Referandum maratonunda sona gelindi; Türkiye yarın neyi oylayacak?
AKP ile MHP'nin uzlaşarak TBMM'den geçirmesiyle başlayan anayasa değişikliği maratonunda sona gelindi. Türkiye, 'cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’nin getirilmesini öngören 18 maddelik anayasa değişikliğini oylamak için yarın yedinci kez referanduma gidiyor.
18 maddede neler var?
Anayasa değişikliğinde, "Cumhurbaşkanı seçilen kişinin, varsa siyasi partisi ile ilişiği kesilir" hükmü kaldırılarak partili cumhurbaşkanlığı sistemi teklif ediliyor. Teklifle TBMM'nin denetim yollarında 'gensoru' ve 'meclis soruşturması' yetkilerinin kaldırılması öngörülüyor. Anayasa değişikliği teklifinde Başbakanlık makamı ile Bakanlar Kurulu kaldırılıyor, yerine iki cumhurbaşkanı yardımcısı geliyor. Buna göre, cumhurbaşkanı yardımcılarını ve bakanları cumhurbaşkanı atayacak ve görevden alacak. Bakan olanların milletvekillikleri sona erecek. Cumhurbaşkanı Meclis dışından da bakan atayabilecek.
Teklife göre cumhurbaşkanı yürütme yetkisine ilişkin konularda cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve yönetmelikler çıkarabilecek. Meclis'teki sandalye sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını öngören teklifte, partili cumhurbaşkanının Yüce Divan'a sevki için kademeli bir usül öngörülüyor. Buna göre partili cumhurbaşkanı hakkında 300 oyla soruşturma istenecek, 360 oyla komisyon kurulacak ve 3'te 2 çoğunluk, yani 400 oyla Yüce Divan'a sevk edilecek.
Türkiye Barolar Birliği, 21 maddeden 18 maddeye düşürülen anayasa değişiklik metninin hangi maddede hangi ifadeyi değiştirdiğini madde madde özetledi. Barolar Birliği'nin hazırladığı sitede her bir madde ile ilgili görüş ve yorumlar da yer aldı.