Referandumun önünde hiçbir engel kalmadı

Yasayı şekil yönünden inceleyen yüksek mahkeme, değişiklik teklifinin Bakanlar Kurulu tasarısı gibi verildiği iddiasını yetkisizlik nedeniyle reddetti. Gerekçeli kararda, anayasa değişikliği teklifinin milletvekilleri tarafından verilebileceğine işaret edilerek, Başbakan ve bakanların milletvekili sıfatıyla teklife imza atmasının o teklifi tasarı haline getirmeyeceği belirtildi. Anayasa değişikliği teklifinde TBMM üye tam sayısının üçte biri oranında milletvekilinin imzası bulunup bulunmadığının incelenebileceği ifade edilen gerekçeli kararda, yeterli imza bulunması halinde, bu imzaların hangi saikle atıldığının incelenmesinin Anayasa Mahkemesinin yetkisi dışında kaldığı kaydedildi. Anayasa Komisyonu aşamasında anayasaya aykırı işlemler yapıldığı iddiasının da yersiz bulunduğu kararda, komisyon aşamalarındaki işlemlerin denetim alanı dışında bulunduğu bildirildi. Yasanın TBMM'de oylanma biçiminin anayasaya aykırı olduğu iddiasının da irdelendiği kararda, anayasanın 148. maddesine göre anayasa değişikliklerinde Anayasa Mahkemesine tanınan denetim yetkisinin teklif ve oylama çoğunluğu ve ivedilikle görüşülemeyeceği şartlarına uyulup uyulmadığı hususlarıyla sınırlandırıldığı belirtildi. Anayasa Mahkemesinin oylama usulüne aykırı hareket edildiğine ve oylamanın geçersizliğine karar verebilmesi için oylama sonucunu etkileyen açık bir anayasaya aykırılığın gerçekleşmiş olması gerektiği ifade edilen kararda, ''İleri sürülen hususların oylamanın sonucunu etkileyecek nitelikte olduğunu ispatlayacak açık ve yeterli delil bulunmamaktadır. Usulsüzlük iddialarının oylama çoğunluğunun sağlanıp sağlanmadığı konusunda dikkate alınması gereken ikinci tur oylamalarda gerçekleştiği de belirlenemediğinden oylamanın anayasaya aykırı yapıldığı söylenemez'' denildi. Anayasa değişikliklerinin ivedilikle görüşülemeyeceğine ilişkin olarak anayasada tanım bulunmadığına değinilen gerekçeli kararda, TBMM içtüzüğüne göre yapılan incelemede, son anayasa değişikliğinin içtüzüğe uygun gerçekleştiği ifade edildi. Bu karar, Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Osman Alifeyyaz Paksüt, Mehmet Erten ve Şevket Apalak'ın karşı oylarıyla, oy çokluğuyla alındı. Anayasa Mahkemesi, anayasa değişikliğinin toplumun çeşitli kesimlerinin katkısı olmadan hazırlanması nedeniyle amacına uygun olmadığı iddiasını ise incelemekle yetkili olduğu şekil bozuklukları kapsamında bulunmadığı gerekçesiyle yetkisizlik yönünden reddetti.