Partili cumhurbaşkanlığı sistemini öngören anayasa değişikliği teklifine ilişkin olarak yapılan halk oylaması sürecinde, sandıktan çıkan yüzde 51,39 "Evet", yüzde 48,61 "hayır" sonucuna en yakın tahmini Genel Müdürlüğü'nü Bekir Ağırdır'ın yürüttüğü, KONDA Araştırma Şirketi yaptı.
KONDA'nın 13 Nisan 2017'de yayınladığı "tek" ankette, "evet" oyları yüzde 51,5 ile önde gözükürken, "Hayır" oyu ise yüzde 48,5 bandındaydı.
Halk oylaması sürecinde 6 anket yayınlayan, Gezici Araştırma Şirketi'nin yayınladığı son ankette de "evet" oyları yüzde 51.3'tü. Şirketin 26 Ocak'ta yayınladığı ilk ankette ise, katılımcıların yüzde 58'inin "hayır" oyu kullanacağı ifade ediliyordu.
Referanduma da sonuca en uzak tahmini ise Milliyet yazarı Adil Gür'ün sahibi olduğu A&G araştırma yaptı. A&G'nin son anketine göre "evet" oylarının oranı yüzde 60. "Hayır" oylarının oranı ise yüzde 39.2 öngörülüyordu.
Söz konusu anayasa değişikliği teklifinin Meclis'te kabulünün ardından (21 Ocak 2017) araştırma şirketleri tarafından 37 anket yayımlandı veya sonuçları duyuruldu. 37 anketin 15'inde "hayır", 14'ünde ise "evet" oyları önde görünüyordu. Diğer 8 anket Doğu/Güneydoğu, MHP seçmeni gibi daha özel alanlar üzerinde odaklanıyordu.
İşte 18 maddelik anayasa değişikliği teklifinin tam metni
Referandum sürecinin en tartışılan konularından birini de "MHP'li seçmen ne diyecek?" sorusu oluşturuyordu. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin "AKP hazırda tuttuğu bir anayasa hazırlığı varsa mutabık kalınan maddeleri kabul etmek kaydıyla Meclis'e getirmelidir" çağrısıyla referandum sürecinin yolunu açmasının, parti tabanında rahatsızlık yarattığı konuşuluyordu. Bu durum anketlere, "MHP seçmeninin önemli bir bölümü 'Hayır' diyecek" şeklinde yansıyordu. Referandum sonuçlarına göre büyük şehirlerdeki MHP seçmeni tercihini 'hayır'dan yana kullanırken Osmaniye, Kastamonu gibi MHP'nin 'kalesi' olarak bilinen kentlerde seçmen yüzde 60'a yakın oranda 'evet' dedi. Adana'da ise hayır çıktı.
Aralarında eş genel başkanlar Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ'ın da bulunduğu 12 HDP milletvekilinin, "terör ve terör propagandası" iddiasıyla yürütülen soruşturmalar kapsamında tutuklu bulunması, Kürt seçmenlerin oylarını da merak konusu hâline getiriyor. Yapılan anketlerde, Kürt seçmenlerin ağırlıklı olarak "Hayır" dediği ifade ediliyordu. Şirketlerin en gerçekçi sonucu elde ettiği alan da Kürt oyları oldu. Doğu ve Güneydoğu bölgelerinde seçmen yüzde 55-65 bandında hayır dedi.
21 Ocak'tan bu yana kamuoyu ile paylaşılan anket sonuçları şöyle:
Konda Genel Müdürü Bekir Ağırdır, 22 Ocak'ta Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, referandumda "Kesin 'evet' çıkar" demenin mümkün olmadığını söyledi. Ağırdır, "Hayır'cılar başarabilir, ama önce 'Başarabiliriz' özgüvenine ihtiyaç var" ifadesini kullandı.
Avrasya Kamuoyu Araştırmaları Merkezi’nin 22 Ocak'ta yayınladığı ankete göre, 16 Nisan'da yapılacak halk oylamasında MHP seçmeninin yüzde 24.7’si “evet”, yüzde 50.1’i ise “hayır” oyu kullanacak.
Avrasya'nın ilgili anketi için tıklayın
Andy-Ar Araştırma Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Acar, 22 Ocak'ta yaptığı açıklamada 'evet' oyları ile 'hayır' oylarının arasında 2 puan fark olduğunu belirterek "Biri 44, diğeri de 42" dedi.
