Rus basını: Erdoğan, hatasını anladı
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yazdığı geçen Kasım ayında Suriye sınırında bir Rus savaş uçağının vurulmasından dolayı özür dilediği mektup bugün Rusya basınında genel bir memnuniyetle karşılanmış.
Rus gazeteleri genel olarak Türkiye'nin batılı müttefikleriyle arasının bozulmasının ve tüm cephelerde yalnızlaşmasının Erdoğan'ı bu adımı atmaya zorladığı yorumunu yapıyor ve artık ikili ilişkilerin hızla tamir olabileceğini öngörüyorlar.
"Müttefikleriyle arası kötü"
Mali çevrelerin izlediği Vedomosti gazetesinde, Moskova Carnegie düşünce kuruluşundan Aleksey Malaşenko, Türkiye'nin Avrupalı müttefikleriyle arasının bozulduğunu bu nedenle Rusya ile ilişkileri düzeltmeye çalıştığını yazıyor.
"Türkiye'de durum dramatik bir şekilde değişti. Ankara'nın Avrupa ile ilişkileri kötüye gidiyorken Erdoğan bir de Büyük Britanya'nın AB'den ayrılma kararını sevinçle karşıladı. Moskova ile ilişkilerin geliştirilmesi Ankara'ya, Avrupa'yı herkesin kaçmaya çalıştığı ve Türklere hakaret ettiği için mülteci akınıyla da başedemeyen kırılgan bir yapı olarak sunma şansı verecek. Erdoğan gururunu bir kenara bırakarak, güç ve karizma göstermek yerine Moskova'yı şaşırtan bir tersten hamle yaptı: dizlerinin üzerine çökmedi ama, bu hamleyle ekonomik ve stratejik kazanımları geri alabilecek."
"Putin Erdoğan'a hassas yaklaşmalı"
Rus yorumcu Malaşenko "Putin şimdi Erdoğan'ı incitecek bir dil kullanmaktan kaçınmalı, yoksa, tekrar uzaklaşabilir ve bir daha dönmeyebilir" diye sürdürüyor. Bu durumda yorumcuya göre Rus diplomasisi de bir sınavdan geçecek. Örneğin Türkiye'nin IŞİD'le ilişkisi konulu açıklamalardan nasıl geri adım atılacağı kritik bir konu olacak. Fakat Malaşenko, Rusya'nın da Türkiye kartını iyi oynarsa, hem Türk kökenli nüfusun ağırlıklı olduğu eski Sovyetler Birliği ülkeleri, hem Avrupa hem de Orta Doğu politikaları açısından bunu bir avantaja dönüştürebileceğini savunuyor.
Moskova'nın yüksek tirajlı gazetesi Moskovsky Komsomolets gazetesine konuşan Türkiye uzmanı Aleksandır Sotniçenko da Erdoğan'ın dünkü adımına benzer bir yorum getiriyor:
"Türkiye bütün müttefiklerini kaybeder ve Suriyeli Kürtlere desteği yüzünden Washington ile de arası bozulurken Erdoğan adımını attı. Erdoğan'ın özür dileyecek gücü kendisinde bulması ikili ilişkilerin kısa sürede eski düzeyine gelebileceği, hatta gelişebileceği konusunda umut veriyor."
"Suriye'de işbirliği yapılabilir"
Sotniçenko, Erdoğan'ın Rusya politikasının yanlışlığını kavramış göründüğü yorumunu da yapıyor ve bundan böyle Türkiye ve Rusya'nın işbirliği yapılabileceği konular arasında Suriye'yi de sayıyor.
Merkez politik çizgideki Nezavisimaya Gazeta'da haber "Erdoğan özür dilemeyi öğrendi" başlığıyla verilmiş. Haberde Rusya Bilimler Akademisi Doğu Çalışmaları Enstitüsü'nden Vitaly Naumkin'in görüşleri de aktarılıyor:
"Bence Erdoğan çok ciddi bir adım attı. Görüşmeler için bazı zeminler doğması muhtemeldir ve Türk liderden yeni tavizler de beklenebilir"
"En önemli mesele halloldu"
Etkili iş dünyası gazetesi Kommersant da gelişmeyi olumlu bir başlıkla karşılamış: Rusya-Türkiye ilişkilerinde dönüm noktası bir özür.
Haberde "Uzlaşmaya doğru ilk adımların Moskova'nın koşulları doğrultusunda gerçekleştiğini de gözönüne alındığında gazetemizin görüştüğü uzmanlar ikili ilişkilerdeki en önemli rahatsızlığın ortadan kalktığı ve yakında ilişkilerin canlandırılabileceği görüşünde birleşiyor" deniliyor.
İş dünyasına hitabeden liberal eğilimli RBC'ye konuşan Rus Bilimler Akademisi Dünya Ekonomisi ve Uluslararası ilişkiler kürsüsünden Viktor Nadein Rayevsky'ye göre de, Erdoğan'ın "özür dilemek zorunda kalmasında" öncelikle Rusya'nın uyguladığı yaptırımlar, ikinci olarak da Türkiye'nin ABD ve AB ile ilişkilerinin kötüleşmesi rol oynadı.
Hükümet yanlısı İzvestiya'da da benzer bir yorum var. Türkiye'nin bütün ortaklarıyla kavga edip kendisini tecrit ederek ağır kayıplara uğraması ardından nihayet hatasını gördüğü ve bu yüzden Rusya ve İsrail ile ilişkilerini düzeltmeye karar verdiği yazılıyor.
Devletin resmi gazetesi Rossiyskaya Gazeta Erdoğan'ın mektubunun çok iyi düşünülmüş bir politik adım olduğu, ültimatomlarından geri adım atarken, çıkarlarının ve adalet fikrinin arkasında duran bir diplomatik dil kullanıldığı kaydediliyor.