Sayacın etrafında dönen sorular

Gazeteci Uğur Dündar yönetiminde, CHP Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu ile Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek arasında gerçekleşen, ancak üslubun iddiaların önüne geçtiği tartışma, pek çok konuda akıllarda yanıtsız sorular kalmasına neden oldu. Tartışmanın ardından yapılan karşılıklı açıklamalar ve Kılıçdaroğlu'nun gündeme getirdiği yeni iddialar da soru işaretlerini artırdı. Soru ve yanıtlarla Kılıçdaroğlu-Gökçek düellosunun ana hatları şöyle: 1- Kılıçdaroğlu ile Gökçek arasındaki tartışma nasıl ortaya çıktı? Star TV'de 1 Aralık'ta yayınlanan "Arena" programında Dündar'ın sorularını yanıtlayan Kılıçdaroğlu, Ankara'da belediyenin aynı marka mekanik doğalgaz sayacını İstanbul'a göre 145 euro daha fazla ödeyerek 168 euro'ya aldığını, böylece 1994-2003 arasında 12.5 milyon euro'luk bir fark oluştuğunu öne sürdü. 2- Tartışılan sayacın fiyatı euro mu, dolar mı? Kılıçdaroğlu, Uğur Dündar'ın tartışma programında, ilk programda İstanbul ile aradaki farkı yanlışlıkla dolar yerine euro olarak ifade ettiğini belirterek sözünü düzeltti. Gökçek de zaman zaman rakamları dolar yerine euro olarak verdi. 3- Ankara'da 168 euro'ya sayaç alındı mı? Gökçek, aldıkları sayaçların mekanik değil ön ödemeli sayaç olduğunu ve 168 euro değil (224.5 dolar) 63 euro'ya (145 dolar) aldıklarını, İstanbul'un 23,5 euro'ya aldığı mekanik sayacı ise kendilerinin 18 euro'ya temin ettiğini söyledi. 1995'te ilk ön ödemeli sayaçların 224.5 dolara alındığını kabul eden Gökçek, "Teknoloji ilerledikçe fiyat düşer biliyorsunuz" açıklamasını getirdi. 4- Ön ödemeli doğalgaz sayacına 224.5 dolar ödeyen başka belediye var mı? Gökçek bu fiyatın dünyada örneği olmadığı iddiasını yanıtsız bıraktı, ancak 1995'te 224.5 dolara sayaç aldıklarını, 2003’te ise fiyatın 145 dolara (63 euro) düştüğünü söyledi. 5- 224.5 dolara alınan sayaçlar niçin 300 dolara satıldı, aradaki fark ne oldu? Gökçek, aradaki farkla Ankara'daki doğalgaz kullanımının yaygınlaştırılmasını sağladıklarını öne sürdü. 6- Ankara'da o tarihte 115 bin 456 mekanik sayaç bulunmasına ve tahsilat oranı da yüzde 99.63 olmasına karşın niçin ön ödemeli sayaca geçildi? Gökçek, "ön ödemeli sayaçla bürokrasinin ortadan kalktığını ve kasaya peşin giren paranın kullanılması imkânı olduğunu" savundu. 7- Ankara'daki tüm doğalgaz sayaçları niçin hep Elektromed (Alfagaz) firmasından alındı? Kamu İhale Yasası'na göre kişilerin ihaleye girmesini engelleyemeyeceğini belirten Gökçek, "'Sen bu ihaleye gireceksin veya girmeyeceksin' diyemem. Elektromed bir numaralı firma" demekle yetindi. 8- Hep aynı firma mı Ankara'daki tüm doğalgaz sayaçlarını satıp, bakım-onarımını yapıyor? Kılıçdaroğlu sayaçların satışını yapan Elektromed (Alfagaz) firmasına vatandaşın ön ödemeli sayaçların bakım-onarımı için 1 Kasım 2001-1 Ekim 2008 arasında 55 milyon 227 bin YTL, 10 yılını doldurmuş ön ödemeli sayaçların periyodik muayenesi için de Aralık 2006-Ekim 2008 arasında 4 milyon 632 bin YTL ödediğini açıkladı. 9- Ankaralının 138 milyon dolarlık kaybı nereden kaynaklanıyor? Gökçek, Nisan 2008'e kadar toplam 835 bin ön ödemeli sayacı, 171 milyon 608 bin 750 dolar karşılığında Elektromed'den (Alfagaz) ihaleyle satın aldı. Oysa bu sayaçların mekanik olanı tercih edilseydi sadece 33 milyon 400 bin dolar ödenecekti. Ankaralıların fazladan ödediği para ise 138 milyon 208 bin 750 doları buldu. 