Faruk Acar'ın ilgili açıklaması için tıklayın
A&G Araştırma Şirketi'nin sahibi Adil Gür, 23 Ocak'ta yaptığı açıklamada, anayasa değişikliği teklifine desteğin yüzde 53 civarında olduğunu söyledi. Gür, söz konusu desteğin iyi bir kampanya ile yüzde 60'lara doğru taşınacağı görüşünü dile getirdi.
Adil Gür'ün ilgili açıklaması için tıklayın
Gezici Araştırma Şirketi'nin 26 Ocak'ta yayınlanan anketinde, referandumda 'evet' oyu vereceklerin oranı yüzde 42, 'hayır' oyu vereceklerin oranı ise yüzde 58 olarak ifade edildi. Şirketin sahibi Murat Gezici, AKP seçmeninin de yüzde 20'sinin "Hayır" oyu vereceğini iddia etti.
Gezici'nin ilgili anketi için tıklayın
Konsensus Araştırma Şirketi'nin sahibi Murat Sarı, 30 Ocak'ta yaptığı açıklamada, 1 Kasım'da AKP'ye oy veren vatandaşların yüzde 80'inin referandumda 'evet' oyu vereceğini ileri sürdü. Sarı, "1 Kasım 2015'te AK Parti'ye oy veren seçmenler arasında, 'hayır' oyu vereceğini belirtenlerin oranı ise yüzde 10'lar düzeyindedir. Yüzde 10'luk bir kesim ise kararsız" dedi. Konsensus araştırma son anketinde yüzde 51,2 evet, 48,8 hayır öngörmüştü.
A&G Araştırma Şirketi'nin 2 Şubat'ta yayınladığı ankette, 'evet' oylarının oranı yüzde 54 olarak belirlendi. Şirketin bir önceki anketinde bu oran yüzde 53'tü.
A&G'nin ilgili anketi için tıklayın
Konsensus Araştırma Şirketi'nin 11 Şubat'ta yayınladığı ankete göre, yüzde 52'ye yüzde 48 'evet' oyu önde.
Konsensus'un ilgili anketi için tıklayın
Gezici Araştırma Şirketi'nin 14 Şubat'ta yayınladığı ankette ise, referandumda “evet” oyu kullanacakların oranı yüzde 48,9, “hayır” oyu kullanacakların oranı ise yüzde 51,1 olarak belirlendi. Şirketin bir önceki anketine göre 'hayır' oylarının oranı 7 puan düştü.
Gezici'nin ilgili anketi için tıklayın
Metropoll Stratejik ve Siyasi Araştırmalar Şirketi'nin 16 Şubat'ta yayınlanan anketi, Kürt illerinde yapıldı. Ankete katılanların yüzde 48'i "Hayır" derken, "Evet" diyenlerin oranı yüzde 30'da kaldı. Kararsız veya soruyu cevapsız bırakanların oranı yüzde 22.
Metropoll'ün ilgili anketi için tıklayın
ANAR araştırma şirketinin 17 Şubat'ta yayınlanan anketinde ise AKP ve MHP seçmenlerine odaklanıldı. Buna göre AKP seçmeninin yüzde 35’i ile MHP seçmeninin yüzde 50’si referandumda “evet” oyu kullanmayacak.
Diyarbakır merkezli Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Merkezi'nin (SAMER) 17 Şubat'ta yayınlanan anketine göre, Doğu ve Güneydoğu illerinde 'hayır' oyu vereceklerin oranı yüzde 57.4; "Evet" diyenlerin oranı ise yüzde 25.1.
SAMER'in ilgili anketi için tıklayın
Avrasya Kamuoyu Araştırmaları Merkezi'nin, (AKAM) 22 Şubat'ta yaptığı ankete göre, MHP seçmeninin yüzde 51.1'i referandumda "hayır" oyu kullanacağını ifade etti. Şirketin bir önceki anketinde söz konusu oran yüzde 50.1'di.
Avrasya'nın ilgili anketi için tıklayın
THEMİS Araştırma Şirketi'nin 24 Şubat'ta yayınlanan anketinde, "hayır" oylarının oranı, kararsızlar dağıtıldığında, yüzde 57.6 olarak belirlendi. Ankete göre, "evet" oylarının oranı ise yüzde 42.4.
