Referandum sandığının 4 ay sürecek macerası

T24 - Anayasa paketinin pazartesi günü Meclis’te görüşülmesinin başlamasıyla birlikte 4 aylık bir sürede bütün siyasi aktörler bir tartışmanın içine girecek. Cumhurbaşkanı, Anayasa Mahkemesi, TBMM, partiler veYüksek Seçim Kurulu... Süreçte olağanüstü bir gelişme yaşanmazsa referandum sandığının temmuz sonunda halkın önüne gelmesi bekleniyor.Milliyet gazetesi yazarı ve Ankara Haber Müdürü Serpil Çevikcan'ın, 4 ay sürecek referandum maratonuna ilişkin yazısı şöyle:Uzlaşma kapısı, “Hangimiz daha Şark kurnazıyız” polemiği eşliğinde açılamadan kapandı.Anayasa paketi önümüzdeki pazartesi gününden itibaren Meclis Genel Kurulu’nda görüşülecek. 19 Nisan’dan sonra da Türkiye, hafıza kayıtlarına çok çalkantılı yeni bir süreç daha ekleyecek. Tartışmanın içine Cumhurbaşkanı ve Anayasa Mahkemesi de çekilecek.Her şey, bir yandan iktidar partisinin, bir yandan da ana muhalefetin tasarladığı gibi seyrederse, önümüzdeki 4 ayın sonunda ne yapmış olacağız? Anayasa’nın “aslında referanduma hiç gerek kalmadan” değiştirilebilecek maddelerini referandumla değiştirmiş olacağız. Türkiye’nin önümüzdeki 4 ayına bakalım:CHP’nin 15 gün hesabıUzlaşma olasılığı yok denecek kadar az olduğuna göre, pazartesi gününden itibaren Meclis Genel Kurulu’nda sert tartışmalar yaşanacak. CHP, teklifin görüşmelerini tıkamak amacıyla içtüzüğün verdiği her olanağı kullanacak. Görüşmeler kesintisiz sürecek. Ak Parti, her gün ortalama 4 maddenin görüşülmesini planlıyor. Böylece en çok 9 günde ilk turun biteceği hesabını yapıyor. CHP’nin ilk tur hesabı ise 15 gün. İki tur arasında 48 saatlik zorunlu süre var. İkinci tur daha kısa sürecek. Meclis maratonu en erken mayısın ortasında tamamlanmış olacak.AKP’nin bu süreci firesiz tamamlaması halinde teklif ancak 330 - 367 aralığında kabul edilebilecek. Bu aşamadan itibaren gözler Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e çevrilecek. Gül’ün 15 gün inceleme süresi var. Köşk 15 gün boyunca, tartışmalı 3 konuyla ilgili maddeleri ayırarak referanduma götürmesi yönündeki baskıyla karşı karşıya kalacak. İşaretler, Gül’ün, paketin bir bölümünün ayrı referanduma sunulmasına sıcak bakmadığı yönünde. Böyle olursa, paketin bütününü referandum kararıyla birlikte Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere gönderecek.'Ne zaman'ı tartışacağızBu noktada, davanın referandumdan önce açılıp açılamayacağı tartışması yaşanacak. Dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, cumhurbaşkanının halk tarafından seçilebilmesine olanak tanıyan anayasa değişikliğinin iptali istemiyle, referandum kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasından hemen sonra dava açmıştı. Yüksek Mahkeme, bu davayı Temmuz 2007’de karara bağlamış ve referandumdan önce dava açılabileceğini ortaya koymuştu. CHP 'dava kulisi' yapacakAnayasa değişikliğinin mahkemeye taşınması için 110 milletvekilinin imzası şart. Bu nedenle, 97 sandalyeli CHP, Meclis’te “dava kulisi” yapacak. 110 imzayı toplarsa, yasanın Resmi Gazete’de yayımlanmasından itibaren 10 gün içinde iptal davasını açmak zorunda. CHP’nin, HSYK ve Anayasa Mahkemesi’nin yapısı ile parti kapatma davalarının açılması konularını düzenleyen 11 maddenin iptalini istemesi bekleniyor.Mahkemenin işi zor Anayasa Mahkemesi, şekil bozuklukları ve anayasa değişiklikleri konusundaki başvuruları öncelikle görüşmek zorunda olduğundan, davayı, referandum yapılmadan önce karara bağlayacak. Burada en büyük tartışma, Yüksek Mahkeme’nin, iptal istemini, “anayasa değişikliğinin esasına girerek değerlendirip değerlendiremeyeceği” konusunda yaşanacak. Düzenlemelerin iptal edilmesi için nitelikli çoğunluk gerektiğinden, 11 üyeli mahkemeden 6 üyenin “iptal” yönünde oy kullanması iptal için yeterli olmayacak. En az 7 üyenin “iptal” oyu vermesi gerekecek. Olası bir iptal kararıyla birlikte yürürlüğü durdurma kararı da verilmesi gerekiyor. YSK karar verecek CHP, referandum sürecini 120’den 60 güne indiren düzenlemenin, “seçim yasalarının, yapıldıktan sonraki 1 yıl içinde gerçekleştirilen seçimde uygulanamayacağı” kuralı nedeniyle uygulanamayacağını savunuyor. Bu konuda son sözü YSK söyleyecek. Sandık temmuzdaMeclis maratonu, Gül’ün 15 günlük inceleme süresi ve YSK’nın kararı doğrultusuna 60 günlük referandum süreleri hesap edildiğinde, sandık halkın önüne temmuz ayı sonunda konulabilecek. Anayasa Mahkemesi, 3 konuyla ilgili 11 maddeyi iptal eder ve “paketin geriye kalan maddelerinin referanduma sunulmasına engel oluşturacak bir yorum yapmazsa” temmuz sonunda, Ak Parti’nin de, CHP’nin de, yargının da, sivil toplumun da, halkın da desteklediği değişiklikleri, aylar süren tartışmaların ardından Meclis yerine sandıktan geçirmiş olacağız.