10- Türkiye'de ön ödemeli doğalgaz sayacı kullanan başka belediye var mı? Türkiye'de ön ödemeli doğalgaz sayacını sadece Ankaralılar kullanıyor. İstanbul'daki 4 milyon abone mekanik sayaç kullanıyor ve tahsilat oranı yüzde 98.42. İstanbul'da sayaç okuma güçlüğünden ötürü sadece Adalar'da ön ödemeli sayaç kullanılıyor. Ankara dışındaki büyükşehir belediyeleri mekanik sayaçları tercih ediyor. 11- Doğalgaz aboneliği için en yüksek bedeli Ankaralı mı ödüyor? Evet, Ankara'da halen doğalgaz aboneliği için 300 dolar+KDV isteniyor. Bu meblağ İstanbul, Eskişehir ve Bursa'da 190; İzmir, Erzurum, Samsun, Konya, Gaziantep ve Kayseri'de 180 dolar olarak uygulanıyor. 12- Ankara Büyükşehir Belediyesi hiç denetimden geçmedi mi? Gökçek, toplam 14 soruşturma geçirdiğini, yargıya intikal eden konularda da beraat ettiklerini, Sayıştay'ın her yıl kendilerini denetlediğini söyledi. Ancak Gökçek, kendisini kurtarmak amacıyla TBMM'de özel bir yasa çıkarıldığı ve böylece yasal takibattan kurtulduğu yolundaki iddiaya açıklık getirmiyor. 13- EPDK'nın Ankara ile ilgili kararları neler? Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), 6 Mart 2008'de, 1 milyon metreküpün üzerinde gaz tükettiği için "serbest tüketici" olarak nitelenen hastaneler, GATA ve üniversitelerden fazladan 14.7 milyon YTL alındığını saptadı. Sadece ODTÜ'nün alacağının 1.5 milyon YTL'yi bulduğu belirlendi. Gökçek önceki akşam yaptığı açıklamada, alacakları 1 Ocak'tan itibaren geri ödemeye başlayacaklarını, ancak ödemenin kendilerine başvuranların sayaç kartlarına gaz yüklenmesi şeklinde yapılacağını belirtti. EPDK ayrıca; 13 Mart 2008'de, K-katsayısı denilen ve fazladan para tahsiline yol açan hesaplama formülü nedeniyle 800 bin aboneden yaklaşık 30 milyon YTL fazla para alındığı belirledi ve geri ödenmesini istedi. EPDK daha önce 3 Kasım 2007'de de, ön ödemeli sayaçların pil değişimlerinin aboneden tahsil edilemeyeceği kararını almıştı. EPDK, 2005'te de doğalgaz sayacı için en fazla 150 dolar talep edilebileceğini açıklamıştı. Başkent Gaz, o dönem ancak mahkeme kararı getirene fazladan alınan 150 dolarlık sayaç bedelini ödeyebileceğini açıklamıştı. 14- EPDK kararları 90 günde mi, 5 günde mi uygulanır? Genel olarak EPDK kararlarında, kararın 90 gün içinde uygulanacağı belirtiliyor. Ancak daha önce EGO (Başkent Gaz'ın özelleştirme öncesi ismi) ile ilgili bir kararda, fazladan alınan doğalgaz bedellerinin iadesi için Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği'ne göndermede bulunulmuştu. Yönetmelikte fazla ödeme yaptığı belirlenen hak sahiplerinin ilan edilmesinden itibaren, 5 gün içinde geri ödemenin yapılması öngörülüyor. Her iki durumda da süre aşımını geçen Başkent Gaz, fazladan para tahsisleriyle ilgili geri ödemeleri Haziran 2009'da yapacağını ilan etti. Bunun üzerine EPDK devreye girdi ve konuyu incelemeye aldı. EPDK'nın şu günlerde, Başkent Gaz'a idari ceza vermesi veya geri ödemenin hemen yapılması yönünde karar alması bekleniyor. 15- Konuyla ilgili Sayıştay raporu var mı? Kılıçdaroğlu, zamanı geldiğinde açıklayacağı bir Sayıştay raporu bulunduğunu söyledi.