Themis'in ilgili anketi için tıklayın
Avrasya Kamuoyu Araştırmaları Merkezi'nin 27 Şubat'ta yayınladığı ankete göre, "hayır" oylarının oranı yüzde 56.4.
Ankette katılımcılara "Selahattin Demirtaş başkanlık sistemine 'Evet' deseydi tutuklanır mıydı?" sorusu da yöneltildi. Katılımcıların yüzde 9.7'si "Bilmiyorum" yanıtını verirken, yüzde 75'i "Hayır, tutuklanmazdı" görüşünde.
Avrasya'nın ilgili anketi için tıklayın
A&G’nin 5 Mart'ta yayınladığı anketin odağında "sandığa ilgi" vardı. Araştırmaya göre, vatandaşların yüzde 87.9’u "Mutlaka sandığa gideceğim, oyumu kullanacağım" dedi.
A&G'nin ilgili anketi için tıklayın
Sosyal Araştırmalar Merkezi Andy-Ar'ın Genel Müdürü Faruk Acar'ın 7 Mart'ta yayınladığı ankete göre, katılımcıların yüzde 45'i "evet", yüzde 41'i ise "hayır" oyu kullanacak.
Optimar Araştırma Şirketi'nin 9 Mart'ta yayınlanan anketinde, 'evet' oyu kullanacağını ifade edenlerin oranı yüzde 53.6, 'hayır' oyu kullanacakların oranı ise yüzde 46.4 olarak belirlendi.
Avrasya: 'Hayır' oyları artıyor
Avrasya Araştırma Şirketi'nin 10 Mart'ta yayınladığı ankete göre, referandumda 'hayır' oyu kullanacakların oranı yüzde 57.57. Şirketin bir önceki araştırmasında bu oran yüzde 56.4'tü.
Avrasya'nın ilgili anketi için tıklayın
Gezici Araştırma Şirketi'nin 17 Mart'ta yayınladığı ankete göre, 18-27 yaş arasındaki gençlerin yüzde 44.9'u 16 Nisan'da sandığa gitmeyecek. Katılımcıların yüzde 51.1 referandumda "Hayır" diyeceğini belirtirken, "evet" oyu vereceklerin oranı ise yüzde 48.9.
Gezici'nin ilgili anketi için tıklayın
Politic’s Araştırma Şirketi'nin 17 Mart'ta yayınladığı ankete göre, katılımcıların yüzde 46.25'i "evet", yüzde 36.85'i ise 'hayır' oyu kullanacağını ifade etti.
Denge Araştırma Şirketi'nin sahibi Hasan Basri Yıldız, 22 Mart'ta yaptığı açıklamada, yaptıkları anketlere göre 'evet' oylarının oranının yüzde 50'nin üzerinde olduğunu söyledi. Yılmaz, "Evet oylarının oranı yüzde 50'nin üzerinde. Rakam olarak söyleyecek olursak 50-55 bandı arasındadır. Bu rakamlar konjonktürel olarak da değişiklik gösteriyor" ifadesini kullandı.
ANAR: 'Evet' ile 'hayır' arasındaki fark çok az
ANAR Genel Müdürü İbrahim Uslu, 23 Mart'ta yaptığı açıklamada, 'evet' ve 'hayır' oyları arasındaki farkın çok az olduğunu söyledi. Uslu, "Oy farkı çok küçük olduğu için evet ya da hayır diyemeyiz. Bu fark, siyasal olarak anlamlı olabilir ama istatistiksel olarak bir anlam taşımıyor" dedi.
İbrahim Uslu'nun ilgili açıklaması için tıklayın
GENAR Araştırma Şirketi'nin 23 Mart'ta yayınladığı ankete göre, 'evet' oylarının oranı yüze 55. Ankete göre, AKP seçmeninin yüzde 96'sı, MHP seçmeninin de yüzde 46'sı referandumda 'evet' oyu kullanacağını ifade etti.
MAK Danışmanlık firmasının Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Kulat, 24 Mart'ta yaptığı açıklamada bugüne kadar hiçbir seçimde görülmemiş bir durum yaşandığını savunarak "Evet oyları yüzde 45’lerde görünüyor" dedi.
