'Sayıştay devleti 3 yıl daha denetleyemeyecek'
Sayıştay’ın kamu kurumlarını denetleme yetkisine sessiz sedasız 3 yıllık bir tırpan daha geldi. Kamu kurumlarının mali bilgilerini Sayıştay’a iletmemesi nedeniyle başlayan tartışmalar sürerken, geçen hafta sonu Resmi Gazete ’de değişiklik yapıldı.
Radikal gazetesinden Hacer Boyacıoğlu’nun haberine göre, yapılan değişiklikle, kamu kurum ve kuruluşlarının detaylı mali bilgi ve tablolarının 3 yıl daha Sayıştay’a verilmemesinin yolu açıldı. Düzenleme hakkında bilgi veren uzmanlar, “Sayıştay, bu yıl kamu kurumlarından mali rapor ve tablolarla ilgili bilgi alamadığı için birçok kurumla ilgili denetim görüşü oluşturamadı. Bu düzenleme ile söz konusu durum 3 yıl daha sürebilecek ve kurumlar 3 yıl daha mali tablolarını Sayıştay’a vermeme hakkına sahip olacaklar” diye konuştu. Sayıştay yetkilileri ise “Şu anda kurumsal bazda bilanço ve mali tablolar oluşturulamıyor. Biz 3 yıl içinde yine denetleme yapacağız ama sınırlı olacak. Belki kurumlar 3 yıldan önce uyum sağlarlar, biz de daha hızlı yeni sisteme geçeriz” bilgisini verdi.
Kamuda denetim krizinde ikinci perde açıldı. Denetim krizinin başlangıcını geçen yıl yapılan bir yasal değişiklik oluşturuyor. Sayıştay’ın denetim yetkililerinin torba kanunla geçen yıl ortasında değiştirilmesinden sonra, 2012 Ekim ayında Sayıştay kamu kurumlarının 2011 çalışmalarıyla ilgili hazırladığı 132 raporu Meclis’e “Yeni yasaya uygun olmadığı gerekçesiyle” sunamadı ve böylelikle kamu kurumları ilk kez bir yılı denetimsiz geçirdi. Bu yıl ise Sayıştay kamu kurumları ile ilgili olarak hazırladığı 140’tan fazla raporu bütçe görüşmelerinin başlamasıyla birlikte Meclis’e gönderdi. Ancak tartışmalar bitmedi. Çünkü Sayıştay’ın kamu kurumlarıyla ilgili inceleme ve görüş yapmasına olanak sağlayan mali tabloların büyük bölümü Sayıştay’a verilmemişti, bu nedenle raporların büyük bir kısmında, “İnceleyemedik, görüş belirtemiyoruz” deniliyordu. Bir başka deyişle Sayıştay, birçok kamu kurumunu denetleyememişti.
Maliye Bakanlığı vereceğiz demişti
Söz konusu “denetim krizi”, kurumlarla ilgili hazırlanan raporlarda da net bir şekilde ifade edildi. Sayıştay’ın birçok bakanlık ve kamu kurumu ile ilgili hazırladığı raporlarda; Maliye Bakanlığı’nın denetim krizine neden olan kurumsal mali bilgilerin 2013 itibariyle üretilmeye başlanacağı beyanında bulunduğu belirtildi. Raporlarda “Kamu idaresi mali tabloları alınamadığı için Sayıştay, 2012 yılına ilişkin mali rapor ve tabloları hakkında görüş bildirememektedir” denildi. Böylece birçok kurum 2012 yılını da resmi olarak denetimli, fiili olarak ise denetimsiz geçirmiş oldu.
Ancak Maliye Bakanlığı’nın Sayıştay denetimi için gerekli olan mali tabloların, 2013 itibariyle üretileceği ve Sayıştay’a verileceği yönündeki beyanatı; daha raporların mürekkebi kurumadan geçersiz oldu.
3 yıl daha mali tablo hayal
Resmi Gazete’de geçen hafta sonu yapılan değişiklikle, 2013, 2014 ve 2015 yıllarında kurumların bilanço ve mizanlarının Sayıştay’a gönderilmemesinin yolu açıldı. “Kamu İdaresi Hesaplarının Sayıştay’a verilmesi ve muhasebe birimleri ile muhasebe yetkililerinin bildirilmesi hakkında usul ve esaslarda değişiklik yapılması hakkında usul ve esaslar” başlığını içeren yönetmelik değişikliği ile söz konusu düzenleme gerçekleştirildi. Yönetmelikte, istenirse Maliye Bakanlığı tarafından konsolide olarak bu mali bilgilerin Sayıştay’a iletilebileceği kaydedildi. Ancak yetkililer, konsolide olarak aktarılacak bilgilerin kurum bazında mali inceleme yapılmasına olanak sağlamayacağının altını çiziyor.
Sayıştay yetkilileri, “Önümüzdeki 3 yılda da, ‘Mali bilgiler gelmediği için Sayıştay görüşü oluşturulamamıştır’ ifadesi içeren raporlar görmeye devam edecek miyiz” sorusuna da, “Edebiliriz. Ama süre azami 3 yıl. Belki daha önce istediğimiz mali bilgileri oluştururlar, o zaman mali tablo ve mizanları öncesinde görmeye başlarız” yanıtını verdi.
Radikal’de yer alan haberin tamamını okumak için tıklayın