Rusya: Issız bir adaya hapsolmak

Issız bir ada düşünün. Hani şu karikatürlerde resmedilen, okyanusun ortasındaki bir kum yığınının üzerinde yükselen tek bir palmiyenin olduğu türden bir ada. Bu adada opera, havaalanı, kütüphane ya da internet kafe olmadığı için hayıflanır mıydınız? Tabii ki hayır. Çünkü bu, üzerinde yerleşim olmayan bir ada. Orada hiçbir şey olmadığına göre kafeler, tiyatrolar da olamaz.

Şimdi de iktidarda değişiklik yapılmayan, kuvvetler ayrılığının olmadığı, bağımsız mahkemeleri bulunmayan, yerel otoriteleri, sivil toplumu olmayan, siyasi rekabetin olmadığı ve daha birçok eksikliğin olduğu bir ülke düşünün. O ıssız adanın tam ortasında bağımsız bir gazetenin ya da televizyon merkezinin ışıldayan ofisinin bir palmiye ağacı gibi yükselmesi nasıl görünürdü? Bundan kim nasıl yararlanabilirdi?

Putin'in istediği gibi bir basın

Rusya’da tek bir röportaj bile vermemiş kamu görevlileri, hatta meclis üyeleri var. Çünkü bu insanların tamamı bir işverene bağlı olduklarını biliyor: Devlet başkanı, aynı anda hem seçmen hem de patron.

Aslında ben onların ketumluklarının talk şovlara katılan veya önceden gazetecilerle ve haber ajanslarıyla kararlaştırılmış olan soruları dikkatlice yanıtlayan bakanların ve meclis üyelerinin medya faaliyetlerinden daha dürüst olduğu kanaatindeyim. Bu oyunu oynamanın ve aslında var olmayan bir şeyi resmetmenin anlamı ne?

Ben üç yıl önce işimi kaybettim. Bu oldukça acı vericiydi, ama şimdi geriye baktığımda günümüz Rusya'sında işsizliğe mahkum olmanın söyleyecek bir şeyleri olanların ifade özgürlüğünün tek yolu olduğunu anlıyorum. Beni kovabilecek patronlarım yok. Beni istemediğim bir şeyi yazmaya zorlayacak birileri yok.

DW'nin de aralarında olduğu birçok yayın organı için bir şeyler yazmak bir zamanlar beni yalnızca bir ''serbest gazeteci'' yapıyordu ancak bugünün atmosferinde rolüm bundan daha fazlası. Çünkü televizyon kanalları ve gazeteler izleyicilerine doğrudan bir diyaloga girme imkânı vermiyor.

''Gazeteci kimliğimle bir araştırma yapacağım ve bu dünyayı değiştirecek. Kararların alınmasına giden yoldaki güncel olayları haberleştireceğim.'' Ben buna inanmıyorum. Bu, modern Rusya'dan farklı yapılanmış olan ülkelerde geçerli olabilir. Ancak ülkem yeni bir politik realiteye gömülürken bu işi yapmak benim için giderek daha zor hale geliyor.

*Oleg Kaschin Rusya'nın en tanınmış araştırmacı gazetecilerinden ve en aktif Twitter kullanıcılarından biri. Kaschin, bilinmeyen şahıslarca 2010'da saldırıya uğradı ve yaralandı.