Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), Ukrayna hükümetinin talebi üzerine Ukrayna'daki iki bölgenin "izinsiz nükleer faaliyetler" açısından denetleneceğini açıkladı.
Ukrayna'nın daveti, Rusya'nın Ukrayna'daki iki tesisin kirli bomba üretiminde kullanıldığı yönündeki iddialarına yanıt olarak geldi.
Hangi iki noktanın denetleneceği açıklanmadı ancak IAEA Genel Direktörü Rafael Grossi, IAEA'nın "bir ay önce bu yerlerden birini teftiş ettiğini ve orada izinsiz hiçbir nükleer faaliyet veya malzeme bulunmadığını" söyledi.
Rusya devletine ait haber ajansı RIA Novosti, Ukrayna’da kirli bomba üretimi için Dnipropetrovsk bölgesindeki Doğu Mineral Zenginleştirme Tesisi ve Kiev'deki Nükleer Araştırma Enstitüsü olmak üzere iki noktanın kullanıldığını yazmıştı.
Moskova'nın BM Güvenlik Konseyi'nin Salı günü yapacağı toplantıda iddiayı tekrarlaması bekleniyor.
Konseyin Rusya temsilcisi Vassily Nebenzia, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e yazdığı mektupta, ülkesinin "Kiev rejimi tarafından kirli bomba kullanılmasını nükleer terör eylemi olarak göreceğini" belirtti.
Nebenzia mektubunda, "Savunma Bakanlığımız bu provokasyonun Batılı ülkelerin desteğiyle gerçekleştirilebileceği bilgisini almıştır" dedi.
Moskova'nın iddiaları Ukrayna ve Batılı müttefikleri tarafından reddedildi.
ABD, İngiltere ve Fransa dışişleri bakanları Pazartesi günü yaptıkları ortak açıklamada, iddiaları "açıkça yanlış" olarak nitelendirdiler ve iddiaların gerilimi tırmandırmaya yönelik olabileceği yönünde uyarıda bulundular.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimyr Zelenskiy, Rusya’nın kendi saldırı planlarının açık işaretleri olarak bu iddiaları ortaya attığını söyledi.
Pazartesi günü Kiev'den yaptığı konuşmada Zelenskiy, "Rusya Ukrayna'nın bir hazırlık içinde olduğunu iddia ettiğinde bunun bir anlamı vardır: Rusya zaten bu hazırlığı yapmıştır" dedi.
Batılı istihbarat yetkilileriyse Rusya'nın kirli bomba ya da diğer nükleer cihazları kullanmak yönünde hiçbir hazırlığı olmadığını vurguluyor.
Rusya’nın iddiaları Ukrayna kuvvetlerinin güneydeki Herson bölgesinde ilerlemeye devam etmesinin ardından geldi.
Kiev güçleri Ağustos ayında bölgede bir karşı saldırı başlatmış ve yavaş yavaş bölgesel başkent Herson kentine doğru ilerlemişti.
Kirli bombalar, geleneksel patlayıcıların yanı sıra radyoaktif malzeme içeriyor. Geleneksel patlayıcısı infilak ettiğinde havaya uranyum gibi radyoaktif maddeler saçıyor.
Nükleer bombalarda kullanılan yüksek derecede rafine radyoaktif malzemeye gerek duyulmuyor.
Bunun yerine hastanelerden, nükleer santrallerden veya araştırma laboratuvarlarından elde edilen radyoaktif malzemeler kullanabiliyor.