Restorasyon hatasını böyle 'gizlediler': Anıtı plastikle kapattılar, üstüne fotoğrafını yapıştırdılar!
Antalya Kumluca’da bulunan Rhodiapolis antik kentindeki restorasyonda hatalar bulunması üzerine çalışmalar durduruldu. Ardından, Opramoas anıtının üzeri plastikle kapatılarak üzerine tarihi yapının resmini yapıştırıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca AKP'li Kumluca Belediyesi’ne tahsis edilen Rhodiapolis antik kentinin simgesi Opramoas anıtı ve tiyatroda yapılan restorasyonda hatalar tespit edildi. Bunun üzerine çalışmalar durduruldu ve yeni bir bilimsel rapor hazırlanması gündeme geldi. Ancak rapor hazırlanmasına rağmen, restorasyondaki hataların düzeltilmesi beklenen çalışma bir türlü başlamadı. Bu soruna çözüm ise MS 2. yüzyılda yaşadığı belirtilen Likyalı ünlü hayırsever Opramoas adına yapılan anıttaki 'restorasyon hatalarının görülmemesi için' üzeri örtüldü. Plastik, naylon ve ahşap malzemeler kullanılarak üzeri kapatılan anıtta bulunan yazıtın fotoğrafları da kaplamanın üzerine yapıştırıldı.
Duvar'da yayımlanan Yusuf Yavuz’un haberi şöyle:
Rhodiapolis antik kentinde 2006 yılında Akdeniz Üniversitesi tarafından arkeolojik kazılara başlandı. 1892’de keşfedilen antik kentte yapılan kazılarda, Likya, Roma ve Bizans dönemlerine ait pek çok kültür varlığı gün yüzüne çıkarıldı. Ancak Rhodiapolis kazılarında ortaya çıkarılan en önemli kültür varlıklarından biri, M.S. II. yüzyılda bu kentte yaşadığı belirtilen Likyalı ünlü hayırsever Opramoas adına yapılmış olan anıttı. Anıtta, Likya’nın pek çok kentine iyiliği dokunan ünlü hayırsever Opramoas’ın yaptığı yardımların anlatıldığı bir de yazıt bulunuyordu.
Rhodiapolis'in işletme hakkı AKP'li belediyeye devredildi
2010 yılında Kültür Bakanlığı ile yapılan protokol gereğince Rhodiapolis Ören yerinin işletmesi Kumluca Belediyesi’ne devredildi. Protokol, antik kentin gişe geliri de restorasyon ve çevre düzenlemesi için kullanılmasını öngörüyordu.
2015 yılında, Rhodiapolis’te restorasyon çalışmaları başladı. Kumluca Belediyesi tarafından yapılan ihaleyle yürütülen restorasyon ve çevre düzenlemesi çalışmalarının finansmanı da Antalya Valiliği tarafından karşılandı.
İhale Bitlis merkezli bir inşaat firmasına verildi
Ancak antik kentin tiyatrosu ve Opramoas anıtında yapılan restorasyonda skandal niteliğinde hatalar ortaya çıktı. Bunun üzerine de Bitlis-Tatvan merkezli ‘Er-Bil İnşaat A.Ş’ adında bir inşaat firmasına yaklaşık 1 milyon 445 bin lira bedelle ihale edilen restorasyon çalışmaları durduruldu. Ardından da bir bilim heyeti oluşturularak çalışmalar yerinde incelendi. İddiaya göre tiyatro ve Opramoas anıtının restorasyonunda yanlışlıklar tespit eden bilim kurulu, 2016 yılı sonlarında anıtın sökülmesi yönünde bir rapor hazırladı ve yetkililere sundu.
Hatayı düzeltilmedi, anıtın üstü plastikle örtüldü
Opramoas anıtının en önemli parçalarından biri olan ünlü yazıtların yanlış yerleştirildiği öne sürülen restorasyon sırasında bir çok mimari parçanın da hatalı yerleştirildiği iddia edilirken, uzmanların yeniden restorasyonla ilgili görüşleri aylardır bir türlü hayata geçirilmedi. Hatalı ve yarım bırakılan restorasyonun düzeltilmesi beklenirken, Opramoas anıtının üzerinin plastik, naylon ve ahşap malzemelerle kapatıldı. Anıtın üzerinde yer alan yazıtların fotoğrafları ise kapatılan yüzeye yapıştırıldı. Hatalı restorasyon kurbanı olan tarihi anıtın üzerinin kapatılması önerisinin, konuyla ilgili uzmanların önerisi doğrultusunda gerçekleştirildiği öğrenildi.
Görenler anıtı elektrik trafosuna benzetti
Rhodiapolis antik kentini ziyaret edenlerin tepkisini çeken uygulama konusunda yetkililerden henüz bir açıklama gelmedi. Görenler Rhodiapolis tiyatrosuna bitişik tarihi Opramoas anıtını elektrik trafosuna benzetti. Son hali, kültür mirasına gösterilen özensizliğin en çarpıcı örneklerinden biri olduğu aktarıldı.
Opramoas kimdir?
Likya’nın önemli kentlerinden biri olan Rhodiapolis’te M.S II. yüzyılda yaşadığı belirtilen bir din adamı ve yönetici olan Opramoas’ın, yaptığı tarımsal ürünler ve deniz ticareti sayesinde büyük bir servet edinmesiyle tanınıyor. Ancak Opramoas’ın adına büyük bir anıt yapılmasını sağlayan şey, Likya’nın bir çok kentinde yaptığı yardımlar. Bugün de Türkiye’nin en önemli tarımsal üretim merkezlerinden biri olan Kumluca’da yaklaşık 2 bin yıl önce tarım ticaretiyle zengin olan ve bu zenginliğini kendi toplumunun refahı için kullanan Opramoas, 2015 yılında Prof. Dr. Nevzat Çevik’in girişimleriyle Antalya Sanayici ve İşadamları Derneğine (ANSİAD) onursal üye yapılarak anısı yaşatılmıştı.