Deneyimli ve eğitimi olmayan eller tarafından saç ekimi yapılması istenmeyen sonuçlara neden olur ve hastaya mutluluk değil sorun getirir. Saç ekiminin sağlıksız koşullarda yapılmasının insan sağlığını tehdit edeceğini belirten Yeditepe Üniversitesi Hastanesi, Saç Sağlığı ve Tedavisi Ünitesi ekibi(Plastik Estetik Cerrahi Anabilim Dalı’ ndan Prof. Dr. Ahmet Karacalar, Doç. Dr. Cihat Baran, Yrd. Doç. Dr. Ercan Karacaoğlu; Dermatoloji Anabilim Dalı’ ndan Yrd. Doç. Dr. Asuman Cömert Erkılınç, Yrd. Doç. Dr. Özlem Akın )“Deneyimli ve eğitimi olmayan eller tarafından saç ekimi yapılması istenmeyen sonuçlara neden olur ve hastaya mutluluk değil sorun getirir” diyor. Saç, insanların yüz ve beden karakteristiklerini direkt olarak etkileyen ilk imaj öğelerindendir. Saçın şekli, rengi, tipi, düz ve ya dalgalı oluşu kişiden kişiye değişir ve onun karakteristiğini oluşturur. Bu özellikleri ile saçın varlığı kadar yokluğu da önemli olmaktadır. Bu noktada saçların dökülmesi hatta seyrelmesi de can alıcı bir konu halindedir. Saçı dökülen ve seyrelenler için son yıllarda önemli bir umut ışığı olan saç ekiminin de ehil ellerde yapılması gerekiyor. Yeditepe Üniversitesi Hastanesi, Saç Sağlığı ve Tedavisi Ünitesi ekibi saç dökülmesi hakkında merak edilen soruları yanıtladı: Normal saç sıklığı nasıl olmalıdır? Normal saç sıklığı denilince cm2 başına 60–90 adet foliküler ünite düşen saç yoğunluğu hedeflenir. Bu yoğunluk yüzde 50 azalma gösterdiğinde saç dökülmesi anlaşılmaya başlar. Kimler saç ekimine adaydır? Nedeni yaş, hormonlar ve ailesel kalıtım olarak bilinen erkek tipi saç dökülmesi görülen erkekler, saç ekiminin en sık uygulandığı hasta grubudur. Yine saç çok önemli bir imaj kriteri olduğundan erkeklerde en sık görülen estetik girişim saç ekimidir. Ayrıca, yanık sonrası saç veya kaşında çıplak alan oluşanlar; daha önce ekim yaptırmış ama memnun kalmamış olanlar; bazı hastalıklara bağlı kısmen saçsız alanı olanlar ve bayan tipi saç dökülmesi görülenler saç ekimine aday kişi grubudur. Saç ekimi için kime ve nereye gidilmelidir? Saç ekimi bir uzmanlık işidir. Bu konuda uzman doktorlar tarafından yapılmalıdır. Yasalar saç ekimi yetkisini sadece Plastik Estetik Cerrahi ve Dermatoloji uzmanlarına verir. Saç ekimi işlemi, deneyim ve yıllar süren bir eğitimin sonunda yapılabilecek bir işlemdir. Sağlıksız koşullarda yapılması sağlığı tehdit eder. Deneyimi, eğitimi olmayan kişiler tarafından yapılması halinde istenmeyen sonuçlar oluşur. Bu şekilde deneyimsiz kişiler tarafından yapılan saç ekimleri hastaya mutluluk değil sorun getirir. Yanlış ekimler sonucu çim adam görüntüsü ortaya çıkabilir. Saç ekiminin riski var mıdır? Saç ekimi cerrahi bir işlemdir ve her cerrahi işlemin bir riski vardır. Uygun koşullarda cerrahi bir işlemi yaparsanız doğaldır ki risk de en aza inecektir. Bu nedenle saç ekimi için en uygun ortam hastanelerde bulunan ameliyathanelerdir. Saç ekiminin istenmeyen sonuçları yani komplikasyonları var mıdır? Saç ekimi basit ama zaman alan bir işlemdir. Sağlık işlemlerinde her işlemin komplikasyonu olabilir. Dolayısıyla saç ekiminde de bir komplikasyon olması beklenen bir olaydır. Önemli olan oluşabilecek komplikasyonların pratikte görülmemesi ve görülünce bir çözüm getirilmesidir. Saç ekimi sırasında yapılan lokal anestezik ilaçlar profesyonelce seçilmeli ve oluşabilecek acil müdahale gerektiren alerjik durumlara karşı tedbir alınabilmelidir. Saç ekiminde bir kaç ay sonra ekilen yerlerde sivilce olabilir. Bunlar saçlar çıktıkça azalır ve sonra tamamen yok olurlar. Saç ekimi herkese yapılabilir mi? Saç ekimine aday olup olunmadığı yapılacak ayrıntılı bir görüşmede belli olur. Bu amaçla Dermatoloji ve Plastik Cerrahi hekimleri kişiyi birlikte görerek değerlendirir ve ortak bir görüşle uygun kararı verir. Bu görüşmede, saç özellikleri, dökülme tipi ayrıntılı olarak