaki "Başbakan veya görevlendireceği bakan" ibaresi "Cumhurbaşkanı veya görevlendireceği Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan" şeklinde değiştirildi.

Ayrıca Kanunun 14'üncü maddesine şu fıkra eklendi:

"Radyo ve televizyonlar ayda en az doksan dakika gıda güvenliği, gıda güvenirliliği, bitki ve hayvan sağlığı ile toprak koruma, iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi ve işveren ilişkileri, halk sağlığının korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi ile teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin daha verimli kullanılabilmesi gibi konularda uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır.

Bu yayınların, oran ve yayınlanma zamanı ile ilgili esaslar Radyo Televizyon Üst Kurulca belirlenir. Bu programlar, ilgili bakanlık ve ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ile bilimsel kuruluşlar, kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları veya sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlanır veya hazırlatılır. Hazırlanan programların, ilgili bakanlığın olumlu görüşü alındıktan sonra Üst Kurul tarafından radyo ve televizyonlarda yayınlanması sağlanır."

RTÜK denetleyecek

Kanun'un 14'ncü maddesine eklenen bir diğer fıkrayla "Bu madde kapsamında yapılan yayınlar için herhangi bir bedel ödenmez. Bu yayınların ve sürelerinin denetimi Üst Kurulca yapılır." düzenlemesi getirildi.

"Üst Kurul, Hükümet ile olan ilişkilerini Başbakan veya görevlendireceği bir bakan aracılığıyla yürütür." ifadesinin yer aldığı 34'üncü maddenin dördüncü fıkrasındaki "Başbakan veya görevlendireceği bir bakan" ibaresi de "Cumhurbaşkanı veya görevlendireceği bir Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan" şeklinde değiştirildi.

- TRT Kanunu'nda değişiklik

Öte yandan KHK ile 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu'nda da çeşitli değişikliklere gidildi.

Bu kapsamda ortaklık kurulmasıyla ilgili 37'nci madde "Şirket kurma, satın alma ve ortaklık" başlığını alarak şu şekilde değiştirildi:

"Yönetim Kurulu, Kurumun amaçlarına uygun olmak şartıyla, özel hukuk hükümlerine tabi şirket kurabileceği gibi yerli veya yabancı gerçek veya tüzel kişilerle ortaklıklar kurabilir. Mevcut ortaklıklara veya şirketlere iştirak edebileceği gibi, yurt içinde veya yurt dışında yerli veya yabancı ortaklıkları veya şirketleri tamamen satın alabilir veya devralabilir.

Kurum tarafından kurulan veya satın alınan ya da iştirak edilen şirketlerin Kurum payına bakılmaksızın, her türlü alım, satım, hizmet, danışmanlık, yapım ve taşıma işlerine ilişkin ihale işlemleri 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu hükümlerine tabi değildir."

Ayrıca "Kurum personeli, Genel Müdür onayı ile Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna ait şirketler ile ortak olduğu şirketlerde Yönetim Kurulu başkanı ve/veya üyesi olarak görevlendirilebilir." düzenlemesi de söz konusu maddeye eklendi.

"Özel hukuk hükümlerine tabi personel" tanımı yapıldı

Kanunun 50'nci maddesinde yer alan "sözleşmeli personel" ibaresi "özel hukuk hükümlerine tabi personel" şeklinde değiştirilirken ilgili maddeye şu ifade eklendi:

"Kurumda kadro karşılığı sözleşmeli personel çalıştırılabilir. Bu personele ilişkin sınav, işe alınma, atanma ve görevde yükselme gibi hususlar Yönetim Kurulu tarafından düzenlenir. Bu personelin unvanları, sayısı, kadro iptal ve ihdasları, ücretleri, kadrolara uygulanacak ek göstergeler, makam ve görev tazminatı, özel hizmet tazminatı, fazla çalışma ücreti gibi personele sağlanacak her türlü mali ve sosyal haklara ilişkin usul ve esaslar. Yönetim Kurulunun teklifi üzerine Cumhurbaşkanınca belirlenir."

Düzenlemede "Özel hukuk hükümlerine tabi personel kurumca yapılacak sınavla istihdam edilen, istihdama, sözleşmeye, sözleşmenin feshine, feshi halinde ödenecek tazminat ile ücretlerine, her türlü mali ve sosyal haklarına ilişkin usul ve esasları Yönetim Kurulunca belirlenen yerli veya yabancı uyruklu personeldir. Özel hukuk hükümlerine tabi personel yönetici kadrolarında görevlendirilebilir." tanımı yapıldı.

Kanunun 60'ıncı maddesinin başlığı "Kamulaştırma ve taşınmaz tahsisi" olarak değiştirilerek, "Kamu idarelerine ait taşınmazlar ile devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerler, görev ve faaliyetlerinde kullanılmak üzere TRT'ye bedelsiz tahsis edilebilir." fıkrası maddeye eklendi.

Kanunun geçici 13'üncü maddesinden sonra gelmek üzere eklenen yeni maddelerde TRT personelinin emekliliğine ilişkin de düzenlemelere gidildi.