Savcılık ile adli tıp uzmanı arasında 'ucuz otopsi' kavgası

Anayasa Mahkemesi, Osmangazi Üniversitesi’nde otopsi başına 7.3 lira ödeme yapılan adli tıp uzmanının emeğinin karşılığının verilmediğine hükmedip “Bu ücret başvurucunun emek ve mesaisini karşılayacak mahiyette değildir” dedi.

Eskişehir’de 2001 yılında Osmangazi Üniversitesi ile Adalet Bakanlığı arasında, Eskişehir Adli Tıp Şube Müdürlüğü’nün otopsilerinin üniversitenin hastanesinde yapılmasını öngören bir protokol imzalandı.

Habertürk'ten Fevzi Çakır'ın haberine göre hastanede, adli tıp uzmanı olan Yasemin Balcı, Eskişehir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebiyle 2001- 2003 yılları arasında 104 otopsi işlemi yaptı. Balcı, bu işlemlere karşılık ücret ödenmesini istedi, ancak talep savcılıkça reddedilince idare mahkemesinde dava açtı. Mahkeme, davayı reddetti.

Danıştay, temyiz üzerine kararı bozdu. Bozma kararı sonrası mahkeme, Balcı’ya otopsi başına 2.55 liradan 265.83 lira ödenmesine hükmetti. Ücreti düşük bulan Balcı, otopsi başına 150 lira olmak üzere toplam 15 bin 600 lira ödenmesini istedi. Başsavcılık, bunun üzerine 499.31 lira ilave ödeme daha yaptı. Böylece Balcı’ya otopsi başına 7.35 lira olmak üzere toplam 765.14 lira ödenmiş oldu. Balcı’nın talep ettiği ücretin geri kalan kısmının ödenmesi amacıyla açtığı dava da reddedildi.

Bireysel başvuru yaptı

Balcı, Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvuruda bulundu. Balcı, adli tıp uzmanı olarak çalıştığı üniversite hastanesinde savcılığın talebi üzerine zorunlu olarak yaptığı otopsiler karşılığında ödenen ücretin yetersiz olduğunu, “angarya yasağı”nın ve “mülkiyet hakkı”nın ihlal edildiğini savundu. Yüksek Mahkeme, Balcı’yı haklı buldu ve “mülkiyet hakkı”nın ihlaline karar verdi.

Adli Tıp Kurumu’nca mahkemeye gönderilen fiyat listesinde otopsi ücretinin 2011 yılında 390 lira olduğuna dikkat çekilen kararda şöyle denildi: “Bu tarife ve listenin mutlak bir bağlayıcılığı bulunmamakla birlikte bir adli tıp uzmanının otopsi için sarf ettiği emeğin maddi değeri hakkında fikir verebilecek mahiyettedir. Başvurucu tarafından bireysel başvuru dilekçesine eklenen belgelerden, başvurucunun gerçekleştirdiği bazı otopsiler için cumhuriyet savcısınca otopsi başına 150 lira takdir edildiği görülmektedir. Başvurucu lehine hükmedilen otopsi başı 7.35 liraya tekabül eden bedelin emsallerine nazaran oldukça düşük olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.”

Balcı’ya 2 bin liralık yargılama giderinin ödenmesine karar veren mahkeme, ihlal kararının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere dosyayı Eskişehir 1. İdare Mahkemesi’ne gönderdi.

Başkan 'angarya' dedi

AYM’nin kararı, 8’e karşı 9 üyenin oyu ile alındı. AYM Genel Kurulu ikiye bölündü. Çoğunluk “Mülkiyet hakkı ihlal edildi” dedi; Başkan Zühtü Arslan ve 8 üye “angarya yasağı”nın ihlal edildiği görüşünde birleşti.