incelenip saça ait nitelik ve nicelik özellikleri de dahil olmak üzere incelenir. Bu inceleme sonucunda kişinin saç ekimine uygun olup olmadığına karar verilecektir. Saç ekimi işlemi nasıl yapılır? Saç ekimi işlemi bir verici alandan saçın alımı ile başlar. Bu genellikle ense üstü bölgesidir. Buradaki işlem saçların örtmesi nedeniyle dışarıdan pek fark edilmez. Bu bölgede bir gece boyunca bir bandaj olur. Saç ekilen bölgeler ve genellikle en önde yer alan alanlarda ise küçük küçük delikler vardır ki bu genellikle dikilen yerlerdeki sızıntılara bağlıdır. Saç ekiminden bir gün sonra saçlar yıkanır ve sızıntılar çoğunlukla ortadan kalkar. Bu yıkama sırasında bandaj tamamen çıkartılır. Bir kaç gün sürebilecek ve her kişide olmayan şişlik, ilaçlar ve önlemlerle en aza iner. Saç ekimi süresi, yapılacak ekimin alanına göre değişir. Ortalama 4–6 saat kadar sürer. İşlemden sonra kişi bir kaç saat dinlenip evine gidebilir. İlk bir hafta içinde saç ekilen bölgelerde kabuklu bir görünüm olur ki saç düzenli yıkanırsa bunlar en aza iner. Tüm bu durumlar minimal olarak seyrettiği için kişiyi rahatsız etmez. Dolayısıyla yapılan işe bağlı olmakla beraber kişi 2–7 gün içinde işine dönebilir. Saç ekimi uzun süren bir işlem midir? Saç ekimi süresi yapılacak ekimin alanına göre değişir. Ortalama 4–6 saat kadar sürer. Yatmayı gerektiren bir işlem değildir. İşlemden sonra bir kaç saat dinlenilmesi yeterli olur. Saç ekimi her yaşta yapılabilir mi? 18–60 yaş arası en sık uygulanan aralıktır. İşlem için yaştan çok dökülmenin şekli belirleyicidir. Çıplak gözle bakıldığında kafa derisi görülüyorsa saç dökülmesi yüzde 50 oranında demektir. Bu durumda yaş göz önünde bulundurulmadan kişiye uygulanacak en etkili tedavi saç ekimidir. Ekim işleminde, yaşın belirleyici olduğu en önemli durum, saç dökülmesinin hala devam ediyor olup olmadığıdır. Saç ekiminden sonra yeni saçlar hemen çıkar mı? Saç ekim işlemi bittikten sonra görülen saçların çoğu bir ay içinde dökülecektir. Dolayısıyla 1 ay içinde ekim öncesi görünüme dönecektir. Yeni saçlar 3 ay sonra çıkmaya başlar. Kişide değişim en çok 5 ve 6. aylarda görülür. Daha sonraki dönemde her ay yüzde 10'luk bir artış olur ve ekilen saçların yüzde 90'ı ekim sonrası 9–12. ayda ortaya çıkar. Saç ekiminde uygulanan yeni teknikler nelerdir? Erkek tipi saç dökülmesindeki en etkili tedavi şekli saç ekimidir. Bunu dışında ekspansiyon tekniği ve FUE vardır. Bu konudaki en yeni teknik olan FUE (Follicular Unit Extraction) adı verilen yöntem, saçların verici bölgeden bu işlem için özel hazırlanmış 1mm'lik metal uçlar yardımıyla tek tek alınması işlemidir. Bu işlemde saçlı deride bir kesi ve dikiş yoktur. İyileşme de çok hızlıdır. Saç dökülmesi tipleri • Erkek tipi saç dökülmesi: Buna Androgenetik Alopesi de denir. Nedeni yaş, hormonlar ve ailesel kalıtım olarak bilinir. Bu saç dökülmesi tipinin sıklığı tam olarak bilinmemekle beyaz ırktaki insanlarda, yüzde 95'lere yaklaştığı bildirilmektedir. • Yaygın saç dökülmesi: Tüm saçlı bölgeye yayılan gros saç dökülmesidir. Başlangıç safhasında pek fark edilmez. Ancak ciddi boyutlarda saç kaybı olunca fark edilir. Yaygın saç dökülmesinin seyri değişiklik gösterir. Sebebine bağlı olarak sürekli veya ara ara artan şekilde karşılaşılmaktadır. • Yamalı saç dökülmesi: Buna Alopesi Areata denir. Belirti vermeden sınırları belirgin küçük dairesel yamalar şeklinde ortaya çıkar. Bazen tüm bedene yayılan ve tüm baş derisindeki saçın, hatta bütün bedendeki kılların kaybıyla seyreder. Yara dokusu oluşturmayan, geri dönüşümlü, yaş, cinsiyet ve ırk tercihi olmayan bir hastalık olarak tanımlanır. • Skar (Nedbe) dokusuna bağlı Alopesi: Buna skatrisyel alopesi de denir. Saç foliküllerinin kalıcı yıkımından ve yara dokusu oluşumu kaynaklanmaktadır. Şekli oluşmuş yara dokusunu şekline parallik göstererek farklı şekillerde olur.