Roche davası 11 yıl sonra yeniden başlıyor

Emine Algan

2004 yılında Roche ilaç firmasının, devlete çok yüksek fiyattan ilaç sattığı ortaya çıkmış ve biri müşteki 17 sanık, İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde yargılanmaya başlamıştı. Dava daha sonra 17. Asliye Ceza Mahkemesi’ne aktarıldı ve hiçkimse ceza almadan zaman aşımına uğradı. Yargıtay Ceza Genel Kurulu, bozma kararında “on yıldan fazla hapis cezası gerektiren suçlara” ağır ceza mahkemelerinin bakması gerektiğini vurguladı. Böylece Roche yöneticileri, ecza deposu sahipleri ve SSK bürokratları, 11 yıl sonra “görevi kötüye kullanmak, ihaleye fesat karıştırmak ve kamu ihale kanununa aykırılık” suçlarından bir kez daha ağır ceza mahkemesinde yargılanacak.

Her şey bir çalışanın isyanıyla başladı

İlaç sektöründe oynanan kirli oyunları su yüzüne çıkaran Roche davası, şirkette 18 yıl çalışan Veysi Mungan’ın isyanıyla başladı. Neorecormon adlı ilacın bir ecza deposuna 88, bir özel hastaneye 173 ve SSK hastanelerine 231 milyon TL’ye (2003 yılında, henüz Türk Lirası’ndan sıfırlar atılmamıştı) fatura edildiğini farkeden Veysi Mungan, bu akıl almaz fiyat farkına itiraz etti. Önce şirket içinde mücadeleye başladı; itirazını dinleyen olmadı. Tehditler ve para teklifiyle susturulmak istendi; boyun eğmedi. Sonunda işten atıldı. Mungan, elindeki belgeleri yargıya götürdü. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı soruşturma başlattı. İstanbul Organize Suçlar Şubesi, 13 Ağustos 2004’te Roche ilaç şirketine baskın yaparak çuvallar dolusu belgeye el koydu. Savcı Nazmi Okumuş’un hazırladığı iddianame ile aralarında Roche yöneticileri, kamu ihalelerine şirket adına giren Beşer Ecza Deposu sahipleri ve SSK bürokratları yargılanmaya başlandı.

Roche devlete 5.2 milyon geri ödedi

Dava sürecinde, sanıklar arasında bulunan Roche Türkiye Genel Müdürü Faruk Yöneyman emekli edildi, yerine Rusya’dan bir genel müdür atandı. Başbakanlık Teftiş Kurulu’nun hazırladığı raporda, sadece Roche değil, 29 ilaç firmasının daha devlete pahalı ilaç sattığını belirledi. Bu 29 şirket hakkında ayrı bir dava daha açıldı.

Davalar devam ederken Roche firması, devletten haksız yere fazladan aldığı 5.2 milyon TL (eski parayla trilyon) geri ödedi. 5.2 milyon TL’nin makbuzları dava dosyasına girdi. Buna rağmen sanıklar ceza almadan dava zaman aşımına uğradı.

Şimdi, davanın açılmasından 11 yıl sonra sanıklar tekrar yargı önüne çıkacak. Veysi Mungan’ın da müşteki sanık olduğu davada, Roche yöneticileri Faruk Yöneyman, Gökhan Demir, Tahir Ünsal ve Ümit Ceylan, Beşer Ecza Deposu sahipleri Burak Sarıbay ve Ahmet Sarıbay, SSK ve Sağlık Bakanlığı bürokratları Sait Ersoy, İhsan Yener Kaya, Nazmi Güleyüpoğlu, Zehra İnci Koyuncu, Orhan Canbolat, Hülya Özdemir, Gülşen Terakye, Azmi Arslan, Servet Rüştü Karahan, Nazmi Celal Güler ve İsmail Şeref Sümer sanık sandalyesinde.

Yarın (13 Mart) İstanbul 17. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlayacak olan dava, geç de olsa adalet için hâlâ bir umut olduğunu düşündürtüyor.