Gezici Araştırma Şirketi'nin sahibi Murat Gezici, 25 Mart'ta yaptığı açıklamada, sandığa katılımın yüksek olması durumunda 'evet' oylarının oranının yüzde 53.4'e yükseleceğini savundu. Şirketin önceki araştırmalarında bu oran yüzde 51.1'di.
Avrasya Kamu Araştırmaları Merkezi'nin 25 Mart'ta yayınlanan anketine göre, katılımcıların yüzde 55.53'ü "Hayır" derken, yüzde 44.47'si ise "evet" oyu kullanacağını ifade etti.
Konsensus Araştırma Şirketi'nin 25 Mart'ta yayınladığı ankette, 'evet' oylarının oranı yüzde 48.8, 'hayır' oylarının oranı ise yüzde 51.2 olarak belirlendi. Eğilimlerinin referandum gününe kadar değişip değişmeyeceği sorulan katılımcıların yüzde 89’u oylarında kararlı olduğunu belirtirken, yüzde 8’i tercihinin değişebileceğini ifade etti.
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Tayyip Erdoğan'ın yüzde 52 oy alacağını öngören SONAR Araştırma Şirketi'nin dün (26 Mart 2017) yayınladığı ankete göre ise "hayır" oyu vereceklerin oranı yüzde 51.02.
SONAR'ın ilgili anketi için tıklayın
Net Araştırma Şirketi'nin 2 bin 700 kişi ile görüşülerek gerçekleştirdiği anketinde kararsızlar dağıtıldığında "hayır" oylarının oranı yüzde 50.8, "evet" oylarının oranı ise yüzde 49.2 olarak belirlendi.
NET Araştırma'nın ilgili anketi için tıklayın
Gezici Araştırma Şirketi'nin 6 Nisan'da yayınladığı anketinde ise "hayır" oylarının oranı, şirketin bir önceki anketine göre yaklaşık yüzde 4 oranında düştü. Ankette, "hayır" oyu kullanacakların oranı yüzde 46.7 olarak ifade edildi.
Gezici'nin ilgili anketi için tıklayın
ANAR Araştırma Şirketi'nin 11 Nisan'da yayınladığı son ankete göre "evet" oylarının oranı yüzde 52. Katılımcıların yüzde 48'i ise "hayır" oyu kullanacak.
Avrasya Kamuoyu Araştırmaları Merkezi'nin, (AKAM) 5-10 Nisan tarihleri arasında 8 bin 160 kişinin katılımıyla gerçekleştirdiği ankete göre, "Evet" oyu yüzde 42.25, "Hayır" oyu ise yüzde 57.75 olarak gözüküyor.
SONAR Araştırma Başkanı Hakan Bayrakçı'nın 12 Nisan'da sosyal medya hesabında paylaştığı anket sonuçlarına göre "hayır" oylarının oranı yüzde 51.2, "evet" oylarının oranı ise yüzde 48.8
SONAR'ın ilgili anketi için tıklayın
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı İlnur Çevik, MAK Araştırma Şirketi'nin anket sonuçlarını 13 Nisan'da yayımladı. Ankete göre "evet" oylarının oranı yüzde 54.6; "hayır" oylarının oranı yüzde 41.4
MAK'ın ilgili anketi için tıklayın
Gezici Araştırma Şirketi'nin 13 Nisan'da duyurduğu anketin sonuçlarına göre, 'evet' oylarının oranı yüzde 51.3; 'hayır' oylarının oranı ise yüzde 48.7 olarak belirlendi.
Gezici'nin ilgili anketi için tıklayın
Türkiye'nin güvenilir kamuoyu araştırma şirketlerinden KONDA, 16 Nisan'da yapılacak olan anayasa değişikliği kanununa ilişkin referandum için tahminini ilk kez 13 Nisan'da açıkladı. Ankete göre, "evet" oyu yüzde 51,5 oranında önde gözükürken, "Hayır" oyu ise yüzde 48,5 bandında.
Milliyet yazarı Adil Gür’ün sahibi olduğu A&G'nin son anketine göre "evet" oylarının oranı yüzde 60. "Hayır" oylarının oranı ise yüzde 39.2